Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Posts Tagged ‘εισαγωγικά’

Γιουροβιζιομεζεδάκια

Posted by sarant στο 11 Μαΐου, 2024

Που βεβαίως τα λέω έτσι επειδή σήμερα γίνεται ο τελικός του διαγωνισμού της Γιουροβίζιον. Αν και όχι τόσο «βέβαια»: παρόλο που το ιστολόγιο εκπέμπει εδώ και 15 χρόνια, άλλη φορά δεν έχει  τύχει να αναφερθεί η  διοργάνωση αυτή σε τίτλο μεζεδοάρθρου μας.

Τέλος πάντων, το βράδυ θα δούμε αν η ζαριά της Μαρίνας Σάττι θα είναι καλή, εξάρες ας πούμε, ή αν θα φέρει ντόρτια. Όμως, μια και βάλαμε τον τίτλο, θα ξεκινήσουμε με ένα μεζεδάκι -μεζέδαρο ίσως- ακριβώς για τη Γιουροβίζιον και το τραγούδι της Μαρίνας Σάττι.

Βλέπετε εδώ απόσπασμα από ένα ρεπορτάζ, όπου (οΘντκ) μεταφράζεται άρθρο του BBC επαινετικό για το ελληνικό τραγούδι.

Λέω «οΘντκ» επειδή, πέρα από λαθάκια πληκτρολόγησης, βγάζει μάτι η «αρχαία περσική πίπα» που ονομάζεται ζουρνάς.

Ρε παιδιά, το ancient Persian pipe δεν μεταφράζεται «αρχαία περσική πίπα», μη γράφετε τέτοιες πίπες, αυλό θα το πείτε.

(Η οθονιά είναι από τη Lifo, αν και βρήκα την αρχαία πίπα σε δεκάδες σάιτ, οπότε 99% προέρχεται από το ΑΠΕ/ΜΠΕ. Ευτυχώς που το ΑΠΕ υπήχθη απευθείας στον Μητσοτάκη!)

Όσο για τον «δεικτικό» στίχο, υποθέτω ότι ήθελε να πει «δηκτικό», αν και δεν είμαι βέβαιος. Για την ιστορία, το αγγλικό κείμενο έλεγε:

Top billing goes to Greek singer Marina Satti, whose avant-garde sound collage Zari mixes traditional Greek melodies with tabla drums, a reggaeton beat, broken vocal samples and a solo on an ancient Persian pipe called the Zurna.

“I’m gonna do it my way,” she declares, in the year’s most on-the-nose lyric.

* Τίτλος άρθρου για τις προσπάθειες περιορισμού του τουρισμού στο Έβερεστ:

Νεπάλ / Το Ανώτατο Δικαστήριο διατάσσει τη μείωση του αριθμού αναβατών στο Έβερεστ

Αναβατών; Τι είναι το Έβερεστ; Μηχανάκι, και απαγορεύεται το τρικάβαλο; Ορειβατών, βεβαίως.

Στο άρθρο μέσα λέει, ευτυχώς, «ορειβάτες».

* Η  φωτογραφία από ετικέτα ποτού, δείχνει ότι ο παραγωγός βασανίζεται από αμφιβολίες.

Είναι τελικά Τεκίλα μπλάνκο αυτό που έφτιαξα ή μήπως δεν είναι;

Έρχεται από το Μεξικό άραγε ή μήπως από αλλού;

(Ή ίσως δεν έβρισκε τις άνω τελείες και κράτησε το σύμβολο ; του αγγλικού πρωτοτύπου).

* Τίτλος άρθρου στο in.gr για τις φοιτητικές κινητοποιήσεις στις ΗΠΑ:

Σοκ και δέος στις ΗΠΑ: Ο Μπάιντεν απέναντι στο φοιτητικό κίνημα που στηρίζει τη Γάζα με drones και βία

Αν όμως το φοιτητικό κίνημα χρησιμοποιεί δρόνους για να στηρίξει τη Γάζα, θα είναι δύσκολο να το καταστείλει ο Μπάιντεν.

Εκτός αν ο τίτλος είναι διατυπωμένος αμφίσημα, και να εννοεί ότι ο Μπάιντεν χρησιμοποιεί δρόνους και βία -λέτε;

* Κι ένα αθλητικό μεζεδάκι,  δηλαδή προερχόμενο από ιστότοπο αθλητικών ενδιαφερόντων. Η αλήθεια είναι ότι  το eyap.gr και το ακρώνυμο ΕΥΑΠ προδιαθέτουν για κάποιο δημόσιο φορέα, κάτι σαν ΕΥΔΑΠ, αλλά στην πραγματικότητα το ακρώνυμο σημαίνει Έλληνες Υποστηρικτές Αγγλικού Ποδοσφαίρου και ο ιστότοπος ασχολείται αποκλειστικά με το αγγλικό ποδόσφαιρο.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Επιγραφές, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Τηλεοπτικά | Με ετικέτα: , , , , , | 169 Σχόλια »

Μεζεδάκια αλά σπετσιώτα

Posted by sarant στο 20 Ιανουαρίου, 2024

Αλά σπετσιώτα φτιάχνουμε τα ψάρια, με μια ειδική σάλτσα, αλλά το εβδομαδιαίο πολυσυλλεκτικό μας  άρθρο το ονόμασα  έτσι επειδή αυτό το Σαββατοκύριακο γίνεται στις Σπέτσες, στη βίλα του Στέφανου Κασσελάκη, η συνάντηση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που προκάλεσε ήδη αρκετό θόρυβο.

Διάβασα στη  χτεσινή Αυγή ότι «Συνολικά 33 βουλευτές αναμένεται να αφιχθούν μέχρι το μεσημέρι στο νησί είτε ακτοπλοϊκώς είτε οδικώς». Οδικώς στο νησί; Στην Εύβοια ασφαλώς, το ίδιο και στη Λευκάδα, μπορεί και σε κανένα μικρότερο νησί, ας πούμε στην Κορωνησία του Αμβρακικού. Αλλά στις Σπέτσες; Μπορείς να φύγεις για τις Σπέτσες οδικώς, να πας με το αυτοκίνητο στην  Κόστα, απέναντι στο νησί, αλλά στο νησί θα φτάσεις με το φέρι μποτ ή με λάντζα, πάντως με πλεούμενο. Τέλος πάντων, προφανώς το ρεπορτάζ αυτό εννοούσε όταν έλεγε «οδικώς».

* Σε παρκαρισμένο αυτοκίνητο έξω από κατάστημα της  Εθνικής Τράπεζας, κάποιοι από την  τράπεζα έβαλαν στο παρμπρίζ την τυπωμένη προειδοποίηση  που βλέπετε,

«Παρακαλούμε να απομακρύνεται το αυτοκίνητό σας, διότι…»

Δίκιο έχουν πιθανώς, αλλά ανορθόγραφα.

Διότι, αναρωτιέμαι: αν πάρουμε τοις μετρητοίς τη διατύπωση  που χρησιμοποιείται («να απομακρύνεται»), προκύπτει ή όχι υποχρέωση του ιδιοκτήτη του αυτοκινήτου να το απομακρύνει, όπως σαφώς θα προέκυπτε με το «παρακαλούμε να απομακρύνετε»;

* Και συνεχίζουμε πάλι με κάτι σχετικό με αυτοκίνητα, τούτη  τη φορά με τροχαίο ατύχημα.

