Κυβερνητικά μεζεδάκια

Την Κυριακή που μας πέρασε έγιναν οι εκλογές, σχηματίστηκε η νέα κυβέρνηση, οπότε τα σημερινά μεζεδάκια, τα πρώτα μετά την αλλαγή της σελίδας, λογικό είναι να ονομαστούν «κυβερνητικά». Μπορείτε να το ερμηνεύσετε και αλλιώς, ότι δηλαδή για πρώτη φορά στην ιστορία του ιστολογίου (και στη ζωή του διαχειριστή του, θα πρόσθετα) στην κυβέρνηση βρίσκεται μια δύναμη φιλική προς αυτό (και προς αυτόν). Σημαίνει τάχα αυτό ότι τα μεζεδάκια θα γίνουν πράγματι «κυβερνητικά»; Δεν το νομίζω, αλλά εσείς θα το δείτε.

* Πάντως, μια και το έφερε η κουβέντα, και για να μην κατηγορηθώ ότι τα αποσιωπώ λόγω πολιτικής φιλίας, σπεύδω να επισημάνω ένα γλωσσικό στραβοπάτημα στις δηλώσεις του νέου κυβερνητικού εκπροσώπου Γαβριήλ Σακελλαρίδη, και συγκεκριμένα ένα κρούσμα γενικομανίας, όταν κατηγόρησε τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι «επιμένει να αποποιείται των ευθυνών του και να αγνοεί προκλητικά τη λαϊκή ετυμηγορία». Όμως, όπως έχουμε ξαναγράψει, το «αποποιούμαι» συντάσσεται (και πάντα συντασσόταν) με αιτιατική, όπως άλλωστε και το μετέρχομαι, το επιδέχομαι, το απεκδύομαι, και κάμποσα άλλα λόγια ρήματα.

* Κι ένα άλλο. Σε άλλη ανακοίνωσή του, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανέφερε ότι  «Η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει τις διαβουλεύσεις για την εξεύρεση αμοιβαίας επωφελούς λύσης».  Σε ονομαστική πτώση, θέλουμε να βρεθεί «αμοιβαία επωφελής λύση». Αν θεωρήσουμε, όπως είναι το πιο φυσικό στα δικά μου μάτια, ότι εδώ το «αμοιβαία» είναι επίρρημα, θέλουμε την εξεύρεση «αμοιβαία επωφελούς λύσης». Βέβαια, μπορούμε να πούμε ότι είναι επίθετο, οπότε στέκει η διατύπωση. (Εδώ ένας οπαδός του πολυτονικού θα μας έλεγε ότι επί πολυτονικού δεν θα είχαμε πρόβλημα αφού το επίρρημα θα έπαιρνε περισπωμένη ενώ το επίθετο θα έπαιρνε, αν θυμάμαι καλά, οξεία. Αλλά αν είχαμε αμοιβαία επωφελή μέτρα; Εδώ ούτε το πολυτονικό βοηθάει για τη διάκριση επιθέτου και επιρρήματος. Το έχει η μοίρα τους να μπερδεύονται, και άλλωστε δεν διαφέρει πολύ μια αμοιβαία επωφελής λύση από μια αμοιβαία επωφελή λύση, έτσι δεν είναι; )

* Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με τον Μάρτιν Σουλτς, ο Σταύρος Θεοδωράκης δήλωσε ότι το Ποτάμι θα οργανώσει μια διάσκεψη στην οποία «Καλεσμένοι θα είναι άνθρωποι από όλη την Ευρώπη, πανεπιστήμονες, ακτιβιστές, επιχειρηματίες, νέοι και βέβαια πολιτικοί για να συζητήσουμε το κοινό μας μέλλον».
Θα μπορούσε βέβαια να εννοεί ότι θα καλέσει πανεπιστήμονες (λέξη που χρησιμοποιείται συνήθως ειρωνικά για να δηλώσει αυτόν που γνωρίζει όλες τις επιστήμες), αλλά υποψιάζομαι ότι ο Ποταμάρχης εννοούσε απλώς «πανεπιστημιακούς».

* Μετά την αποτυχία του Κινήματος στις εκλογές, ακούστηκε πολύ η «πληροφορία» ότι η νέα βουλή θα είναι η μοναδική μετά το 1923 που δεν θα έχει κανέναν Παπανδρέου στις τάξεις της. (Εγώ, ας πούμε, το άκουσα αυτό τη Δευτέρα από τον Σκάι).

