Βαρβαρότητες και άλλα εφήμερα μεζεδάκια

Πολλές φορές βλέπω κάτι που αξίζει σχολιασμό αλλά όχι και ολόκληρο δημοσίευμα –και βρίσκομαι στο δίλημμα: να το σχολιάσω εδώ και τώρα ή να το κρατήσω στο συρτάρι μέχρι να βρεθούν και άλλα ομοειδή, με κίνδυνο να μπαγιατέψει ανεπανόρθωτα; Μια λύση που βρήκα είναι να τα σερβίρω όσο ακόμα είναι ζεστά, πολλά μαζί, σαν τις ποικιλίες στα μεζεδοπωλεία. Λοιπόν, παρουσιάζω εδώ την πρώτη πιατέλα από εφήμερα μεζεδάκια, κι αν αποδειχτούν νόστιμα μπορεί να το καθιερώσω το σύστημα αυτό.

• Αυτό που μ’ αρέσει είναι ότι στα «μεζεδάκια» μπορώ να επισημαίνω και εύστοχα και άστοχα κείμενα. Για παράδειγμα, εύστοχο ήταν το κείμενο που έγραψε στην Ελευθεροτυπία της Παρασκευής ο Στάθης Σταυρόπουλος, μ’ αφορμή τη ρήση της Ρόζας Λούξεμπουργκ που τόσο βάρβαρα ήρθε στην επικαιρότητα, όπου συν τοις άλλοις μπορείτε να δείτε και σχεδόν ολόκληρο το χωρίο της Λούξεμπουργκ, μεταφρασμένο με τη βοήθεια της Νάντιας Βαλαβάνη. Κατά σύμπτωση, πρόκειται για απόσπασμα από την ίδια μπροσούρα που μας είχε απασχολήσει πριν από καιρό.

• Πάντως, λείπει μια λέξη (Degeneration) από τη μετάφραση και λείπει και μια πρόταση στο τέλος, που ίσως παραλείφθηκε για λόγους στενότητας χώρου. Επίσης, λείπει και η εισαγωγική φράση της παραγράφου, στην οποία η Λούξεμπουργκ λέει ότι «Ο Φρίντριχ Ένγκελς είπε κάποτε: η αστική κοινωνία βρίσκεται μπροστά σ’ ένα δίλημμα: είτε μετάβαση στο σοσιαλισμό, είτε πισωγύρισμα στη βαρβαρότητα». Η μετάφραση παραλείπει το «Ο Φρίντριχ Ένγκελς είπε κάποτε», ίσως επειδή δεν έχει βρεθεί κανένα κείμενο του Ένγκελς που να λέει κάτι τέτοιο. Γενικά και διεθνώς η φράση αποδίδεται πάντα στη Λούξεμπουργκ παρά το γεγονός ότι η ίδια απέδιδε την πατρότητα στον Ένγκελς.

• Σωστά επισημαίνει ο Ριζοσπάστης ότι η προβολή του διλήμματος της Λούξεμπουργκ από το ΠΑΣΟΚ είναι ύβρις, δεδομένου ότι τη Λούξεμπουργκ τη δολοφόνησε η γερμανική σοσιαλδημοκρατία. Μια διόρθωση, ο σοσιαλδημοκράτης ηγέτης που το όνομά του έχει δοθεί από το SPD σε ινστιτούτο εκπαίδευσης συνδικαλιστικών στελεχών δεν λέγεται βεβαίως Έμπεργκ, αλλά Έμπερτ. Φρίντριχ Έμπερτ (Ebert).

• Η νέα Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας είναι αρκετά διαφορετική από την παλιά, και προς το καλύτερο και προς το χειρότερο. Μ’ αρέσει που βρίσκω και πρωτογενή λογοτεχνία, όχι μόνο κριτικές και παρουσιάσεις. Αυτό που δεν έχει αλλάξει είναι οι κριτικές του Στάντη Αποστολίδη, ο οποίος δεν χαρίζει κάστανα σε κακές μεταφράσεις. Στην προκειμένη περίπτωση, κάνει φύλλο-φτερό την άθλια μετάφραση στον τόμο «Μέγας Αλέξανδρος» που εξέδωσε ο Σκάι για να συνοδέψει το γνωστό τηλεοπτικό πανηγύρι. Μεταξύ άλλων, μπορείτε να διαβάσετε ότι ο Μεγαλέξαντρος εποφθαλμιούσε το πετρέλαιο –απόδειξη πως οι αρχαίοι Έλληνες ήταν αιώνες μπροστά από την εποχή τους (στην πραγματικότητα, το πρωτότυπο λέει ότι ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που αντίκρισε (set eyes upon) πετρέλαιο!!).

• Ο νεαρός βουλευτής του ΚΚΕ Γιάννης Πρωτούλης φαίνεται πως αρέσκεται να σκίζει λέξεις στα δυο, σαν τους νεοκαθαρευουσιάνους. Έτσι, σε πρόσφατο άρθρο του διαβάσαμε για τον αντικομμουνισμό «από καθ’ έδρας». Όμως, σύντροφε, «από καθέδρας». Η καθέδρα πάντα ήταν ενιαία λέξη, δεν αποκαθιστάς κανέναν αυθεντικό τύπο με το να την σκίζεις στα δύο, και μην ακούς αυτά που σου λέει η Λιάνα, ότι η κατάργηση του πολυτονικού ήταν αυτοκτονία του ελληνικού λαού που την επέβαλαν οι πολυεθνικές και ότι ο Κίσινγκερ το έχει βάλει αμέτι μουχαμέτι να φθείρει τη γλώσσα μας. Όχι τίποτε άλλο, θα τρίζουν και τα κόκαλα του Γληνού.

• Εκδόθηκε από τα ΑΣΚΙ ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο για τη μοναχική πορεία ενός αντάρτη του ΔΣΕ που αποκόπηκε από το τμήμα του. Ο τίτλος του, «Επί ξυρού ακμής». Όπως ήταν σχεδόν αναμενόμενο, στην Ελευθεροτυπία ο τίτλος μεταμορφώθηκε σε «Επί ξηρού ακμής» (δυο φορές μάλιστα). Το ίδιο λάθος το είχαμε επισημάνει πριν από κάμποσο καιρό στην ίδια εφημερίδα, αλλά και σε άλλες.

Βαρβαροτήτων συνέχεια: https://sarantakos.wordpress.com/2009/05/27/barbarei2/