Είδηση από τη Θεσσαλονίκη:

Συγκεκριμένα, ο οδηγός ενός ΙΧ έχασε τον έλεγχο του αυτοκινήτου του στις 7:00, έπεσε πάνω στην περίφραξη από τη γραμμή του ΟΣΕ στη συμβολή της Καραολή και Δημητρίου και Σοφοκλή και Βενιζέλου και αναποδογύρισε εντός των ραγών.

Ο Χάρρυ Κλυνν, αν διαβάζει από ψηλά, θα αισθάνεται ικανοποίηση  που το κλασικό «Ανθίμου και Γαζή γωνία», που είχε πει, βρίσκει μιμητές στο «Σοφοκλή και Βενιζέλου». (Το «Καραολή και Δημητρίου είναι φυσικά σωστό, αυτό έχει οδηγήσει στο ανάποδο ερώτημα, ποιος είναι  ο Καραολής Δημητρίου).

Αξιοσημείωτο και το «εντός των ραγών», η λατρεία της (άβολης) γενικής, ακόμη κι όταν μπορείς να το πεις πολύ ωραία κι απλά: πάνω στις ράγες ή ανάμεσα στις ράγες.

* Εκτός από γλωσσικά μεζεδάκια υπάρχουν και φωτογραφικά.

Φίλος του ιστολογίου μου στέλνει λινκ προς άρθρο του in.gr με θέμα την πανελλαδική σύσκεψη στελεχών της Νέας Αριστεράς.

Η μία από τις δύο φωτογραφίες που συνοδεύουν το άρθρο είναι αυτή που βλέπετε αριστερά, ένα άδειο πάνελ, χωρίς ομιλητές, με τη λεζάντα:

Στιγμιότυπο από την πανελλαδική σύσκεψη στελεχών της Νέας Αριστεράς

Μου γράφει ο φίλος:

Επειδή δεν θεωρώ ότι είναι τρολάρισμα (άλλωστε στην αρχή της είδησης υπάρχει και «κανονική» φωτογραφία) νομίζω πως θα μπορούσε να καταχωρηθεί και ως φωτογραφικό μεζεδάκι.

Μπορεί βέβαια να  είναι και τρολάρισμα, τι να πω. Πάντως, αν σας ενδιαφέρει, μπορείτε εδώ να παρακολουθήσετε τις ομιλίες στην πανελλαδική σύσκεψη της Νέας Αριστεράς.

* Αστείο λαθάκι στην είδηση  για τη  μαφιόζικη δολοφονία:

Το θύμα που στο παρελθόν είχε κατηγορηθεί για ληστείες και συμμετοχή σε απόπειρα δολοφονίας εισαγγελέα, ενώ δέχτηκε την επίθεση γύρω στις 2 τα ξημερώματα της Κυριακής από δύο δράστες που προσέγγισαν το τεθωρακισμένο του αυτοκίνητο με ένα νοικιασμένο όχημα και ο εκτελεστής άρχισε να τον γκαζώνει με καλάσνικοφ.

Άλλο γκαζώνω βέβαια,  και  άλλο γαζώνω.  Με το γκάζωμα, το πολύ να  τον προσπερνούσαν.

* Και κάτι… τερατώδες.

Στον τίτλο της  είδησης του skai:

«Τερατώδης» σύγκρουση … κατέγραψε το Hubble

Για την ασυμφωνία των πτώσεων ίσως φταίει και η συνήθεια των δημοσιογράφων να προτάσσουν την εντυπωσιακή λέξη κάθε  πρότασης, εδώ την «τερατώδης» σύγκρουση.

* Κι  άλλη μια ακλισιά, αυτή τη φορά από αθλητικό, οπαδικό μάλιστα ιστότοπο.

Σε ρεπορτάζ από την κηδεία του παλιού ποδοσφαιριστή Γιώργου Δαρίβα, διαβάζουμε:

Στεφάνια έστειλε ο Βαγγέλης Μαρινάκης, η ΠΑΕ Ολυμπιακός. Παρών ήταν οι διοικούντες του Συλλόγου, Κώστας Καραπαπάς και Γιάννης Βρέντζος κι άλλα στελέχη….

Οι διοικούντες ήταν παρών; Παρόντες  βέβαια. Ή, εναλλακτικά, έδωσαν το παρών.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in ποδόσφαιρο, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια | Με ετικέτα: , , , , , , , , , | 185 Σχόλια »

Μεζεδάκια της νέας Βουλής

Posted by sarant στο 8 Ιουλίου, 2023

Που βέβαια λέγονται έτσι επειδή τη βδομάδα που μας πέρασε ορκίστηκε η νέα, οκτακομματική αλλά μονοκομματικά ελεγχόμενη, Βουλή. Θα μπορούσα να  τα πω και κάτι σαν διακεκαυμένα μεζεδάκια, επειδή οι ζέστες έχουν  φουντώσει, αλλά αφενός τον τίτλο αυτόν τον έχω ήδη χρησιμοποιήσει στο παρελθόν και αφετέρου τίποτα δεν αποκλείει να τον χρησιμοποιήσω στο άμεσο μέλλον.

Οπότε, ξεκινάμε με ένα κοινοβουλευτικό μεζεδάκι, όχι όμως από τις αγορεύσεις στη Βουλή αλλά από το ρεπορτάζ για τη διαδικασία.

Σε άρθρο που δημοσιεύτηκε σε δεκάδες ιστοτόπους (παράδειγμα εδώ) περιγράφεται η διαδικασία της ορκωμοσίας. Σε ένα σημείο αναφέρεται ότι στο τέλος του θρησκευτικού όρκου οι αρχιερείς θα αποπεμφθούν από την αίθουσα.

Ένα θέμα εδώ είναι ότι ο συντάκτης δεν ήξερε ότι «αποπέμπω» θα πει «διώχνω», εν ανάγκη και με τη βία (θα κληθεί η ασφάλεια της Βουλής δηλαδή, έτσι και αντισταθούν οι αρχιερείς!). Αυτό που ήθελε προφανώς να πει είναι ότι ότι ο Γραμματέας θα «προπέμψει» τους αρχιερείς, θα τους συνοδεύσει δηλαδή ως την έξοδο, θα τους ξεπροβοδίσει που λέγανε παλιά.

(Και, κερασάκι στην τούρτα, η σύνταξη με γενική!)

Όταν όμως βλέπεις την ίδια ακριβώς (μαργαριταρένια) διατύπωση  σε πέντε, δέκα, είκοσι σάιτ, αυτό σημαίνει πως υπάρχει μία πηγή για όλα. Και η πηγή αυτή πολύ συχνά είναι το ΑΠΕ, το μεγαλύτερο κοτσανοδιανομείο της χώρας -και πράγματι στο λινκ πιο πάνω βλέπετε στο τέλος του άρθρου να σημειώνεται: ΑΠΕ.

Βέβαια,  το να  αναπαράγεται η ελληνικούρα χωρίς διόρθωση παντού, δείχνει ότι κανείς, στους ιστότοπους που τη  δημοσίευσαν, δεν παρατήρησε την  ελληνικούρα ή δεν νοιάστηκε να τη διορθώσει.

Μπορεί βέβαια το κείμενο να στάλθηκε με Δελτίο Τύπου από υπηρεσία της Βουλής, αλλά αυτό απλώς προσθέτει στον κατάλογο των ενόχων και κάποιον καλοπληρωμένο υπάλληλο της Βουλής. Η άκριτη  όμως αναδημοσίευση δείχνει πώς λειτουργεί ο Τύπος στην εποχή μας: ιμάντας αναδημοσιεύσεων.

