Κονφερενσιανά μεζεδάκια

Συχνά στον τίτλο του σαββατιάτικου άρθρου μας, που σήμερα εκτάκτως δημοσιεύεται Κυριακή διότι χτες μάς εκτόπισε  το  Μηνολόγιο καθότι πρώτη  του μηνός,  μου αρέσει να νεολογίζω. Κι έτσι στο σημερινό αξιοποιώ την  ευκαιρία από τον τελικό του Κόνφερενς που έγινε μεσοβδόμαδα και που το κατέκτησε ο Ολυμπιακός. Ο αγγλικός τίτλος της διοργάνωσης είναι UEFA Europe Conference League, στα ελληνικά δεν  έχω δει καμιά απόδοση, οι περισσότεροι λένε «το Κόνφερενς» και γράφουν «το Conference».

Με ρωτησε και στο Φέισμπουκ ένας παλιός φίλος πώς θα το λέγαμε και περιορίστηκα να του απαντήσω ότι δεν  αισθανόμαστε πια την  ανάγκη να βρίσκουμε ελληνική ορολογία. Παλιά λέγαμε για Κύπελλο Πρωταθλητριών, Κύπελλο Κυπελλούχων και Κύπελλο Εκθέσεων, αλλά αυτά ήταν στη δεκαετία του  1960 -άλλωστε και το Τσάμπιονς Λιγκ, που διαδέχτηκε το Πρωταθλητριών, δεν το εξελληνίσαμε, απλώς το λέμε και ΤσουΛου.

Και ούτε είναι ανάγκη να μεταφράσουμε κατά λέξη, να πούμε  ξερωγώ κάτι σαν «Κύπελλο Διασκέψεων» να  γελάσει και το παρδαλό κατσίκι. Αν όμως έχετε καμιά καλή ιδέα,  πείτε τη να τη  συζητησουμε.

* Και ξεκινάμε  με  κάτι σχετικό με τον τελικό του Κόνφερενς, ή έστω με το γήπεδο στο οποίο έγινε ο τελικός, εννοώ τη λεγόμενη ΟΠΑΠ Αρένα -Αρίνα την προφέρουν  μερικοί φιγουρατζήδες.

Επειδή το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του γηπέδου είναι Αγιά Σοφιά και επειδή η προσφυγοκαπηλία πουλάει, στο γήπεδο υπάρχει μια εικόνα της πραγματικής Αγιασοφιάς, όχι όπως είναι σήμερα, με τη λεζάντα «Το διαμάντι  της Οικουμένης», στα αγγλικά The diamond of Ecumen.

Aλλά τέτοια λέξη δεν υπάρχει στα αγγλικά, μόνο Ecumene ή Oecumene. Λίγο περισσότερη  προσοχή δεν  θα έβλαφτε.

* Από την είδηση για ένα δυστύχημα:

Σοβαρό τροχαίο δυστύχημα σημειώθηκε το πρωί της Πέμπτης. Όλα ξεκίνησαν, λίγο μετά τις 09:00 το πρωί, στην επαρχιακή οδό Ρυσίου – Ταγαράδων, έξω από τη Θεσσαλονίκη, όπου ένα αυτοκίνητο συγκρούστηκε με μία μηχανή με αποτέλεσμα ο οδηγός του δίκυκλου να τραυματιστεί.

Στην συνέχεια, ο οδηγός της μηχανής τραυματίστηκε και μεταφέρθηκε σε εφημερεύον νοσοκομείο της περιοχής.

Πόσες φορές τραυματίστηκε  ο άτυχος οδηγός;

* Φίλος βρήκε στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου του το φυλλάδιο ή αφισάκι που βλέπετε.

Και σχολιάζει:

Όσοι επιθυμούν  να ακούσουν το Λόγο του Θεού είναι ευπρόσδεκτοι,  αλλά όσοοι επιθυμούν είναι ακόμα περισσότερο ευπρόσδεκτοι.

Εγώ πάλι θυμήθηκα ότι «Φωνή της αλήθειας» ήταν το όνομα του ραδιοσταθμού που είχε το παράνομο ΚΚΕ -τον  ακούγαμε κιόλας πότε πότε.

