Μεζεδάκια του πι

Σήμερα έχουμε 14 Μαρτίου, δηλαδή 03/14 με την αμερικάνικη σημειογραφία, και γι’ αυτό η σημερινή μέρα έχει χαρακτηριστεί «μέρα του πι» (3,14159 -υπόψη, δεν τελειώνει εκεί, υπάρχουν και καναδυό ακόμα ψηφία που δεν θα θυμάμαι).

Να ονομάσουμε λοιπόν έτσι το καθιερωμένο σαββατιάτικο άρθρο μας γιατί αν τ’ονοματίζαμε από την επικαιρότητα θα έβγαινε πολύ μακάβριο.

Μοιραία όμως, η πανδημία έχει βάλει βαριά τη σφραγίδα της -κι έτσι αντί βασικό θέμα συζήτησης να είναι τι φορούσε στην ορκωμοσία της η καινούργια μας Προέδρισσα, το σημαντικό αυτό γεγονός (η ορκωμοσία, εννοώ, της Κατερίνας Σακελλαροπούλου -όχι το τι φορούσε) περνάει σε τριτοτέταρτη μοίρα.

Nα σημειώσω πάντως ότι η νέα Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήδη επέβαλε μια μικρούλα αλλά όχι ασήμαντη αλλαγή στο πρωτόκολλο, σε ό,τι την αφορά: ζήτησε να μην την αναφέρουν «Αικατερίνη» αλλά «Κατερίνα Σακελλαροπούλου».

* Ένα άλλο χτεσινό νέο, όχι ευχάριστο αυτό, ήταν ο θάνατος του Φίλιππου Πετσάλνικου, ο οποίος, θα θυμάστε, ήταν Πρόεδρος της Βουλής στην αρχή της κρίσης και για ένα διάστημα είχε ακουστεί το όνομά του για να αναλάβει την πρωθυπουργία την περίοδο της ανατροπής του Γιώργου Παπανδρέου.

Πρόσεξα ότι το σχετικό μήνυμα του πρωθυπουργού αρχιζει ως εξής: «Η πολιτική μας ζωή στερείται μία συνετή φωνή….» και προς στιγμή σκέφτηκα ότι ο πρωθυπουργός κάνει κριτική αλλά και αυτοκριτική διαπιστώνοντας ότι λείπει μια συνετή φωνή από την πολιτική ζωή της χώρας μας, ύστερα όμως είδα ότι μιλάει για τον θάνατο του Φ. Πετσάλνικου.

Εγώ θα έβαζα «Η πολιτική μας ζωή έχασε/στερήθηκε μια συνετή φωνή…»

* Mια ακλισιά σε αθλητική είδηση: Στην εθνική Μαρόκο ο Ελ Αραμπί.

Κι όμως, το Μαρόκο από πολύ παλιά κλίνεται: το Μαρόκο του Μαρόκου.

* Κι άλλη μια ακλισιά, σε πιο παλιό κύριο όνομα, από άρθρο του τακτικού μας τροφοδότη Χάφιποστ:

Υπάρχουν άνθρωποι που προετοιμάζονται σε όλη τους τη ζωή για ένα πιθανό Αρμαγεδδών, μια πιθανή συντέλεια του κόσμου.

Ο Αρμαγεδδών είναι όμως, έτσι το έχουμε στην Καινή Διαθήκη, οπότε: του Αρμαγεδδώνα, ή του Αρμαγεδδώνος αν θέλετε καθαρεύουσα. Το δεύτερο δ είναι προαιρετικό, εγώ το βάζω για να μη νιώσουν μοναξιά οι Σαδδουκαίοι.

* Τα δημόσια πρόσωπα που έχουν την ατυχία να προσβληθούν από τον κορονοϊό συχνά το ανακοινώνουν τα ίδια. Έτσι έκανε και ο ισχυρός άνδρας του Ολυμπιακού (και των Νέων, και του Μέγκα, και της Νέας Δημοκρατίας, και της Νότινχαμ Φόρεστ, και…) Βαγγέλης Μαρινάκης με τη δίγλωσση ανακοίνωση που βλέπετε.