Όχι, δεν είναι έτσι. Παρόλο που είναι αλήθεια ότι στα περισσότερα από αυτά τα χρόνια (όσο είχαμε Βουλή που να λειτουργεί έστω και τυπικά δημοκρατικά, βεβαίως) υπήρχε Παπανδρέου στη Βουλή, σε ορισμένες σύντομες περιόδους η Βουλή βρέθηκε χωρίς κανέναν Παπανδρέου στα έδρανά της. Στις εκλογές του 1935 τα κεντρώα κόμματα είχαν απόσχει, επομένως ο Γ. Παπανδρέου δεν εξελέγη, αν και επέστρεψε στη Βουλή μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου 1936 (και έως τις 4 Αυγούστου, βέβαια). Και πιο καθαρά, στις εκλογές του 1951 ο Γεώργιος Παπανδρέου, που είχε τότε το δικό του κόμμα, το «Κόμμα Γεωργίου Παπανδρέου», απέτυχε οικτρά με 2% και δεν εξέλεξε κανέναν βουλευτή -έως τις εκλογές του 1952, όταν ο Γ. Παπανδρέου προσχώρησε στον δεξιό(τατο) Ελληνικό Συναγερμό του Παπάγου, που ήταν ο θριαμβευτής των εκλογών, κι έτσι επέστρεψε και πάλι στα βουλευτικά έδρανα.

* Στον νικητήριο λόγο του την Κυριακή το βράδυ, ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε ότι «οι Κασσάνδρες διαψεύστηκαν». Ο Γκάρντιαν θεώρησε ότι αυτό είναι γκάφα του Έλληνα πρωθυπουργού, επειδή η Κασσάνδρα έκανε σωστές προβλέψεις (που κανείς δεν τις πίστευε). Στα αγγλικά, που η έκφραση αυτή δεν υπάρχει απ’ όσο ξέρω, μπορεί να έχουν δίκιο. Όχι όμως στα ελληνικά, τουλάχιστον όχι κατά τη γνώμη μου, διότι στα ελληνικά «Κασσάνδρα» σημαίνει, σύμφωνα με το ΛΚΝ, απλώς αυτόν «που κάνει δυσοίωνες προβλέψεις», τον κινδυνολόγο. Όπως συζητήσαμε στο ιστολόγιο, την έκφραση «διαψεύστηκαν/θα διαψευστούν οι Κασσάνδρες» την έχουν χρησιμοποιήσει όλοι οι προηγούμενοι Έλληνες πρωθυπουργοί -και έχω υπερασπιστεί και τον κ. Σαμαρά και τον κ. Κ. Καραμανλή όταν δέχτηκαν λαθοθηρικά πυρά για δήθεν λάθος χρήση της. Και προσωπικά, αν είχα να μεταφράσω το «θα διαψευστούν/διαψεύστηκαν οι Κασσάνδρες» στα αγγλικά θα το απέδιδα the doomsayers.

* Τη Δευτέρα των εκλογών η καλτ Ελεύθερη Ώρα κυκλοφόρησε με πρωτοσέλιδο που μας πληροφορούσε ότι ο (άγιος, πλέον; ) Παΐσιος είχε προφητέψει τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως διαβάσαμε αλλού, ο Παΐσιος είχε προφητέψει ότι “οι Φραγκολεβαντίνοι θα φοβηθούνε και θα ταραχθούν από την «κοφτερή ανατολή» που θα ανατείλει στην πατρίδα μας.”

Προσέξτε τώρα συλλογισμό: στα αγγλικά, η κοφτερή ανατολή είναι sharp east, το οποίο στα ελληνικά προφέρεται Σάρπ Ιστ, που το κάνουμε μία λέξη επειδή έτσι μας βολεύει, σάρπιστ, κι αυτό άμα το διαβάσουμε ανάποδα δίνει Τσίπρας, άρα… επαληθεύτηκε ο Παΐσιος!

Ο Παστίτσιος δεν έχει προφητέψει επί του θέματος.

* Ένα από τα πιο αστεία γεγονότα αυτής της πρώτης μετεκλογικής βδομάδας ξεκίνησε από μια τρολιά που έγινε πιστευτή. Θέλοντας να ειρωνευτεί την απρέπεια του τ. πρωθυπουργού, που δεν παρέδωσε το Μαξίμου στον Αλέξη Τσίπρα, ο αρθρογράφος της στήλης ΜούφαΝετ του Πρόταγκον, που δημοσιεύει αποκλειστικά κατασκευασμένες, αστείες ειδήσεις (μούφες ή τρολιές στην καθομιλουμένη), δημοσίευσε άρθρο που έλεγε ότι ο κ. Σαμαράς… έσκισε επίσης τον γνωστό πίνακα του Βρυζάκη που κοσμεί το πρωθυπουργικό γραφείο. Το άρθρο αναδημοσιεύτηκε ευρέως και η Νέα Δημοκρατία έβγαλε ανακοίνωση στην οποία κατάγγειλε «τη συνεχιζόμενη αθλιότητα που κατασκευάζεται από το ΣΥΡΙΖΑ και ειδικότερα από το γραφείο του κ. Αλ. Τσίπρα και κατευθύνεται στα φερέφωνά τους».

