Εθνεγερτικά μεζεδάκια

Το καθιερωμένο σαββατιάτικο πολυσυλλεκτικό άρθρο μας το ονομάζω έτσι επειδή δημοσιεύεται στην αρχή του τριημέρου της 25ης Μαρτίου -και με την ευκαιρία κάνω την αυτοκριτική μου διότι φέτος δεν έχω βάλει ούτε ένα άρθρο σχετικό με το 1821, ενω και αύριο, που είναι Κυριακή και κανονικά θα έβαζα κάποιο λογοτέχνημα για την Επανάσταση, έχω κανονίσει να δημοσιεύσω κάτι άλλο. Τη Δευτέρα όμως, ανήμερα, θα βάλω κάτι.

* Προς στιγμή σκέφτηκα να βάλω τίτλο σχετικόν με το Μπρέξιτ, αφού την άλλη Παρασκευή ήταν προγραμματισμένη η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά τελικά δόθηκε παράταση, οπότε το σίριαλ θα έχει σίγουρα μερικά ακόμα επεισόδια.

Γέλασα πάντως πολύ με αυτό το αστείο που κυκλοφορεί στην αγγλική μπλογκόσφαιρα, το δήθεν γράμμα της μαμάς της μαθήτριας Τερέζας, που ζητάει από τον δάσκαλο κ. Μπαρνιέ να δώσει παράταση στη μικρή Τερέζα να τελειώσει τα μαθήματά της επειδή «το Μογκ έφαγε τη συμφωνία της». Μια παροιμιώδης ψεύτικη δικαιολογία των μαθητών στα αγγλικά σχολεία είναι ότι ο σκύλος έφαγε το τετράδιο με την εργασία μου -εδώ βέβαια το Μογκ είναι ο Jacob Rees-Mogg, ο συντηρητικός βουλευτής που είναι εσωκομματικός αντίπαλος της Τερέζας Μέι.

* Επίσης, να ομολογήσω ότι όταν διάβασα το σχόλιο φίλου Brexit postponed to the end of May, την πάτησα διότι σχολαστικά επισήμανα ότι δεν είναι ακριβώς στα τέλη Μαΐου η αναβολή του Μπρέξιτ αλλά έως τις 22 του μηνός, που έχει σημασία (αφού στις 23 αρχίζουν οι ευρωεκλογές).

«Εννοούσα to the end of Ms May», διευκρίνισε ο φίλος μου!

* Παρόλο που ξέρω ότι στους τίτλους των εφημερίδων η συνήθης μη σημασμένη σειρά των όρων της πρότασης (Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο) πολύ συχνά αντιστρέφεται, ομολογώ ότι πολλές φορές σκοντάφτω, ακόμα κι όταν η φράση δεν είναι απόλυτα αμφίσημη όπως η «Μωρό δάγκωσε σκυλί».

Παράδειγμα, ο τίτλος σε χτεσινό άρθρο της Καθημερινής:

Το 50% του φόρου εισοδήματος πληρώνει το 5% των φορολογουμένων

Εδώ ο φόρος εισοδήματος δεν μπορεί να πληρώνει το 5% των φορολογουμένων, αλλά και πάλι βρίσκω αφύσικη τη σειρά των όρων.

* Αυτό δεν χώρεσε στα μεζεδάκια την περασμένη εβδομάδα αλλά έχει γούστο οπότε το βάζω τώρα. Από τα πιο γουστόζικα ορθογραφικά λαθάκια.

H ελληνική βύνη τάδε λοιπόν παράγεται από «δύστυχο» κριθάρι. Φαίνεται πως θα περνάει από σαράντα κύματα το κριθάρι, θα ταλαιπωρείται πολύ, γι’ αυτό και είναι τόσο δυστυχισμένο -μήπως θα έπρεπε αντί για «του λιναριού τα πάθη» να λέμε για «του κριθαριού τα πάθη»;

Κανονικά βέβαια το κριθάρι δεν είναι δύστυχο, ούτε δίστιχο, αλλά δίστοιχο. Όπως λέει και μια σελίδα βυνοποιών, στη μπίρα χρησιμοποιείται δίστοιχο και εξάστοιχο κριθάρι –δείτε εδώ εικόνες.

Όσο για το επίπεδο των β γλυκάνων, ο τόνος κακώς ανεβαίνει, δεν είναι οι γλυκάνοι των γλυκάνων, αλλά οι γλυκάνες. Άρα, των γλυκανών.