* Σε μια ομάδα του Φέισμπουκ με γλωσσικό αντικείμενο ένα μέλος δημοσίευσε το κείμενο που βλέπετε,  απόσπασμα από εξώδικο.

Το μέλος, που μάλλον έχει άμεση εμπλοκή στην υπόθεση, είχε πρόβλημα με τον όρο «ετσιθελικά», μίλησε  μάλιστα για «γλωσσοπλάστες δικηγόρους – αυτή η μάστιγα».

Όσοι διαβάζετε το ιστολόγιο θα ξέρετε μια συμβουλή που δίνω σε παρόμοιες περιπτώσεις: όταν συναντήσουμε μια λέξη που δεν την έχουμε ξανακούσει, πριν εκφράσουμε την αγανάκτησή μας καλό είναι να ανοίξουμε ένα ρημαδολεξικό γιατί μπορεί θαυμάσια να πρόκειται για υπαρκτή και καθιερωμένη λέξη και απλώς να μην την ξέρουμε εμείς.

Αυτό συμβαίνει με το επίρρ. «ετσιθελικά», που το έχουν όλα τα λεξικά.

Βέβαια, θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ναι μεν η λέξη είναι υπαρκτή και καθιερωμένη, αλλά όχι αρκετά επίσημη για να χρησιμοποιηθεί σε εξώδικο -αν και τα εξώδικα δεν είναι βασιλικά έδικτα και έχουν αρκετή λεξιλογική ποικιλία παρά το συντακτικά άκαμπτο λογιοστρεφές ύφος τους.

Το πιο εντυπωσιακό στην ιστορία αυτή όμως είναι άλλο: ότι το μέλος της γλωσσικής ομάδας ενοχλήθηκε από τη λέξη «ετσιθελικά», όχι όμως από το αρσενικοθήλυκο «απάντων των  μεταξύ μας συμφωνιών» στην αμέσως προηγούμενη παράγραφο!

* Εξ οικείων τα βέλη, αφού η οθονιά είναι από το left.gr, από ρεπορταζ για την έρευνα της αρμόδιας επιτροπής του Ευρ. Κοινοβουλίου στο ναυάγιο της Πύλου.

Εγώ προτείνω τον  όρο «δρόνος», αλλά δεν με διαβάζουν όπως φαίνεται ή δεν τολμούν να υιοθετήσουν τον  νεολογισμό.

Αλλά τότε, βρε παιδιά, φροντίστε τουλάχιστον να το γράφετε σωστά, διότι με drown καλύτερα να πάμε να πνιγούμε.

Και η ΕφΣυν το είχε έτσι αλλά το διόρθωσαν σε drone.

* Kάτι λέγαμε πριν  για «διακεκαυμένα» -φαίνεται λοιπόν πως η επόμενη βδομάδα θα δικαιολογεί τον όρο. Σε μια πρόγνωση διαβάζω:

…πολύ θερμές αέριες μάζες, προερχόμενες από την Αλγερία και το Μαρόκο, θα κινηθούν -διαμέσω της Μεσογείου θάλασσας- προς την περιοχή μας…

Τον πλάνεψε η γλυκιά δοτική πτώση τον μετεωρολόγο -ή ίσως ήθελε να κάνει πιο επίσημο το «μέσω της Μεσογείου».

* Ακλισιά, πάλι από οικεία βέλη. Τίτλος στο left.gr:

Τι έγινε στο ναυάγιο της Πύλου; Ενημέρωση από τον Ιάσων Αποστολόπουλο.

Τον Ιάσονα, παιδιά!

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Βουλή, Γεωγραφία, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Μιμίδια | Με ετικέτα: , , , , , , , | 160 Σχόλια »

Μπαρμπαρικά μεζεδάκια

Posted by sarant στο 4 Φεβρουαρίου, 2023

Γιατί μπαρμπαρικά; Επειδή τα μεζεδάκια μας παίρνουν το όνομά τους από την καταιγίδα που περιμένουμε να χτυπήσει την Αττική, αν τελικά έρθει, και που πήρε το όνομα Barbara, όχι Βαρβάρα, γι’ αυτό και δεν τα είπα Βαρβαρικά.

Κι αφού ονομάτισα έτσι τα μεζεδάκια, λογικό είναι το πρώτο πιάτο της πιατέλας μας να έχει μετεωρολογικό χαρακτήρα.

Υπάρχει λοιπόν μια εφαρμογή στον ιστότοπο του υπουργείου Γεωργίας, που προειδοποιεί για τις πιθανότητες παγετού. Δεν ξέρω αν λειτουργεί καλά, μου κάνει όμως εντύπωση ότι τα τοπωνύμια είναι όλα σε καθαρεύουσα. Νιώθει κανείς σαν να μεταφέρεται στο 1960. Ιδού ένα στιγμιότυπο από την Αττική:

Δεν φαίνονται πολύ καθαρά, αλλά αν προσέξετε θα δείτε «Πετρούπολις», «Μεταμόρφωσις», «Χαλάνδριον», «Γαλάτσιον», «Καματερόν», «Ζεφύριον»!

Ας ελπίσουμε τουλάχιστον κατά τα άλλα να είναι σύγχρονη η τεχνολογία που χρησιμοποιείται για τις προβλέψεις.

* Και συνεχίζουμε μετεωρολογικά ή μπαρμπαρικά με μια προειδοποίηση από τρικαλινό ιστότοπο.

Ενδέχεται χιονοπτώσεις την Τρίτη 7 Φεβρουαρίου στα Τρίκαλα.

Πιθανές χιονοπτώσεις ή ενδέχεται να σημειωθούν χιονοπτώσεις, θα έλεγα.

* Ποιο είναι του θηλυκό του μαέστρου;

Άρθρο στο Πρόταγκον έχει τον τίτλο «Πώς η Κέιτ Μπλάνσετ εξόργισε μια διάσημη μαεστρέσα» και ξεκινάει:

Η Μάριν Ολσοπ, μαεστρέσα της Συμφωνικής Ορχήστρας της Ραδιοφωνίας της Βιέννης και πρώτη και, μέχρι πρόσφατα, μοναδική γυναίκα αρχιμαεστρέσα μιας μεγάλης αμερικανικής ορχήστρας αποκαλύπτει γιατί είναι έξαλλη με την αυστραλή ηθοποιό που την υποδύεται στην ταινία «Tar» και την απεικονίζει σαν μια χυδαία και κακοποιητική διευθύντρια ορχήστρας

Στη συνέχεια δίνει τον τύπο και στα ιταλικά (maestressa) ενώ στο υπόλοιπο άρθρο εμφανίζεται και ο επίκοινος τύπος «η μαέστρος».

