Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Posts Tagged ‘Θεόδωρος Δηλιγιάννης’

Μπορεί να δέσει τα κορδόνια του ο πρωθυπουργός;

Posted by sarant στο 12 Ιανουαρίου, 2024

Ίσως να σας φανεί παράδοξο το ερώτημα του τίτλου, αλλά τη συζήτηση δεν την άρχισα εγώ.

Πριν από μερικές μέρες, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο Νίκος Ανδρουλάκης, όταν ρωτήθηκε για τη στάση του κόμματός του στο θέμα του γάμου των ομοφύλων, απάντησε: «Δεν θα μεταβιβάσει ο κ. Μητσοτάκης τα εσωκομματικά του προβλήματα στο ΠΑΣΟΚ. Είναι δικά του κι ας τα λύσει. Η κυβέρνηση νομοθετεί. Εμείς δεν πρόκειται να “δέσουμε τα κορδόνια” της Νέας Δημοκρατίας».

Εφόσον το ΠΑΣΟΚ προτίθεται να ψηφίσει καταρχήν το νομοσχέδιο, το οποίο διστάζουν ή αρνούνται να ψηφίσουν πάρα πολλοί βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος, δεν καταλαβαίνω απόλυτα τι εννοούσε με τη φράση του, αλλά ας το προσπεράσουμε.

Καναδυό μέρες μετά, στη συνέντευξή του στην ΕΡΤ, ο κ. Μητσοτάκης ρωτήθηκε για τα κορδόνια που δεν θα του δέσει ο κ. Ανδρουλάκης,  και απάντησε, γελώντας:

«Είπε δεν θα δέσω τα κορδόνια. Εγώ βλέπω σήμερα τουλάχιστον φοράω παπούτσι, παπούτσια, χωρίς κορδόνια, οπότε το θέμα δεν με αφορά, τουλάχιστον ως προς τα παπούτσια τα οποία φοράω επιλέγω γενικά να μην φοράω παπούτσια με κορδόνια».

Μπορείτε να δείτε το απόσπασμα εδώ -να πω παρεμπιπτόντως ότι, ενώ ο κ. Μητσοτάκης ήθελε να αστειευτεί χαλαρά, μου φάνηκε κάπως σφιγμένος και αφύσικος, αλλά ίσως είναι εντύπωσή μου.

Η δήλωση προκάλεσε θυμηδία στα σόσιαλ. Μια πετυχημένη ατάκα που διάβασα έλεγε ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης φοράει παπούτσια χωρίς κορδόνια από τότε που πέθανε η Μαρίκα Μητσοτάκη. Άλλοι πάλι θυμήθηκαν ότι πρόσφατα εμφανίστηκε να φοράει παπούτσια με κορδόνια, άρα γεννάται το ερώτημα ποιος του τα έδεσε.

Ωστόσο, υπάρχει μια φωτογραφία, παλιότερη,  που τον εμφανίζει να δένει τα κορδόνια του πάνω στο κολονάκι του μνημείου -μάλιστα κάποιοι τον είχαν κατηγορήσει για ασέβεια, άποψη που δεν τη συμμερίζομαι. Άρα, ξέρει να δένει τα κορδόνια του ο πρωθυπουργός, απλώς προτιμά παπούτσια χωρίς κορδόνια, κοινώς παντοφλέ.

Επειδή κι εγώ τα προτιμώ, δεν θα του ρίξω την πρώτη πέτρα, θα πάρω όμως την αφορμή να λεξιλογήσω για το κορδόνι.

Κορδόνια έχουμε στα παπούτσια μας, αλλά όχι μόνο. Κατά το ΛΚΝ, το κορδόνι είναι «είδος πολύ λεπτού σκοινιού ή πολύ στενής ταινίας, το οποίο έχει ποικίλες χρήσεις».

Τα παντελόνια φόρμας ή τα σορτσάκια έχουν πολύ συχνά κορδόνι, κορδόνια έχουν οι κουκούλες του μπουφάν για να κλείνουν, κορδόνια έχουν οι κουρτίνες, αλλά και όσοι λόγω πρεσβυωπίας βάζουν και βγάζουν συχνά τα γυαλιά τους συνηθίζουν να τα δένουν σε κορδόνι και να τα έχουν να κρέμονται από τον λαιμό τους.

Το κορδόνι είναι αντιδάνειο. Ήρθε σε μας ως δάνειο από το βενετικό cordon, το οποίο όμως ανάγεται στο αρχαίο ελλ. χορδή.

Στα αρχαία ελληνικά χορδή ήταν το έντερο, και στη συνέχεια η  λέξη χρησιμοποιήθηκε και για τις χορδές της λύρας και άλλων έγχορδων οργάνων -που άλλωστε από έντερα ζώων φτιάχνονταν, όπως βέβαια και οι χορδές του τόξου.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Αντιδάνεια, Επικαιρότητα, Ετυμολογικά | Με ετικέτα: , , , , , , , | 162 Σχόλια »

Πόλεμος

Posted by sarant στο 25 Φεβρουαρίου, 2022

Μαύρη μέρα ήταν η χτεσινή, καθώς ξημέρωσε με γενικευμένη ρωσική επίθεση και εισβολή στην Ουκρανία.

Δεν έχει νόημα να ανακεφαλαιώσω εδώ τις μέχρι τώρα ειδήσεις από το μέτωπο, αφού άλλωστε η κατάσταση θα αλλάξει ώσπου να δημοσιευτεί το άρθρο και να το διαβάσετε εσείς. Πάντως, φαίνεται ότι η ρωσική εισβολή συνεχίζεται, πέρα από τις δυο επαρχίες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ/Λουγκάνσκ, πλησιάζει στο Κίεβο, με πιθανό σκοπό να επεκταθεί σε ολόκληρη την Ουκρανία.

Οι συνέπειες της χτεσινής απόφασης του Βλαντιμίρ Πούτιν κατά πάσα πιθανότητα θα σημαδέψουν την εποχή μας σε βάθος τουλάχιστον δεκαετίας και μόνο καλές δεν θα είναι, για τους απλούς ανθρώπους στην Ουκρανία, τη Ρωσία και στην Ευρώπη.

Η οποία Ευρώπη είναι η μεγάλη ηττημένη της σύγκρουσης καθώς κινδυνεύει να βγει βαριά τραυματισμένη, με το κύρος της εξαερωμένο και βυθισμένη σε ενεργειακή και οικονομική κρίση -ενώ οι Αμερικανοί, που σε μεγάλο βαθμό εξώθησαν τα πράγματα ως εδώ, θα βρουν αγορές για το υγροποιημένο φυσικό αέριό τους που θ’ αντικαταστήσει το ρωσικό.

Πρώτη φορά ήχησαν βόμβες στην Ευρώπη μετά το 1945, είπαν πολλοί, λησμονώντας τη διπλανή μας Γιουγκοσλαβία στη δεκαετία του 90 και ειδικά το 1999 (ή και την Κύπρο το 1974). Όχι, δεν ήταν χτες η πρώτη φορά. Αλλά οι χτεσινές εξελίξεις εγκυμονούν κίνδυνο πολύ μεγαλύτερης ανάφλεξης και πολύ πιο εκτεταμένων συνεπειών.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Διεθνή, Επικαιρότητα, Ετυμολογικά, Ιστορίες λέξεων | Με ετικέτα: , , , , , , | 265 Σχόλια »