Προφανώς, στις αναδημοσιεύσεις δεν περιλαμβανόταν η προειδοποίηση ότι το άρθρο είναι σατιρικό. Ωστόσο, αυτό ήταν οφθαλμοφανές μια και το άρθρο περιείχε και εξωφρενικές λεπτομέρειες, όπως π.χ. ότι βρέθηκαν επίσης πινέζες στην πρωθυπουργική καρέκλα ή ψαλιδισμένες τρίχες από το μουστάκι του Χρ. Λαζαρίδη σκορπισμένες παντού! Κι όμως, οι επιτελείς της ΝΔ πίστεψαν ότι είναι αληθινό και, ακόμα πιο εξωφρενικό, ότι το διαδίδει ο ΣΥΡΙΖΑ, λες και το Protagon.gr, ο ιστότοπος του Στ. Θεοδωράκη, έχει καμιά σχέση με το κυβερνών (πλέον) κόμμα.

Αλλά και όταν κατάλαβαν τη γκάφα τους, έβγαλαν νέα ανακοίνωση: «Όσες ιστοσελίδες δημοσίευσαν την “πλάκα” ως πραγματικό γεγονός, οφείλουν τουλάχιστον να ζητήσουν συγνώμη και να αποκαταστήσουν την αλήθεια».

* Ενδιαφέρον ορθογραφικό από το Κουτί της Πανδώρας: απομάκρυνση των κυκληδωμάτων από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Κάτι με κύκλους θα φαντάστηκε ο αρθρογράφος.

* Θηριώδες μεταφραστικό μαργαριτάρι από το (οΘντκ) έγκυρο Βήμα. Δημοσιεύει μεταφρασμένο το πρόσφατο άρθρο του Κρούγκμαν για την Ελλάδα, και μεταξύ άλλων διαβάζουμε: Στα πέντε χρόνια που πέρασαν από τότε που άρχισε η κρίση, η καθαρή σκέψη βρίσκεται σε «σύντομο ανεφοδιασμό». Παρντόν; Τι στην ευχή είναι ο σύντομος ανεφοδιασμός; Όταν βάζουμε λίγα καύσιμα επειδή δεν έχουμε λεφτά; Όχι. Ας δούμε το πρωτότυπο: In the five years (!) that have passed since the euro crisis began, clear thinking has been in notably short supply. Ο σύντομος ανεφοδιασμός είναι η «ευρηματική» μετάφραση του in short supply. Ένας πιο πεζός μεταφραστής θα έλεγε «σπανίζει», «βρίσκεται σε αισθητή έλλειψη» ή κάτι τέτοιο!

* Και κλείνω με ένα γεωγραφικό μαργαριτάρι. Μια τουρκική εφημερίδα έγραψε στην αγγλική της έκδοση ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει καταγωγή από τη «βορειοδυτική επαρχία Kirklareli». Το αναδημοσίεψαν και οι φωστήρες του thetoc.gr, και μετέφρασαν κατά λέξη τα τουρκικά τοπωνύμια, αγνοώντας ότι η βορειοδυτική επαρχία είναι αυτό που λέμε εμείς Ανατολική Θράκη, και ότι το Kirklareli είναι οι πάλαι ποτέ Σαράντα Εκκλησιές. Θα έπρεπε τουλάχιστον να αναφέρουν και το ελληνικό όνομα της επαρχίας, όχι από αλυτρωτισμό αλλά για να καταλάβουν οι αναγνώστες -αλλά προφανώς δεν το ήξεραν, αν κρίνω από το ότι πιο κάτω διαβάζω πως την πληροφορία αυτή την είχε αναφέρει, στον τοπικό ηγέτη του αριστερού κόμματος ODP, ο ίδιος ο Τσίπρας όταν «επισκέφθηκε την περιοχή Εργίνη το 2010». Ποια είναι όμως η μυστηριώδης Εργίνη; Δεν είναι άλλη από την Αδριανούπολη. Edirne στα τούρκικα, αλλά ο μεταφρατζής που ανέλαβε να κατακρεουργήσει το κείμενο ούτε αυτό το ήξερε.

Κι έτσι η Χώρα των Αγνώριστων απέκτησε μιαν ακόμα πόλη!