Ο φίλος που το στέλνει μου γράφει, χαριτολογώντας, ότι η πρωτοβουλία του περιοδικού είναι αξιέπαινη «για τη δικιά μας… φράξια, που θέλουμε να βρούμε θηλυκά επαγγελματικά, για ν’ αντικαταστήσουμε τους επίκοινους τύπους που συμπίπτουν με το αρσενικό», αλλά αναρωτιέται αν είναι αυτός ο κατάλληλος τύπος. Υπάρχουν κάποια θηλυκά σε -έσα που είναι λαϊκά (γιατρέσα, δημαρχέσα, το τελευταίο σαφώς υποτιμητικό), υπάρχουν και τα πριγκιπέσα, κοντέσα, αλλά εξακολουθεί άραγε να είναι παραγωγική αυτή η κατάληξη;

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Γεωγραφία, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια | Με ετικέτα: , , , , , | 170 Σχόλια »

Μεζεδάκια με πρόστιμο

Posted by sarant στο 4 Δεκεμβρίου, 2021

Τι πρόστιμο; Πρόστιμο 100 ευρώ βεβαίως, σε όποιον δεν τα διαβάζει. Και δεν αρκεί η απλή δήλωση «τα διάβασα», θα γίνονται και ερωτήσεις. Αστειεύομαι βέβαια, αλλά δεν μπορούσε ο τίτλος στο πολυσυλλεκτικό άρθρο τούτης της εβδομάδας να μην αναφέρεται στο πρόστιμο των 100 ευρώ που τόσο απασχόλησε τη δημόσια συζήτηση τις προηγούμενες μέρες.

Σήμερα βέβαια δεν συζητάμε επί της ουσίας αλλά εξετάζουμε, με ανάλαφρο ύφος, τα γλωσσικά κυρίως στραβά κι ανάποδα (ενίοτε και ενδιαφέροντα απλώς) της εβδομάδας που πέρασε. Πάντως, άκουσα ότι, αμέσως μόλις ανακοινώθηκε ότι οι ανεμβολίαστοι άνω των 60 ετών θα πληρώνουν πρόστιμο, χιλιάδες πολίτες έσπευσαν να κλείσουν ραντεβού για εμβόλιο.

Το θέμα προβλήθηκε, και σωστά, στα μέσα ενημέρωσης. Μονο που παρατηρήθηκε μια ιδιότυπη πλειοδοσία στον αριθμό των ραντεβού που κλείστηκαν μέσα σε 24 ώρες, ο οποίος, κατά θαυματουργό τρόπο έβαινε διαρκώς αυξανόμενος όπως βλέπετε από το κολάζ τίτλων στα αριστερά.

Φαντάστηκα την εξής στιχομυθία:
— Διπλασιάστηκαν τα ραντεβού εμβολιασμού από 60χρονους+
— Μόνο; Τριπλασιάστηκαν!
— Τετραπλασιάστηκαν να λέτε.
— Εμένα ν’ ακούτε. Πενταπλασιάστηκαν.
— Επταπλασιάστηκαν, ρε ψεύτες.
— Τι λέτε ρε μαδούροι; Δεκαπλασιάστηκαν!
— Υπερδεκαπλασιάστηκαν, τελεία και παύλα.

* Και προχωράμε στα μεζεδάκια της εβδομάδας. Ξέρετε ποιος είναι ο Τζορτζ Καμπόσος;

Ομολογώ ότι εγώ δεν τον ήξερα, όμως είναι Ελληνοαυστραλός πυγμάχος, με καταγωγή από τη Σπάρτη, ο οποίος τις προάλλες αναδειχτηκε παγκόσμιος πρωταθλητής «στην κατηγορία των ελαφρέων βαρών» όπως έγραψε μεγάλος ιστότοπος.

Μην το παίρνετε στα ελαφρέα, είναι μεγάλο κατόρθωμα.

* Συνεχίζω με μια ανταπόκριση απο Κέρκυρα.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Ζωγραφική, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Φωτογραφίες | Με ετικέτα: , , , , , , , , , , | 465 Σχόλια »

Αμιγή μεζεδάκια

Posted by sarant στο 17 Ιουλίου, 2021

Αμιγή είναι τα μεζεδάκια μας όπως είναι «αμιγείς» οι κλειστοί χώροι (εστιατόρια, κινηματογράφοι κτλ.) και τα ανοιχτά και κλειστά κέντρα διασκέδασης (κέντρα, κλαμπ κτλ.), όπως και τα γήπεδα, αφού με βάση τη νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση απαγορεύονται οι μικτοί χώροι σε αυτές τις κατηγορίες.

Αμιγείς είναι οι χώροι όπου η πρόσβαση επιτρέπεται μόνο σε εμβολιασμένους και νοσήσαντες (σημείωση: νοσήσαντες που έχουν δηλωθεί και μπορούν να το αποδείξουν). Έτσι λοιπόν είναι αμιγή και τα μεζεδάκια μας σήμερα. Για να τα διαβάσετε και για να σχολιάσετε, πρέπει να έχετε ευρωπαϊκό ψηφιακό πιστοποιητικό. Επειδή όμως ακόμα δεν έχει αναπτυχθεί η εφαρμογή που θα ελέγχει τα πιστοποιητικά, προς το παρόν θα γίνονται δεκτός και ο σχολιασμός με βάση υπεύθυνες δηλώσεις -ατομική ευθύνη, που λέμε.

Και το πρώτο μας μεζεδάκι μάς το κερνάει η ίδια η ΚΥΑ:

Αν προσέξετε, στην κατηγορία 4, των ανοικτών χώρων εστίασης, διαβάζουμε: Λειτουργεία με τα ισχύοντα πρωτόκολλα της ΓΓ Εμπορίου.

Και ναι μεν τα -ία και -εία είναι σε ορισμένες περιπτώσεις πονοκέφαλος, αλλά θα έλεγα πως η λειτουργία είναι και γνωστή λέξη αλλά και δεν βρίσκω λόγο να τη γράφουμε με -ει.

Εκτός βέβαια αν κάποιος θέλησε να εφεύρει τον νέο όρο «τα λειτουργεία» (όπως τα υπουργεία, και με τη γνωστή αθυρόστομη φράση).

Αν μάλιστα κοσκινίσουμε και την ΚΥΑ θα βρούμε κι άλλα πταίσματα, όπως:

Τα ανωτέρω πιστοποιητικά, επιδεικνύονται είτε σε έγχαρτη μορφή είτε ηλεκτρονικά μέσω κινητής συσκευής του θεατή…

Στο μάτι χτυπάει η «έγχαρτη μορφή» αλλά αυτό δεν είναι λάθος, (και) έτσι λέγεται αν και υπάρχουν και λιγότερο μουράτες διατυπώσεις. Λαθάκι όμως είναι το κόμμα μετά τη λέξη «πιστοποιητικά» που χωρίζει υποκείμενο από ρήμα. Αλλά σε τέτοια θέματα λίγοι είναι αναμάρτητοι -εγώ πάντως δεν είμαι.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Κοτσανολόγιο, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Μηχανική μετάφραση, Πανδημικά | Με ετικέτα: , , , , , | 289 Σχόλια »

Αποφραδομεζεδάκια

Posted by sarant στο 29 Μαΐου, 2021

Που τα λέω έτσι επειδή δημοσιεύονται 29 Μαΐου, την αποφράδα ημέρα που πάρθηκε η Πόλη -μη νομίσετε ότι ο τιτλος περιέχει κάποια αναφορά στη σημερινή κατάσταση. Αν θέλετε περισσότερα για τις αποφράδες ημέρες, ορίστε ένα παλιότερο άρθρο, που το είχαμε δημοσιεύσει σαν σήμερα πριν από 9 χρόνια και που ασχολείται με τη λέξη αυτή.

* Με ρωτάει φίλος αν στέκει το μέσο «εγκυμονείται» που το είδε σε ανακοίνωση της Αστυνομίας, την περασμένη βδομάδα, όταν απαγορεύτηκε η κυκλοφορία στο κέντρο της Αθήνας λόγω της διεξαγωγής του τελικού του Κυπέλλου Ελλάδας:

Η ανωτέρω απαγόρευση επιβάλλεται, καθώς εγκυμονείται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια και επαπειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής στην πόλη των Αθηνών, ενόψει της διεξαγωγής του τελικού αγώνα ποδοσφαίρου για το Κύπελλο Ελλάδος….