* Κι ένα που ξεχάστηκε από την  προηγούμενη εβδομάδα -ή μάλλον  δύο.

Φίλη από τη  Λάρισα στέλνει είδηση τοπικού ενδιαφέροντος:

Ο 29χρονος, Αλβανός υπήκοος και κάτοικος Λάρισας, προχθές το απόγευμα βρέθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας – ως συνοδός ασθενούς σύμφωνα με πληροφορίες της «Ελευθερίας» – όπου φέρεται να διαφώνησε με τη θεράποντα ιατρό ως προς το εάν το συγγενικό του πρόσωπο έπρεπε να λάβει τελικά εξιτήριο, όπως είχε κρίνει επιστημονικά η ιατρός, με αφορμή και την πορεία της κατάστασης της υγείας του ασθενούς.

Προσέξτε, «τη  θεράποντα ιατρό».

Η φίλη μού γράφει: Και να πεις ότι δεν τα’χες πει…

Πράγματι, τότε είχα γράψει:

Γκουγκλίζοντας θα δείτε και το ερμαφρόδιτο «η θεράπων ιατρός», που απορρίπτεται διαρρήδην διότι είναι σαν να λέμε «η καλός μαθητής», και το «η θεράπαινα ιατρός» που δεν μου φαίνεται σωστό (αν και θέλει ανάλυση). Όσο κι αν ξενίζει, εγώ θα πρότεινα το «η θεράπουσα ιατρός».

* Κι άλλο από την  ίδια φίλη, πάλι για τοπική είδηση, όπου «βρέθηκε απανθρακωμένο πτώμα».

Η φίλη δεν επισημαίνει κάποιο γλωσσικό αστόχημα, αλλά σχολιάζει  εύστοχα:

Τουλάχιστον στη Λάρισα μπορούν ακόμα να βρίσκονται πτώματα κι όχι σοροί ή «άτομα χωρίς τις αισθήσεις τους«.

* Άλλος φίλος στέλνει οθονιά από  πρόσφατη δημοσκόπηση:

Και λέει ο φίλος:

Είχα την εντύπωση πως οι ταλαντώσεις αναφέρονται μόνο στη Φυσική και ότι στη δημοσκόπηση θα έπρεπε να γράφει «ταλαντεύσεις». Κάνω λάθος;

Θα  έλεγα πως έχει δίκιο  ο φίλος. Και το  Χρηστικό που κοίταξα επίσης συμφωνεί. Εξάλλου είναι και  το ρήμα άλλο,  ο ψηφοφόρος (αμφι)ταλαντεύεται ενώ στη Φυσική τα σώματα ταλαντώνονται.

* Φίλος μου στέλνει αθλητικό λινκ με λογοτεχνίζον άρθρο για τον Κώστα Σλούκα:

Εμπρός της γης οι κολασμένοι, οι αμαρτωλοί, οι εγκλωβισμένοι στους εννιά κύκλους του αιώνιου πυρ και αυτοί που ήξεραν ότι θα αλλάξουν φανέλα, σήμα και στέμμα. Υπάρχουν ακόμη άνυδρα τοπία και δίχως όρια δρόμοι και είναι αυτές οι άγνωστες-γνωστές περιοχές που οδηγούν στο αναπάντεχο, στην υπέρβαση δηλαδή. Ο ιππότης της ιστορίας μας με ατσαλάκωτα ρούχα ξεκίνησε, με αυτά συνέχισε, μόχθησε, πόνεσε, απογοητεύτηκε, θριάμβευσε. Και μετά συνέχισε! Σε αυτή την ιστορία δεν υπάρχει ανθρώπινο τέλος.

Όλα καλά, αλλά αυτό το «του  αιώνιου πυρ» τι το ήθελε ο ευλογημένος; Ή έτσι το λένε στον ένατο κύκλο;

* Θέλεις εισαγωγικά; με ρωτάει φίλος. Ορίστε εδώ, να φάνε κι  οι κότες.