Κοιτάζοντας τα αγγλικά του Προέδρου, προσέχω ότι το I strongly advice είναι λάθος, θέλει I strongly advise -advice η συμβουλή, advise το ρήμα, συμβουλεύω/συνιστώ.

Επίσης, το «I discipline to the doctor’s instructions» μου φαίνεται λάθος. Υπάρχει ρήμα to discipline, αλλά είναι μεταβατικό, επιβάλλω πειθαρχία σε κάποιον (ή και: τιμωρώ κάποιον). Αμετάβατο το πειθαρχώ θα αποδοθεί αλλιώς πχ follow the instructions, respect, conform to, και άλλα πολλά συνώνυμα.

Βέβαια, στα σόσιαλ η ανακοίνωση σχολιάστηκε ευρύτατα όχι για τα αγγλικά της αλλά ως είδηση. Κάποιοι κακεντρεχείς έγραψαν ότι είναι θέμα χρόνου να βρεθεί ο ιός τσιμεντωμένος στον πάτο της θάλασσας.

Κάποιος άλλος έγραψε ότι όσο ασθενεί ο κ. Μαρινάκης χρέη πρωθυπουργού θα εκτελεί ο κ. Κ. Μητσοτάκης. Κακίες.

* Ο αντιπρύτανης του ΑΠΘ ανασκεύασε, και σωστά, τις απαράδεκτες δηλώσεις που είχε κάνει για κατασκευασμένο κορονοϊό. Στο σχετικό ρεπορτάζ διαβάζουμε κι ένα γουστόζικο σαρδάμ:

Αυτό αναφέρει ο αντιπρύτανης του ΑΠΘ, καθ. Ανδρέας Γιαννακουδάκης σε διευκρινιστική δήλωση για την τοποθέτηση του στο πρόγραμμα της δημοτικής τηλεόρασης Θεσσαλονίκης «Λόγια της πλώρης», σχετικά με την αντιμετώπιση του κοροναϊού.

Η εκπομπή όμως λέγεται «Λόγια της πόλης» -αλλά συγχωρείται το σαρδάμ διότι αγαπάμε Καρκαβίτσα.

* Κι ένα άσχετο με τον ιό.

Λέτε να έγραψε «παρκαρκάρετε» για έμφαση;

* Μου στέλνει φίλος ένα ειδησάκι του αστυνομικού δελτίου:

Ανατίναξαν ΑΤΜ στην Πεντέλη αλλά έφυγαν άπραγοι.

Και σχολιάζει ο φίλος μου:

Άπρακτοι έφυγαν οι διαρρήκτες, βέβαια.  Ίσως επειδή ήταν άπραγοι!

Δίκιο είχε ο φίλος μου. Παλιότερα, η μοναδική σημασία της λ. άπραγος ήταν άπειρος, άβγαλτος, αθώος. Αυτή μόνο τη σημασία έχει το ΛΚΝ.

Όμως τα νεότερα λεξικά έχουν άλλες δύο σημασίες. Καταρχάς, εκείνον που μένει αργός, που δεν αναλαμβάνει δράση, και κατά δεύτερο λόγο εκείνον που δεν πέτυχε αυτό που επιδίωκε, τον άπρακτο δηλαδή.

Η διάκριση άπραγου και άπρακτου, καλώς ή κακώς, κάηκε λοιπόν. Μπορούμε να την τηρούμε, αλλά δεν είμαι βέβαιος πως νομιμοποιούμαστε να διορθώνουμε μια χρήση σαν την παραπάνω, για κάποιον που έφυγε άπραγος επειδή δεν κατάφερε αυτό που επιδίωκε.