«Μόνο το ΛΚΝ έχει μέσο ‘εγκυμονούμαι'», λέει ο φίλος. «Σήμερα νομίζω πως είναι σε αχρηστία».

Μια ματιά στο γκουγκλ δείχνει πως το ρήμα δεν είναι σε αχρηστία, ιδίως στο γ’ πρόσωπο. Επιπλέον, φαίνεται πως το αγαπά ιδιαίτερα η Ελληνική Αστυνομία και το χρησιμοποιεί αβέρτα, διότι και χτες έβγαλε ανακοίνωση με την οποία απαγορεύει τη διεξαγωγή των προγραμματισμένων εκλογών στην Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης (!), επειδή:

εγκυμονείται  σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια και επαπειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής στην εν λόγω περιοχή…

Πιο σοβαρό θέμα βρίσκω τις απαγορεύσεις για ψύλλου πήδημα και όχι το «εγκυμονείται».

* Τίτλος άρθρου:

Προσπάθησε να περάσει με φορτηγό πάνω από 58 κιλά χασίς από Ισπανία

Ο φίλος που το στέλνει λέει ότι χρειάστηκε να το διαβάσει δεύτερη και τρίτη φορά, διότι την πρώτη φορά κατάλαβε ότι απίθωσε στο δρόμο τα 58 κιλά χασίς (σε τσουβαλάκια ίσως) και θέλησε να περάσει με το φορτηγό από πάνω τους και να τα ισοπεδώσει.

Φταίει και ο χωρισμός του τίτλου σε αράδες που βάζει σε διαφορετική αράδα το «πάνω» από το «από».

* Και πάλι για τον τελικό του Κυπέλλου. Σε ρεπορτάζ στο in.gr διαβάζουμε ότι:

….μια ομάδα ατόμων έσπασε το πίσω μέρος του περιπολικού μετά τους πανηγυρισμούς του ΠΑΟΚ, σύμφωνα με το thesstoday.gr και διέφυγαν άμεσα χωρίς να καταφέρουν να γίνουν αντιληπτοί.

Προσπάθησαν οι άνθρωποι να γίνουν αντιληπτοί, αλλά -ατυχία!- δεν τα κατάφεραν!

* Φίλος από Δράμα στέλνει τη φωτογραφία που βλέπετε και αναρωτιέται αν υπάρχει σε άλλη πόλη της Ελλάδας τέτοιο παράξενο οδωνύμιο.

Πράγματι είναι λιγάκι παράξενο. Και δεν βρίσκω να υπάρχει αλλού «οδός Γης». Βρήκα μόνο «οδός Γης Σεπτεμβρίου», δηλαδή «3ης Σεπτεμβρίου».

* Φίλος στέλνει είδηση σχετικά με την πειρατική απαγωγή του Λευκορώσου δημοσιογράφου:

«μαχητικό Μινγκ και ελικόπτερο ανάγκασαν το Μπόινγκ να προσγειωθεί στο Μινσκ»

Μιγκ βέβαια, όχι Μινγκ, διότι δεν ήταν εκπαιδευμένα ζωάκια μινκ που επιστρατεύτηκαν.

Δίκιο έχει ο φίλος, ΜIG (ή έστω MiG) είναι ο ρωσικός τύπος αεροπλάνων, δεν υπάρχει ένρινο.

Βέβαια, παλιότερα και τα ονόματα/τοπωνύμια όπως Congo, Hong Kong, κτλ. τα μεταγράφαμε Κογκό, Χογκ Κογκ, ενώ τώρα Κονγκό, Χονγκ Κονγκ.

Ο φίλος παρατηρεί ακόμα το αξιοπερίεργο ότι στην παραπάνω μικρή φράση υπάρχουν 3 λέξεις που τελειώνουν σε κ (Μινγκ, Μπόιγκ, Μινσκ), που δεν είναι και συνηθισμένο. Αν μάλιστα τα ελικόπτερα ήταν και Σινούκ θα κλείναμε καρέ.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Μηχανική μετάφραση, Νομανσλάνδη | Με ετικέτα: , , , , , , , | 258 Σχόλια »

Ανησυχαλαρωμένα μεζεδάκια

Posted by sarant στο 8 Αυγούστου, 2020

Ο τίτλος του σημερινού εβδομαδιαίου πολυσυλλεκτικού μας άρθρου δεν γκουγκλίζεται (ακόμα), διότι την πρώτη λέξη μόλις την κατασκεύασα, θέλοντας κι εγώ να συμβάλω στον εθνικό αγώνα να φτάσει η υπερτρισχιλιετής μας γλώσσα τα 5 εκατομμύρια λέξεις και να σβηστεί το εθνικό χρέος και να τρώμε με χρυσά κουτάλια -ή έστω με επίχρυσα.

Και την έπλασα αφού είδα αυτόν τον τίτλο σε κάποιο δελτίο ειδήσεων. Ανησυχία, λοιπόν, από τη χαλάρωση. Ανησυχία, βεβαίως για τα κρούσματα του ιού, που εδώ και μερικές μέρες είναι σε τριψηφιο νούμερο και προχτές έπιασαν τη δεύτερη μεγαλύτερη ημερήσια καταγραφή (153) ενώ και χτες είχαμε 151. Βέβαια, άλλο είναι τα 150 κρούσματα τον Αύγουστο, που γίνονται πολλά τεστ, παρά τον Απρίλιο, όταν γίνονταν με το σταγονόμετρο (και, υποθέτουμε, τα πραγματικά κρούσματα ήταν πολύ περισσότερα). Ωστόσο, δεν παύει να υπάρχει αισθητή άνοδος -και μάλιστα, ο κυλιόμενος μέσος ορος 7 ημερών της Ελλάδας, κατά κεφαλήν, έχει ξεπεράσει πχ τον μέσο όρο της Ιταλίας.

Οπότε, τα μεζεδάκια είναι και ανήσυχα και χαλαρωμενα -και με βάση τον μηχανισμό της σύμφυρσης, για τον οποίο είχαμε βάλει πρόσφατα ένα άρθρο, είναι «ανησυχαλαρωμένα».

Είναι επισης και σχετικά λίγα, ένεκα το… ραστόνι που είδαμε και στο χτεσινό άρθρο.

Εξάλλου, πολύς κόσμος είναι στις παραλίες, ακολουθώντας ίσως την πινακίδα που βλέπετε στη φωτογραφία, που την είδα κάπου στο Φέισμπουκ να παρουσιάζεται σαν δείγμα κακής μετάφρασης -αλλά μπορεί απλώς να έδινε δυο πληροφορίες ταυτόχρονα.