Πράγματι, βλέπω εισαγωγικά στο «βασιλιάς», στο «ισοπέδωσε», στο «έραψε» (ίσως το πιο αδικαιολόγητο) και στο «βαμμένη».

Και όσοι δεν έχουν πρεσβυωπία ίσως διακρίνουν  στην κορδέλα κάτω από τον τίτλο ότι υπάρχουν  κι άλλα εισαγωγικά, αυτά όμως δικαιολογημένα, αν και φαίνεται να λείπει ένα, στη Γαλάζια πατρίδα, που κλείνουν εισαγωγικά χωρίς να  ανοίγουν.

* Μια  είδηση που τη  βρίσκω έτσι διατυπωμένη σε πολλά σάιτ, άρα πιθανώς προέρχεται από  ΑΠΕ. Εδώ, στη Γκαζέτα:

Επανέλαβε επίσης αυτό που είπε στους ηγέτες της G7 το 2021, ότι «πρέπει να είμαστε πολύ πιο γρήγοροι, πολύ πιο ευθυγραμμισμένοι στην εξεύρεση ταχέων διαγνωστικών δοκιμών, ταχέων εμβολίων, ταχέων θεραπειών….»

Τρία «ταχέων» στη  σειρά, αλλά τα δύο έχουν πρόβλημα διότι οι δοκιμές και οι θεραπείες είναι γένους θηλυκού, άρα κανονικά θα  έπρεπε να έιναι «ταχειών». Ναι, οι περισσότεροι το κάνουν  λάθος,  αλλά να μιλήσουμε του μπαμπά μας τη  γλώσσα. Γρήγορων μεθόδων, γρήγορων  εμβολίων, γρήγορων  θεραπειών.

Και «παχιών αγελάδων» αντί  για το ψευτολόγιο «παχέων» («παχειών»  είναι το μεταξωτό).

Δεν θα ρίξω όμως  πέτρα στο ΑΠΕ, διότι βλέπω ένα «ταχέων  δοκιμών» και σε κείμενο της Κομισιόν -εξ οικείων  τα βέλη.

* Από τα Νέα η οθονιά.

Μια πανίσχυρη ηλιακή καταιγίδα, λέει, θα χτυπήσει τη Γη  και προβλέπεται ότι θα προκαλέσει… τι; «διακοπή ρεύματος ραδιοφώνου» και «απίστευτες  οθόνες βόρειου φωτός».

Ο φίλος που το στέλνει γράφει, και σωστά:

Υποθέτω ότι το ρεύμα ραδιοφώνου είναι τα ραδιοφωνικά σήματα και οι οθόνες φωτός είναι το βόρειο σέλας.

Πράγματι, το βόρειο σέλας, aurora borealis, λέγεται  και northern lights στα αγγλικά.

Λέτε ο συντάκτης να το απέφυγε επειδή έχει δύσκολη (και αβέβαιη) γενική; Μπα, δεν νομίζω.

* Και μια ακόμα τοπική είδηση, τούτη τη φορά από τη Χίο. Σε άρθρο για την  πανηγυρική υποδοχή τουριστών, διαβάζουμε:

Σύμφωνα με τον Αντιδήμαρχο Γιώργο Χρηστάκη, οι επιβάτες του Star Clipper ανέρχονταν σε 150, προερχόμενοι κυρίως από αγγλόφωνες χώρες όπως η Αμερική, η Αγγλία, η Γαλλία και το Βέλγιο. «Τα άτομα εν τέλει είναι 150, είχαμε μία μικρή απόκλιση. Και από ό,τι μόλις ενημερώθηκα, έχουμε άτομα από Αμερική, Αγγλία, Γαλλία, Βέλγιο, γενικότερα αγγλόφωνες χώρες», είπε χαρακτηριστικά.

Είναι η Γαλλία και το Βέλγιο αγγλόφωνες χώρες;  Παλιότερα η Γαλλία ήταν… αγγλόφονη, αλλά έχουν  περάσει πολλοί αιώνες από τότε.