* Ο τόνος έχει σημασία. Στη λεζάντα εδώ, o Ερντογάν συγκρίνει τους Έλληνες με νάζι, αλλά δεν βλέπουμε με τι μας συγκρίνει ο ναζιάρης.

* Το λέμε γι’ αστείο πότε πότε, αλλά μερικές φορές το βλέπουμε και γραμμένο από λάθος.

Σε άρθρο γεωπολιτικής, διαβάζουμε για «πόλεμο τιμών ανάμεσα στη Ρωσία και τη Σουηδική Αραβία».

Εντάξει, στο υπόλοιπο άρθρο οι Σαούντ ανακτούν τα δικαιώματά τους. Αλλά και οι Σουηδάραβες έχουν γούστο, ψηλοί και ξανθοί όπως είναι μέσα στις κελεμπίες τους.

* Συχνά, όταν γράφω «κοροναϊός» (αν και προτιμώ το «κορονοϊός», κάποιες φορές γράφω και τη βαριάντα σε -α-, όταν συζητώ για την ορολογία), τυχαίνει να κάνω πληκτρολογικό λάθος και να γράψω «κοροναϊκός», λες και είναι ομάδα ποδοσφαίρου.

Ε, το ίδιο το είδα και σε τίτλο στο tvxs. Κοροναϊκός: Καταγγελίες υπερτιμολογήσεων…

* Στην περιπέτεια του Αστερίξ με τον Υπεριταλικό αγώνα αρμάτων, που εκδόθηκε το 2017, υπάρχει ένας κακός αναβάτης, αντίπαλος των Γαλατών στην κούρσα, που χρησιμοποιεί αθέμιτα μέσα για να κερδίσει και που αγωνίζεται φορώντας μάσκα. Ο σεναριογράφος της περιπέτειας είχε την ιδέα να τον ονομάσει Coronavirus, που βέβαια δεν έχει τίποτα το προφητικό αφού η ονομασία αυτής της κατηγορίας ιών είναι αρκετά παλιά.

Βεβαια, κάποιοι στα  σόσιαλ ισχυρίστηκαν ότι η περιπέτεια ανήκει στις 24 αρχικές, των Γκοσινί-Ουντερζό, αλλά το ψέμα αυτό είναι εύκολο να αποδειχτεί.

Πιο περίεργο, αν θέλουμε να σκεφτούμε ιστορίες συνωμοσίας, είναι ότι στο μυθιστόρημα The Eyes of Darkness του Dean Koontz που εκδόθηκε το 1981 υπάρχει αναφορά σε έναν φονικό ιό που κατασκευάζεται στο εργαστήριο και που έχει την κωδική ονομασία… Wuhan-400.

Εντυπωσιακότατη σύμπτωση, πράγματι.

Αλλά σύμπτωση.

Κι αν θέλετε κι άλλα παραδείγματα της τέχνης που φαίνεται να προφητεύει τη ζωή, εδώ έχει κάμποσα ακόμα.

* Και κλείνω πάλι με κάτι σχετικό με τον κορονοϊό.

Κυκλοφόρησε αρκετά ένα κείμενο με οδηγίες κατά του ιού, που προέρχεται από έναν Έλληνα καθηγητή του ΜΙΤ, τον Μανώλη Κέλλη.

Προφανώς, το κείμενο ήταν γραμμένο στα αγγλικά, κι έτσι αλλού το βρίσκουμε κακομεταφρασμένο, σε βαθμό που να υπάρχει δυσκολία κατανόησης σε κάποια σημεία, ενώ αλλού το βρίσκουμε λίγο πιο καλά μεταφρασμένο αλλά και πάλι με ορθογραφικά και άλλα λάθη.

Καλό σαββατοκύριακο. Να προσέχετε και να μένετε στο σπίτι! Αν ξεμείνετε από υλικό, υπάρχει κι ένα καλό ιστολόγιο, με πολλά ενδιαφέροντα παλιά άρθρα αλλά η σεμνότητα με εμποδίζει να το αναφέρω!