* Σε εύθυμο άρθρο για έναν γάμο που ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή, κάπου στην Αιγιαλεία, διαβάζουμε ότι: ««Λούις» έγινε η νύφη λίγες μέρες πριν ανέβει τα σκαλιά της εκκλησίας με τον καλό της. Σύμφωνα με πληροφορίες του tempo24.news, η νεαρή νύφη άλλαξε γνώμη στο «παρά πέντε»»

Έγινε Λούης, λέμε, και θυμόμαστε ακόμα τον Σπύρο Λούη, τον Μαρουσιώτη μαραθωνοδρόμο που νίκησε στους πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες. Λέτε ο συντάκτης της εφημερίδας να θυμάται τον Καρλ Λιούις, τον μαύρο υπεραθλητή που πήρε τόσα χρυσά ολυμπιακά μετάλλια στα 100 και 200 μέτρα και το μήκος. Κι εδώ που τα λέμε, αφού με το «έγινε Λούης» εξαίρουμε την ταχύτητα μάλλον παρά την αντοχή κάποιου, περισσότερο ταιριάζει η παροιμία στον Καρλ Λιούις παρά στον Σπύρο Λούη.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Επιγραφές, Ελληνοβαρεμένοι, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Πανδημικά | Με ετικέτα: , , , , | 230 Σχόλια »

Πολυτεχνικά μεζεδάκια

Posted by sarant στο 16 Νοεμβρίου, 2019

Αύριο είναι η επέτειος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Πέρυσι, που το σαββατιάτικο άρθρο μας έπεφτε ανήμερα της επετείου, τα είχα πει «Μεζεδάκια του Πολυτεχνείου». Φετος, υιοθετώ αυτήν την παραλλαγή.

Θα μπορούσα βέβαια να τα πω «Μεζεδάκια της ΑΣΟΕΕ», μια και αυτή η πανεπιστημιακή σχολή βρέθηκε κάτω από τον προβολέα της επικαιρότητας τη βδομάδα που μας πέρασε -και, παρόλο που εδώ και χρόνια η επίσημη ονομασία έχει αλλάξει και είναι το ΟΠΑ (Οικονομικό Πανεπιστήμιο) όλοι σχεδόν στην ΑΣΟΕΕ αναφέρθηκαν, πολλοί γράφοντάς τη και λάθος, ΑΣΣΟΕ.

Και το κορυφαίο μαργαριτάρι της ΑΣΟΕΕ φιλοτεχνήθηκε από τη φεγγαρόφωτη υφυπουργό μας κ. Δόμνα Μιχαηλίδου, η οποία είπε σε ραδιοφωνικό σταθμό, με αφορμή τα «ευρήματα» της αστυνομίας στην υποτιθέμενη γιάφκα της ΑΣΟΕΕ:

Δεν είναι δυνατόν κάποιος συμπολίτης μας να έχει πρόσβαση σε όπλα τα [sic] οποία έχει πρόσβαση ο στρατός της Συρίας.

Εν τω μεταξύ, τα… όπλα που βρέθηκαν στην ΑΣΟΕΕ ήταν τρία κοντάρια σημαιών -που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σαν ρόπαλα, ας το δεχτούμε- μερικά μπουκάλια τζιν και βότκα και δυο κράνη μοτοσικλετιστή.

Φυσικά, ο συριακός στρατός δεν πολεμάει με καδρόνια και (έστω) μολότοφ (αν δεχτούμε πως τα μπουκάλια τα κρατούσαν γι’ αυτό το σκοπό, αν και κατά πάσα πιθανότητα απλώς είχαν ξεμείνει από κάποιο πάρτι). Και εύλογα έπεσε πολύ γέλιο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ας πούμε με την ατάκα ότι αν διπλώσεις τον χάρτη το κτίριο της ΑΣΟΕΕ πέφτει πάνω στη Δαμασκό.

(Υποθέτω ότι στην πραγματικότητα η υπουργός δεν ήθελε να κάνει αυτή την τερατώδη σύγκριση των μπουκαλιών με τα καλάσνικοφ. Τις ίδιες μέρες είχε βρεθεί πραγματική γιάφκα με καλάσνικοφ, αλλά όχι στην ΑΣΟΕΕ παρά σε κάποιο διαμέρισμα. Η κ. Μιχαηλίδου μάλλον μπέρδεψε τις δυο υποθέσεις. Όμως, δεν ζήτησε συγγνώμη, διότι είναι άριστη).

* Άλλος άριστος, που διορίστηκε και στην Επιτροπή για τα 200 χρόνια από την επέτειο του 1821, ο καθηγητής Στάθης Καλύβας. Φίλος βρήκε σε βιβλίο του ένα αστείο μαργαριτάρι -τον παρακάλεσα να μου στείλει φωτογραφία της σελίδας διότι ήθελα να έχω ατράνταχτο τεκμήριο.

Η φωτογραφία είναι από το βιβλίο του Στάθη Καλύβα «Καταστροφές και θρίαμβοι», σελ. 138.

Διαβάζουμε ότι κάποιες ένοπλες αντιστασιακές ομάδες «τις διοικούσαν κομμουνιστές, όπως π.χ. ο Μπάμπης Κλάρας, ο γνωστός και ως Άρης Βελουχιώτης».

Φυσικά ο Άρης Βελουχιώτης λεγόταν Θανάσης Κλάρας. Ο Μπάμπης Κλάρας ήταν ο αδελφός του, εφτά χρόνια νεότερος (1910-1986), που σταδιοδρόμησε με το πραγματικό του ονοματεπώνυμο ως δημοσιογράφος και έγραψε βιβλία για τη μνήμη του αδερφού του (εδώ ο ιστότοπος της οικογένειας). Και βέβαια, ο Μπάμπης Κλάρας είχε μεν συμμετοχή στην αντίσταση αλλά δεν ανέλαβε ποτέ ηγετικές θέσεις.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Αριθμοί, Γραμματική, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεταμπλόγκειν, Μεζεδάκια, Ορθογραφικά | Με ετικέτα: , , , , , | 255 Σχόλια »

Σταυρομεζεδάκια

Posted by sarant στο 14 Σεπτεμβρίου, 2019

Του Σταυρού σήμερα, της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού κατά το εορτολόγιο, οπότε βρέθηκε ο τίτλος του σαββατιάτικου πολυσυλλεκτικού μας άρθρου. Όπως έχουμε σταυρόλεξο, σταυροκατσάβιδο και σταυρόκομπο, αποκτήσαμε και σταυρομεζεδάκια -αφιερωμένα ασφαλώς στον φίλο μας τον Σταύρο και σε όλες τις Σταυρούλες και τους Σταύρους που μας διαβάζουν.

Προτίμησα αυτόν τον τίτλο, αν και αρχικά είχα φλερτάρει με την ιδέα να αφιερώσω τα σημερινά μεζεδάκια στον Μαχάτμα Γκάντι, τον ηγέτη του κινήματος ανεξαρτησίας της Ινδίας, μια και το όνομά του συνδέθηκε, το περασμένο σαββατοκύριακο, με ένα θέμα που πολύ μας απασχολεί στο ιστολόγιο: τα αποφεύγματα, αν και με το συγκεκριμένο απόφευγμα δεν έχει τύχει να ασχοληθούμε.

Για οσους δεν μας διαβάζουν ταχτικά, θυμίζω πως «απόφευγμα» λέμε στο ιστολόγιο το ψευτοαπόφθεγμα, το απόφθεγμα που αποδίδεται σε κάποιον (συχνά στον Αϊνστάιν) χωρίς αυτός να το έχει πει.