* Φίλος με ενημερώνει ότι στο προεκλογικό δεκάλεπτο του κόμματος Κόσμος, του  Πέτρου Κόκκαλη, υπήρχαν  υπότιτλοι (καλό),  αλλά με λάθη (κακό).

Παράδειγμα, η «δημοσιονομική πειθαρχΕΙα» εδώ.

* Κι άλλη μια περίπτωση  λάθους που το βρίσκω σε πολλά σάιτ, άρα μάλλον έρχεται από ΑΠΕ.

Εδώ, στο Libre, σε ρεπορτάζ για τα σχόλια του διεθνούς Τύπου σχετικά με τη νίκη του Ολυμπιακού:

«Ο Ολυμπιακός κέρδισε το Conference League και έγινε η πρώτη ευρωπαϊκή ομάδα που σήκωσε ευρωπαϊκό τρόπαιο» γράφει το BBC.

Φαίνεται ως τώρα το κέρδιζαν ασιατικές ομάδες. Έρχονται οι ξένοι και μας παίρνουν τα τρόπαια!

* Κι ένα φοβερό μεταφραστικό. Με ρωτάει φίλος, αν καταλαβαίνω τι θέλει να πει ο ποιητής σε απόσπασμα άρθρου για τον  Sun Ra:

Αντί να χρησιμοποιούν σφιχτές ταλαντεύσεις και επιδεικτικά σόλο, έπαιζαν σε ένα ρακένδυτο, εξερευνητικό στυλ, με σκιές από ηλεκτρονικά πλήκτρα και παράταιρα πνευστά.

Μόλις είδα το ρακένδυτο στιλ,  στοιχημάτισα με τον  εαυτό μου ότι το πρωτότυπο θα λέει ragged. Και το κέρδισα το στοίχημα, διότι πράγματι το πρωτότυπο, όπως βρήκα, είναι:

Rather than employing tight swings and ostentatious solos, they played in a ragged, exploratory style, with squiggles of electronic keyboard and off-kilter horns.

Πράγματι, το ragged μπορεί  να σημαίνει και «κουρελιασμένος» (Οχι ρακένδυτος. Ρακένδυτος είναι αυτός που φοράει ragged παντελόνια,  ας πούμε, όπως οι  φιλάνθρωποι εκείνου του  παλιού βρετανικού εργατικού μυθιστορήματος). Εδώ όμως πρόκειται μάλλον  για τραχύ στυλ. Το  απόσπασμα  είναι δυσκολομετάφραστο,  αλλά  πάντως μεταφράστηκε πολύ άσχημα.

* Και τριτώνουν τα λάθη που τα  βρίσκω σε πολλά σάιτ, άρα μάλλον έχουν κοινή πηγή. Σε άρθρο για την  υποχρέωση καθαρισμού των  οικοπέδων (π.χ. εδώ) διαβάζω:

Στο μεταξύ αυξημένες είναι και οι αρμοδιότητες των δήμων καθώς, μεταξύ άλλων και όπως ορίζει η σχετική πυροσβεστική διάταξη, χρειάζεται να προχωρήσουν στην ενημέρωση των υπόχρεων, στη διενέργεια τακτικών ή εκτάκτων ελέγχων όπως επίσης και στη διενέργεια καθαρισμού του οικοπέδου, αυτοψίας αλλά και σε επείγων αυτεπάγγελτο καθαρισμό.

Σε επείγον καθάρισμα, ναι. Σε επείγων  καθαρισμό όχι, παρά σε επείγοντα καθαρισμό.

* Και κλείνω  όπως άρχισα, δηλαδή με κάτι σχετικό από τον  τελικό του Κόνφερενς (μέχρι να μου πείτε πώς να το λέω):

Με εντυπωσιάζει η χρήση του λαϊκού τύπου «πέναλντι».

Επίσης, αν δεν κάνω λάθος, ο Τζολάκης  προτιμάει να  λέγεται Κωνσταντής. Εκτός αν, τώρα που πήρε ευρωπαϊκό κύπελλο, θέλησε να αναβαθμιστεί  σε Κωνσταντίνο -με το  καλό  και Μέγας!