* Πολλά σαρδάμ συνίστανται στο να χρησιμοποιήσεις, αντί για τη λέξη που ταιριάζει, μιαν ομοιοκατάληκτη. Το έχω πάθει κι εγώ, μιλώντας μάλιστα σε μια ημερίδα για τον Μποστ, όπου ενώ μιλούσα για τον Πειναλέοντα, δυο φορές συνεχόμενες αντί «ο Πειναλέων» είπα «ο Ναπολέων».

Κάτι ανάλογο έπαθε κι ο υλατζής του tvxs, που έβαλε σε πρόσφατο άρθρο τον τίτλο:

Πετώντας πάνω από τις πινακίδες της Αιγύπτου.

Φυσικά, στο κυρίως άρθρο γίνεται λόγος για τις Πυραμίδες.

* Το συζητήσαμε βέβαια αρκετά στα σχόλια προηγούμενων άρθρων, αλλά αξίζει να το επαναλάβουμε κι εδώ, διότι τα σχόλια χάνονται ενώ τα άρθρα είναι πιο προσιτά. Εννοώ τη φασαρία που έγινε το περασμένο Σαββατοκύριακο για το «συστήνω» και το «συνιστώ».

Να διηγηθώ συνοπτικά την ιστορία. Σε κάποια εκδήλωση, ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε στον όρο «ολιγαρκής αφθονία». Ο Κ. Μητσοτάκης τον ειρωνεύτηκε για το οξύμωρο, και απαντώντας ο Α. Τσίπρας ανέφερε: «του συστήνω να ρίξει μια ματιά στο έργο του Γάλλου φιλοσόφου Σερζ Λατούς….»

Στη συνέχεια, ο δημοσιογράφος Κων. Ζούλας, που είναι και στο γραφείο τύπου της ΝΔ, τουίταρε υποστηρίζοντας ότι άλλο είναι το συστήνω και άλλο το συνιστώ, ότι το «συστήνω» χρησιμοποιείται μόνο όταν παρουσιάζουμε κάποιον σε κάποιον άλλον και ότι μόνο το «συνιστώ» έχει τη σημασία «υποδεικνύω, δίνω συμβουλή». Από τον Ζούλα το πήραν και άλλοι πολλοί κι έτσι το «συστήνω/συνιστώ» έγινε μεγάλο θέμα στα κοινωνικά μέσα (φυσικά, για μια-δυο μέρες μόνο).

Δεν είχαν δικιο οι επικριτές. Τα λεξικά ρητά δηλώνουν ότι το συστήνω έχει και τη σημασία «συμβουλεύω, υποδεικνύω, συνιστώ». Για παράδειγμα το ΛΚΝ αναφέρει: συστήνω ¹ [sistíno] -ομαι & (σπάν.) συσταίνω [sisténo] -ομαι Ρ αόρ. σύστησα, απαρέμφ. συστήσει, παθ. αόρ. συστήθηκα, απαρέμφ. συστηθεί, μππ. συστημένος* : 1.γνωρίζω δύο ή περισσότερα άτομα μεταξύ τους αναφέροντας τα ονόματά τους, την ιδιότητά τους κτλ., παρουσιάζω τον ένα στον άλλο: Nα σου / σας συστήσω τον αδελφό μου / την κυρία (τάδε). || (πληθ.) για αλληλοπάθεια: Mε τον κύριο Iωάννου έχουμε συστηθεί παλαιότερα. 2. συμβουλεύω, υποδεικνύω· συνιστώ ²: Δε σου ~ να κάνεις αυτή την ενέργεια.

Δίνει μάλιστα τη φράση «δε σου συστήνω να κάνεις αυτή την ενέργεια». Τα ίδια και το Χρηστικό, τα ίδια και το ΜΗΛΝΕΓ. Ο Μπαμπινιώτης δεν αναφέρει το συστήνω, αλλά το πιο λαϊκό «συσταίνω» σαν συνώνυμο του «συνιστώ».

Με δυο λόγια, ο κ. Ζούλας και οι περί αυτόν δεν επέκριναν τη χρήση «σου συστήνω να κοιτάξεις το τάδε βιβλίο» επειδή πίστευαν ότι είναι λαθεμένη ή αδόκιμη αλλά επειδή ήθελαν να βρουν γλωσσικό λάθος στον Τσίπρα.

Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι ο ίδιος ο Κ. Ζούλας, που λάβρος κατάγγειλε τη χρήση του «συστήνω» με τη σημασία «συμβουλεύω, συνιστώ», έχει σε παλιότερο άρθρο του χρησιμοποιήσει το «συστήνω» ακριβώς με την ίδια σημασία!:

Εχει επισκεφθεί η δήμαρχος ένα βράδυ το Κέντρο Υγείας της Μυκόνου για να δει τους δεκάδες αδαείς τουρίστες που διακομίζονται εκεί σακατεμένοι γιατί οι άλλοι «επιχειρηματίες» –αυτοί του δρόμου– τους νοικιάζουν χιλιάδες μηχανάκια και γουρούνες με απλή επίδειξη διαβατηρίου και δεν τους συστήνουν καν να μην οδηγούν με σορτς και σαγιονάρες;

Φαίνεται πως το 2014, που ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν στην αντιπολίτευση, δεν ήταν λάθος να λες «σου συστήνω να (μην) κάνεις αυτό». Έγινε λάθος μετά το 2015!

* Αλλά με τον Σερζ Λατούς είχαμε και άλλο, πολύ ξεκαρδιστικό, επεισόδιο. Καθώς ο Γάλλος οικονομολόγος βρέθηκε στην επικαιρότητα, κάποιος πλακατζής στο Τουίτερ πήρε μια φωτογραφία από παλιό σκετς του Μαέβιους Παχατουρίδη (περσόνα που την υποδύεται ο Σωτήρης Καλυβάτσης) με τους ΑΜΑΝ και έγραψε από κάτω «Να ο Σερζ Λατούς, αυτός που έγραψε για την ολιγαρκή αφθονία» -ή κάτι τέτοιο.

Όπως ήταν σχεδόν αναμενόμενο, ο δημοσιογράφος Γιάννης Λοβέρδος, που θα είναι και υποψήφιος βουλευτής στις προσεχείς εκλογές (με τη ΝΔ) έχαψε την τρολιά΄και δημοσίευσε το Τουίτερ που βλέπετε αριστερά.

Φυσικά έγινε μεγάλη πλάκα στα κοινωνικά μέσα, οπότε ο Γ. Λοβέρδος, που δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η δεύτερη φορά που έχει κάνει παρόμοια γκάφα, αφενός έσπευσε να κατεβάσει την επίμαχη δημοσίευση και αργότερα σε επόμενο τουίτ ισχυρίστηκε ότι το έκανε για πλάκα.

Και μια γενικότερη ανασκόπηση των δημοσιογραφικών επιτυχιών του ανδρός (που όλοι γι’ αυτόν δουλεύουμε όταν αναδημοσιεύουμε τις κοτσάνες του και μ’ αυτά και μ’ αυτά θα τον δούμε μεθαύριο να εκλέγεται πρώτος βουλευτής στην περιφέρειά του).

* Σταματάει κάπου το Αιγαίο; Αυτό αναρωτήθηκε χτες ο συνεπώνυμός μου Γιάννης Σαραντάκος (δεν έχουμε συγγένεια) στην εκπομπή του, όταν ο καλεσμένος του, ο υπουργός Γ. Τσιρώνης, ανέφερε ότι το Καστελλόριζο δεν βρίσκεται στο Αιγαίο. Αυτή η δήλωση, διαβάζω, προκάλεσε αντιδράσεις και διαμαρτυρία του δημάρχου Καστελλορίζου.

Κι όμως, το Αιγαίο κάπου σταματάει. Σύμφωνα με τον Διεθνή Υδρογραφικό Οργανισμό, τα όριά του είναι μια  γραμμή που περνάει από σημεία όπως το ακρωτήριο Άσπρο στη Μικρασία, η Ρόδος, η Κάρπαθος, η Κρήτη, τα Αντικύθηρα κτλ. Το Καστελλόριζο, αρκετά πιο ανατολικά από τη Ρόδο, είναι σαφώς έξω από τη γραμμή αυτή (δείτε και τον χάρτη).

* Στη Βραζιλία του Μπολσονάρο δολοφονήθηκε η ακτιβίστρια Μαριέλ Φράνκο. Σε δημοσίευμα χαρακτηρίζεται «προστάτιδα των φαβέλων«. Η ασυμπάθιστη γενική πληθυντικού των θηλυκών εδώ μοιάζει αναπόφευκτη. Από τα λεξικά, μόνο το Χρηστικό λημματογραφεί τη φαβέλα, αλλά δεν μας λέει πώς κλίνεται.

Θαρρώ πως θα πούμε «των φαβελών», όπως άλλωστε λέμε «των ομπρελών» ή «των καρτελών». Ο κανόνας είναι πως τα θηλυκά κατεβάζουν τον τόνο -με εξαίρεση τα παλιά τριτόκλιτα (πχ των ακτίνων).