Επειδή λοιπόν στη φετινή Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης η Ινδία ήταν τιμώμενη χώρα, ο πρωθυπουργός, εγκαινιάζοντας το περίπτερο της Ινδίας, ως φιλοφρόνηση προς την τιμώμενη χώρα είπε:

Μας συνδέει επίσης ο πολιτικός και πνευματικός ηγέτης της Ινδίας Μαχάτμα Γκάντι, τα 150 χρόνια από τη γέννηση του οποίου, γιορτάζουμε φέτος. Θυμίζω ότι το 1908 είχε διαβάσει την Απολογία του Πλάτωνα και την είχε μεταφράσει στη γλώσσα του στα γκουτζαράτι. Απόδειξη της επιρροής που είχε η αρχαία ελληνική φιλοσοφία στη σκέψη του. Αλλά και ο Γκάντι επηρέασε ολόκληρη τη διανόηση του 20ου αιώνα, όπως και την πολιτική. Και προσωπικά, θυμάμαι πάντα, ένα συμπέρασμά του προς κάθε πολιτικό που αξίζει, νομίζω, να το μνημονεύσω. Έλεγε ο Γκάντι: Πρώτα σε αγνοούν, μετα σε κοροϊδεύουν, αργότερα σε πολεμούν και μετά τους κερδίζεις. Τα λόγια του αποδεικνύονται πέρα για πέρα αληθινά.

Μόνο που το διάσημο απόφθεγμα του Γκάντι δεν το είπε στην πραγματικότητα ο Γκάντι -δεν είναι δηλαδή απόφθεγμα, αλλά απόφευγμα.

Είναι πάντως από τα διασημότερα ψευδορητά και αποδίδεται από πάρα πολλούς στον Γκάντι, διεθνώς. Ο Τραμπ το είχε χρησιμοποιήσει πριν εκλεγεί πρόεδρος, το 2016, και τότε πήρε μεγάλη δημοσιότητα η ανασκευή της απόδοσής του στον Γκάντι -δείτε εδώ το άρθρο του snopes.com. Επειδή είναι ευρέως διαδεδομένο ως απόφευγμα δεν μπορούμε να κατακρίνουμε πολύ αυστηρά τον λογογράφο του πρωθυπουργού, επειδή όμως και η ανασκευή του είναι διαδεδομένη μπορούμε να τον επιπλήξουμε.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Λογοπαίγνια, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεταμπλόγκειν, Μεζεδάκια, Νόμος του Μέφρι, Ορθογραφικά | Με ετικέτα: , , , , | 268 Σχόλια »

Μεζεδάκια πριν ανοίξουν τα σχολεία

Posted by sarant στο 7 Σεπτεμβρίου, 2019

Το σημερινό είναι το τελευταίο Σάββατο πριν ανοίξουν τα σχολεία στις 11 Σεπτεμβρίου, οπότε ας πάρουν από εκεί την ονομασία τους τα μεζεδάκια μας. Για να πω την αλήθεια, δεν είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιώ έναν παρόμοιο τίτλο -το είχα ξανακάνει το 2013.

Φέτος βέβαια τα σχολεία ανοίγουν με μια Υπουργό Παιδείας που μοιάζει η θηλυκή εκδοχή του Περίανδρου Πώποτα από το Καφέ της Χαράς, αν κρίνω από διάφορες δηλώσεις της όπως η τελευταία για το μάθημα της ιστορίας που πρέπει να πάψει να έχει κοινωνικό χαρακτήρα αλλά να καλλιεργεί την εθνική συνείδηση. (Καθαρά ιδεολογική και ανόητη στην ουσία είναι κατά τη γνώμη μου και η απόφαση να καταργηθεί η κλήρωση για τους σημαιοφόρους του δημοτικού -δεδομένου ότι το 70-80% των παιδιών παίρνει 10, απλώς θα πυροδοτηθούν καβγάδες ανάμεσα στους γονείς και πιέσεις προς τους δασκάλους).

Όμως σήμερα δεν συζητάμε επί της ουσίας, οπότε κλείνω την αναφορά στα εκπαιδευτικά μας με κάτι που έγραψα στο Τουίτερ:

Και η φυσική πρέπει να καλλιεργεί εθνική συνείδηση. Αντί γι’αυτές τις ακαταλαβίστικες εξισώσεις αρκεί να διδάσκει πως ο Αϊνστάιν έκλεψε τη θεωρία της σχετικότητας από τον Καραθεοδωρή.

Φυσικά, στο μάθημα της Γλώσσας πρέπει να προστεθεί μια ενότητα για τα 5.000.000 λέξεις και άλλη μία για τη μία ψήφο, ενώ βέβαια δεν θα πρέπει να λείπει και η αναφορά στον ανύπαρκτο εύζωνο Κουκκίδη.

* Τη βδομάδα που μας πέρασε, όμως, η επικαιρότητα ήταν και στη Μεγάλη Βρετανία, αφου συνεχίζεται, με αδιάκοπες ανατροπές, το ψυχόδραμα του Μπρέξιτ. Στη δική μας γωνίτσα είχαμε κι άλλη μια αιτία να συζητάμε το Νησί: την πρόταση Μητσοτάκη να δανείσει το Βρετανικό Μουσείο τα Ελγίνεια, καθώς και τη συζήτηση που πυροδοτήθηκε ως προς το αν η αίτηση για δανεισμό συνεπάγεται αναγνώριση της κυριότητας και αν, ως εκ τούτου, η πρόταση Μητσοτάκη ήταν γκάφα.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Επιγραφές, Εκπαίδευση, Μαργαριτάρια, Μεγάλη Βρετανία, Μεζεδάκια, Ορθογραφικά, Φωτογραφίες | Με ετικέτα: , , , , , | 185 Σχόλια »

Μεζεδάκια της κάλπης

Posted by sarant στο 2 Ιουνίου, 2019

Αφού χτες Σάββατο είχαμε πρώτη του μηνός, το Μηνολόγιο εκτόπισε τα Μεζεδάκια από το συνηθισμένο σαββατιάτικο στασίδι τους -κι έτσι δημοσιεύονται σήμερα, εκτοπίζοντας με τη σειρά τους το λογοτεχνικό άρθρο για την επόμενη Κυριακή.

Οπότε, μεζεδάκια της κάλπης, ένας τίτλος που δεν τον έχουμε χρησιμοποιήσει ίσαμε τώρα. Φανταστείτε ότι σερβίρονται όχι σε πιάτα ή πιατέλες ή δίσκους αλλά σε κάλπες -μάλλον άβολο σκεύος βέβαια για τη δουλειά αυτή.

Αλλά ξεκινάμε.

* Φίλος στέλνει μια φρέσκια απλολογία που δεν θυμάμαι να την έχουμε καταγράψει. Βρετανός τουρίστας, χτυπήθηκε από δυο συμπατριώτες του σε μπαρ στον Λαγανά Ζακύνθου, τραυματίστηκε σοβαρά και, όπως λέει το άρθρο, «οδηγήθηκε με ασθενοφόρο στο Γενικό Νοσοκομείο Ζακύνθου κι από εκεί με σκάφος της πολεμικής αεροπορίας έγινε αεροκομιδή σε νοσοκομείο των Αθηνών», όπου πάλεψε μερικές μέρες αλλά τελικά κατέληξε.

Αεροδιακομιδή βεβαίως. Πάντως το γκουγκλ βγάζει κάμποσες ανευρέσεις του απλολογικού τύπου.

* H αεροκομιδή δεν είναι καθιερωμένη απλολογία και ξενίζει, και καλώς τη διορθώνουμε. Δεν διορθώνουμε πάντως το «αποφοιτήριο» παρ’ όλο που κι αυτό είναι απλολογικός τύπος, επειδή το βρήκαμε σχηματισμένο κι έτσι δεν μας ενοχλεί.

Στη φωτογραφία, που την πήρα από τα Υπογλώσσια, αποφοιτήριο από τη Σχολή Ευελπίδων του έτους 1930. Πουλιέται ή πουλιόταν στο e-bay.

