Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Το νέον μικρομάγαζον (Μποστ, Ιουλιανά)

Posted by sarant στο 19 Ιουλίου, 2010


Στο προχτεσινό (17.7.2010) φύλλο της εφημερίδας Δρόμος της Αριστεράς υπάρχει εκτενές αφιέρωμα στα Ιουλιανά, που αξίζει να διαβαστεί γιατί έχει κάμποσο υλικό που δεν βρίσκεται εύκολα. Υπάρχει και μια μικρή συνεργασία δική μου, με ένα σχολιασμένο σκίτσο του Μποστ, που είπα να την επαναπατρίσω και κατά εδώ, προσθέτοντας μερικά ακόμα στοιχεία, μια και εδώ είναι τζάμπα ο χώρος.

Το σκίτσο που θα δείτε δημοσιεύτηκε στην Αυγή την Κυριακή 18 Ιουλίου 1965, τρεις μέρες μετά την εκδήλωση της πρώτης φάσης της αποστασίας που οδήγησε τελικά στην ανατροπή της εκλεγμένης κυβέρνησης του Γ. Παπανδρέου.

Ο Μποστ απεικονίζει τον δοτό πρωθυπουργό Γ. Αθανασιάδη-Νόβα ως ιδιοκτήτη του «νέου μικρομάγαζου» να αφηγείται τα βάσανα του επαγγέλματος σε υποψήφιο γκαρσόνι (δηλ. βουλευτή που σκέφτεται αν θα αποστατήσει -αν δεν κάνω λάθος δεν απεικονίζεται συγκεκριμένος πολιτικός, αλλά ένας τυπικός κεντρώος βουλευτής). Να προσεχτεί ότι ο Νόβας φοράει μεν την ποδιά του ταβερνιάρη, αλλά και το απαραίτητο παπιγιόν που ήταν το σήμα κατατεθέν του.

Η λέξη «μικρομάγαζον» είχε χρησιμοποιηθεί πολύ τις μέρες εκείνες, αρχικά από τον Πάνο Κόκκα, τον διευθυντή της Ελευθερίας και φίλο του Κ. Μητσοτάκη, ο οποίος είχε κατηγορήσει τους Παπανδρέου ότι μετέτρεψαν την ΕΚ σε «οικογενειακόν μικρομάγαζον» και τον Ανδρέα Παπανδρέου ότι ίδρυσε μικρομάγαζο στον στρατό. Μετά την αποστασία, οι γελοιογράφοι των κεντρώων εφημερίδων, όπως ο Κ. Μητρόπουλος, χρησιμοποίησαν επίσης πολύ τη λέξη για να αναφερθούν στην κίνηση των αποστατών. Ο Νόβας παραπονιέται ότι οι πελάτες του Κέντρου δεν δέχονται αδιαμαρτύρητα όσα τους σερβίρουν, και χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν «λίγες αντλίες» για να ησυχάσουν.

Ο Μποστ παίζει με τις σημασίες της λέξης «κέντρο» (κατάστημα αλλά και πολιτική παράταξη), ενώ ρίχνει πολλές σπόντες για το ρόλο του βασιλιά (για παράδειγμα, στην πόρτα γράφει εις το βάθος Αυλή αντί για το καθιερωμένο «στο βάθος κήπος») αλλά και για τη δουλοπρέπεια των αποστατών (π.χ. ζητούνται νέοι και ηλικιωμένοι για θελήματα). Ο μπανταρισμένος πολίτης κάτω δεξιά θυμίζει την αγριότητα με την οποία χτυπήθηκαν οι διαδηλώσεις από την Αστυνομία, ενώ ο τίτλος του μικρομάγαζου «Η νέα τάξις πραγμάτων» αποκτά μια απρόσμενη επικαιρότητα στις μέρες μας.

Τούτο εδώ είναι το τρίτο ποστ μου για την αποστασία, κάπως έκτακτο, αφού είχε αφορμή τη συνεργασία που μου ζητήθηκε από τον Δρόμο της Αριστεράς. Θυμίζω ότι είχαν προηγηθεί το άρθρο για το Εργοστάσιον εμφιαλώσεως και η διερεύνηση του Γαργάλατα και της σχέσης ποίησης με αποστασία. Υπάρχει πάντοτε και το γελοιογραφικό αφιέρωμα στον παλιό μου ιστότοπο. Δίνω διπλή υπόσχεση στο θέμα της αποστασίας, αφενός να μην ανεβάσω άλλο άρθρο (με γελοιογραφία του Μποστ, έστω) μέχρι τα μέσα Αυγούστου, και αφετέρου να γράψω τουλάχιστον ένα ακόμα σημείωμα, για τον Τσιριμώκο, περί τα μέσα Αυγούστου.

4 Σχόλια to “Το νέον μικρομάγαζον (Μποστ, Ιουλιανά)”

  1. Έχω μια απορία. Πόσο δεξιοί θα μας φαίνονταν σήμερα οι αριστεροί του χθες και πόσο αριστεροί οι τότε δεξιοί;
    Είναι παγιωμένοι οι διαχωρισμοί ή συσχετισμένοι;
    Είναι φυσιολογικός ο διαχωρισμός ή τεχνητά δημιουργημένος προκειμένου να υπάρχουν έριδες και να κάνει τη δουλειά της η Νέα Τάξη πραγμάτων που καθόλου νέα δεν είναι και καθόλου τάξη;

  2. voulagx said

    Πολυ μ’ αρεσε το «οφθαλμορυχε»: http://www.sarantakos.com/istoria/apostasia/ofqalmoruxe.jpg

  3. Ο μπανταρισμένος ταλαίπωρος, κάτω δεξιά, μου θυμίζει τον Γιώργη Τσαρουχά (http://www1.rizospastis.gr/getImage.do?size=medium&id=7064&format=.jpg), όπως τον είχαν κάνει οι παρακρατικοί. Δεν θυμάμαι, βέβαια, αν είναι εκείνων των ημερών το περιστατικό…

  4. […] απογνώσεως πριν από 45 χρόνια (Πρώτο κύμα αποστασίας) Το νέον μικρομάγαζον (Πρώτο κύμα αποστασίας) Μια συμφωνία με την Αυλή πριν […]

Σχολιάστε