* Το είχαμε επισημάνει και παλιότερα, το ξαναείδαμε τώρα με αφορμή την τροπολογία που αίρει το ασυμβίβαστο για τους βουλευτές που θέλουν να βαλουν υποψηφιότητα στις ευρωπαϊκές εκλογές -εννοώ το «υπό κατασκευήν» ρήμα «άρω», νέος ενεστώτας που σχηματίζεται με βάση τύπο του αορίστου: Κατατίθεται η τροπολογία που άρει το ασυμβίβαστο, έγραψαν πολλοί ιστότοποι.

* Γκάφες συμβαίνουν και εις Παρισίους, ή όπου αλλού είναι η έδρα του Ρόιτερς.

Το μεγάλο ειδησεογραφικό πρακτορείο μετέδωσε το τουίτ που βλέπετε αριστερά για τη νίκη των λαϊκιστών (και ελαφρώς ακροδεξιών) στις πρόσφατες ολλανδικές εκλογές.

Και πράγματι νίκησαν οι ακροδεξιοί, αλλά όχι ο εικονιζόμενος, που είναι ο Χερτ Βίλντερς. Νικητής των εκλογών ήταν άλλος ακροδεξιός, λαϊκιστής κτλ., ο Τιερύ Μποντέ, επικεφαλής άλλου κόμματος. Το κόμμα του Βίλντερς σημείωσε πτώση.

 

* Διαβάζω στον skai.gr για την εκλογή ενός ιεράρχη:

Ο Επίσκοπος Μεθώνης Κλήμης είναι ο νέος Μητροπολίτης Περιστερίου, με 63 ψήφους. Είναι Έλληνας Επίσκοπος της Εκκλησίας της Ελλάδας και Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησία της Ελλάδος.

Συμπέρασμα; Η «Εκκλησία της Ελλάδας» κλίνεται ενώ η «Εκκλησία της Ελλάδος» μένει άκλιτη. Και ο επίσκοπος Κλήμης είναι Έλληνας πέραν πάσης αμφιβολίας.

* Τίτλος σε ειδησάκι: Οδηγός παρέσυρε γυναίκα μοτοσικλετιστή και την εγκατέλειψε.

Παρέσυρε τη γυναίκα, δηλαδή τη σύζυγο κάποιου μοτοσικλετιστή; Όχι, αν διαβάσουμε το άρθρο θα δούμε ότι παρέσυρε μια μοτοσικλετίστρια, όπως λέγεται η γυναίκα που οδηγεί μοτοσικλέτα.

Με τους μανιακούς της γραμματικής μπούρκας που έχουμε μπλέξει, περιμένω να δω πότε θα διαβάσω για «γυναίκες φοιτητές» ή «γυναίκα ποιητή».

* Το περασμένο Σάββατο, φίλος του ιστολογίου ανέφερε ως είδηση αξιοπερίεργη την πρόσκληση του γνωστού συγγραφέα Ντάνου στο Πάντειο πανεπιστήμιο, οπου πήρε μέρος σε ημερίδα για τα ριάλιτα.

Διαβάζοντας το πρόγραμμα, δεν το βρίσκω και τόσο παράλογο όσο φαίνεται με πρώτη ματιά.

Μαθαίνω από ανθρώπους που το παρακολούθησαν, ότι οι εισηγήσεις από τις τρεις επιστημόνισσες ήταν πολύ καλές. Όσο για τον Ντάνο, μου λένε ότι ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας: Είναι μεγάλη τιμή για το πανεπιστήμιο που είμαι σήμερα εδώ.

Σεμνός πάντως όπως είναι, δεν ζήτησε να τον ανακηρύξουν επίτιμο διδάκτορα.

* Και κλείνω με μια διαδικτυακή διαφήμιση για «ακαδημαϊκές δεξιότητες».

Παρέχουν όπως βλέπετε διάφορες υπηρεσίες, όπως η τριγωνοποίηση, που δεν ξέρω τι είναι, αλλά υποθέτω πως βασικά γράφουν φοιτητικές εργασίες επί πληρωμή.

Για την ποιότητα των εργασιών μάς προϊδεάζει το δείγμα γραφής:

Υπάρχουν ορισμένοι κανόνες που μπορούμε να ακολουθούμε προκειμένου να μην αποκλείνουμε από τον συνετό τρόπο φραφής και φυσικά, χωρίς να υποπέφτουμε σε λάθη της χρήσς της γλώσσας.

Το ουσιώδες, πράγματι, είναι να μην αποκλείνει κανείς από τη συνετή φραφή αλλιώς υποπέφτει σε λάθη. Το έλεγε και το τραγούδι:

 

 

Και καλό εθνεγερτικό τριήμερο! Εγώ μάλλον θα εκδράμω κάπου στη Βεστφαλία, αλλά αύριο θα ανέβει κανονικά το άρθρο.