Για το φαινόμενο της απλολογίας είχαμε συζητήσει παλιότερα εδώ.

* Το βράδυ της Κυριακής, στην ΕΡΤ, ο δημοσιογράφος κύριος Συριόπουλος έκανε ανασκόπηση των ευρωπαϊκών εκλογών και είπε ότι στην τάδε χώρα «ενισχυθηκαν τα προευρωπαϊκά κόμματα».

Δεν ξέρει ο κ. Συριόπουλος ότι το pro-European σημαίνει, και αποδίδεται, «φιλοευρωπαϊκά»;

Δεν ξέρει ότι το πρόθημα pro- αντιστοιχεί στο ελληνικό φιλο- ενώ το ελληνικό πρόθημα προ- αντιστοιχεί στο αγγλικό pre-;

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Μαργαριτάρια, Μαθητικά κείμενα, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Ορθογραφικά | Με ετικέτα: , , , , | 189 Σχόλια »

Ετεροχρονισμένα δεκεμβριανά μεζεδάκια

Posted by sarant στο 2 Δεκεμβρίου, 2018

Ετεροχρονισμένα, διότι χτες που ήταν η κανονική τους μέρα έπεσε πρώτη του μηνός και δημοσιεύτηκε το Μηνολόγιο, με αποτέλεσμα τα μεζεδάκια να μετατεθούν για σήμερα -που σημαίνει ότι το κυριακάτικο λογοτεχνικό ή φιλολογικό μας άρθρο απλώς αναβάλλεται για την επόμενη Κυριακή. Και δεκεμβριανά επειδή χτες μπήκε ο Δεκέμβριος.

Και ξεκινάμε με ένα μεταφραστικό από το ακούραστο μηχανάκι της Ράιαν που δεν κουράζεται να παράγει κοτσάνες.

Φίλος του ιστολογίου πήρε πριν από μερικές μέρες ηλεμήνυμα για μια προσφορά της χαμηλόκοστης εταιρείας, όπου κάτω-κάτω, αν προσέξετε, θα δείτε ότι η προσφορά ισχύει για ταξίδια από «1 Ιανουάριος – 31 Ενδέχεται 2019».

Ενδέχεται; Τι ενδέχεται; Το 31 ή το 2019;

Απλώς, το μηχανάκι που έκανε τη μετάφραση μπέρδεψε τον Μάιο μήνα (May) με το ρήμα may.

Πάλι καλά που δεν μετέφραζε τίποτε άρθρα για το Μπρέξιτ, να μπει στη μέση και η Τερέζα Μέι ή Τερέζα Μαΐου ή Τερέζα Ενδέχεται (In May, Ms May may….).

Οι τακτικοί αναγνώστες θα έχουν δει ότι έχουμε κατ’ επανάληψη επισημάνει και άλλα μεταφραστικά μαργαριτάρια από το μεταφραστήρι της Ράιαν.

Και γεννάται το ερώτημα: ένας κολοσσός με τεράστιο τζίρο, όπως η Ράιαν, δεν μπορεί να πληρώνει εκατό μεταφραστές (έναν για κάθε γλώσσα) να μεταφράζουν τα διαφημιστικά της μηνύματα; Δεν ξέρω καλά τα οικονομικά των αεροπορικών εταιρειών αλλά υποθέτω πως το κόστος θα είναι αμελητέο σε σύγκριση με τον τζίρο της. Φοβάμαι μήπως η επιλογή υπαγορεύεται όχι από οικονομικούς λόγους αλλά από ιδεολογικούς.

* Συχνά επισημαίνουμε περιπτώσεις περιττών εισαγωγικών στο ιστολόγιο, αλλά αυτό το άρθρο που μου υπέδειξε φίλος του ιστολογίου, από αθλητικόν ιστότοπο, πρέπει να σπάει κάποιο ρεκόρ αφού πρόκειται για ρεσιτάλ εισαγωγικομανίας, για ομοβροντία άχρηστων εισαγωγικών:

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Αντισημιτισμός, Βουλή, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Τίτλοι | Με ετικέτα: , , , , , , , | 183 Σχόλια »

Κατακαμένα μεζεδάκια

Posted by sarant στο 28 Ιουλίου, 2018

Kατακαμένα όπως η καρδιά μας. Και κατακαημένα διαβάζονται. Έχει θέση ένα κατά κανόνα ευτράπελο άρθρο ως γλωσσική έστω ανασκόπηση μιας βδομάδας που κυριαρχήθηκε από τη μαυρίλα και τον θάνατο; Πιστεύω πως ναι, έστω κι αν δεν είμαι απόλυτα βέβαιος. Θα πείτε κι εσείς.

(Έτσι κι αλλιώς, πάντως, ως λαός δίνουμε προσοχή στα γλωσσικά. Παρακολουθούσα σε ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης μια συζήτηση τριών-τεσσάρων ατόμων, που συζητούσαν για την πυρκαγιά στο Μάτι, τι έπρεπε να γίνει και δεν έγινε κτλ, και ενώ ομονοούσαν στην κατάδειξη των υπαιτίων, ξάφνου κάποιος είπε «του Μάτι» και τότε άρχισε μια συζήτηση για την ετυμολογία του τοπωνυμίου και για το αν πρέπει να κλίνεται -κατ’ εμέ σαφώς και πρέπει- και στο τέλος παραλίγο να μαλώσουνε κανονικά).

* Αλλά δεν θα είναι όλα μας τα μεζεδάκια σχετικά με τη φονική πυρκαγιά. Και για ορντέβρ ξεκινάμε με ένα άρθρο για το Βελιγράδι και τον σιδηροδρομικό σταθμό του, όπου διαβάζουμε ότι επενδυτές έχουν αναλάβει την ανάπλαση «της δεξιάς όχθης του ποταμού Σάββα».

Δεν πάει έτσι. Ο Σάββας είναι όνομα ανθρώπων. Ο ποταμός λέγεται Σάβα στα σέρβικα και Σάβος στα ελληνικά, διότι γείτονες είμαστε και τον έχουμε εξελληνίσει.

* Κι ένα μαργαριτάρι σε σουπεράκι πριν από την πυρκαγιά.

«Οι φοβισμένοι και οι δηλοί κατασκευάζουν σενάρια». Τι δηλοί ο μύθος, θα σας γελάσω.

* Κι αυτό πριν από την πυρκαγιά. Σε άρθρο για τους Τούρκους που πέρασαν τα σύνορα στον Έβρο, διαβάζουμε:

Οι τέσσερις Τούρκοι εντοπίστηκαν να κινούνται χθες το απόγευμα στην παρέμβρια περιοχή μεταξύ Σοφικού και Ρηγίου και συνελήφθησαν καθώς δεν είχαν σχετική άδεια.

Τι να είναι αυτή η περίεργη παρέμβρια περιοχή; Δεν έχει σχέση με τα έμβρυα αλλά με τον ποταμό Έβρο -παρέβρια ήθελε να γράψει ο συντάκτης.

Φαἰνεται όμως ότι το περιβάλλον «ε-βρ» είναι στο νου μας συνδεδεμένο με τον φθόγγο μ (Σεπτέμβρης, Νοέμβρης, Δεκέμβρης) ώστε αναπτύσσεται κατ’αναλογία πρὀσθετο /μ/ όχι μόνο στον Οκτώβριο αλλά και στα παρέβρια.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in τούρκικα, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Ξενισμοί, Ορθογραφικά | Με ετικέτα: , , , , | 222 Σχόλια »