Λερναίο κείμενο, μια σατανική προβοκάτσια;

Καλοκαιριάτικη Παρασκευή, προσφέρεται για κάτι ελαφρό και εύθυμο. Σκεφτόμουν τι να γράψω, αλλά το θέμα μου ήρθε και με βρήκε. Και πάλι θα σας μιλήσω για το Λερναίο κείμενο, για δεύτερη φορά τις τελευταίες μέρες, καθώς πριν από δυο Παρασκευές είχα και πάλι ασχοληθεί με μια από τις πρόσφατες μεταλλάξεις του Λερναίου κειμένου. Λέγοντας «Λερναίο κείμενο» εννοώ ένα μυθούργημα που κυκλοφορεί με μαζικά ηλεμηνύματα τουλάχιστον από το 1998 και υποστηρίζει ότι η Apple διανέμει το πρόγραμμα εκμάθησης ελληνικών Hellenic quest, ότι άγγλοι επιχειρηματίες προτρέπουν τα στελέχη των εταιρειών τους να μάθουν αρχαία ελληνικά, ότι η ελληνική γλώσσα είναι η μόνη “νοηματική” ενώ οι άλλες είναι συμβατικές, και άλλα τέτοια, όλα ανυπόστατα. Η ονομασία “Λερναίο” είναι δική μου έμπνευση, το ονόμασα έτσι επειδή κόβεις ένα κεφάλι και ξεπηδάνε δυο και τρία.

Τις προάλλες, το Λερναίο δημοσιεύτηκε για νιοστή φορά σε κάποιον ιστότοπο, και μάλιστα σε αρχαιολατρικό ιστολόγιο, αλλά αυτή τη φορά είχαμε μιαν απρόοπτη εξέλιξη. Δηλαδή, κάποιος επισκέπτης του ιστολογίου παρέθεσε μερικά άρθρα που αποκαλύπτουν την απάτη του Λερναίου, δικά μου και άλλων, και στη συνέχεια, ο ίδιος, διατύπωσε τις εξής… βαρύτατες υποψίες (μεταφέρω κοπυπαστηδόν, διατηρώντας ορθογραφία και στίξη, αλλά τα βάζω σε πλάγια):

Παντως αμα το ψαξουμε το θεμα, το Hellenic quest ειναι απατη που κατασκευαστηκε απο το υπουργειο ουσιαστικα. Δεν υπαρχει καμια ξενη επιστημονικη ανακοινωση και ο Τζον Καλι εχει παψει να εργαζεται στο CNN απο το 1993.
Aπο το να μη γινεται παντως τιποτα για να προβαλλουν το μεγαλειο της Ελληνικης γλωσσας που κατα τα αλλα ειναι αναμφισβητητο.

Απο την αλλη ομως το οτι ειναι απατη το »Hellenic quest» και δεν αναφερεται σε καμια σχεδον ξενη ιστοσελιδα, μας ανοιγει το παραθυρο για να ερευνησουμε ενα αλλο ζητημα.
Για ποιο λογο με το που δημοσιευτηκε ενα τοσο ανεπισημο και (κατα αυτους) ψευτικο κειμενο ο Σαραντακος, και ολο του το συναφι oι αριστεροι ξεκινησαν αμεσως να spammaroun τις ιδιες και τις ιδιες επικρισεις προσθετοντας παντα στο τελος ενα »ειναι γραφικοι οσοι πιστευουν στην υπεροχη της Ελληνικης γλωσσας η οποια δεν θα γινει ποτε διεθνης». Γιατι με τοσο μενος βρισκουν αυτο αφορμη(εκ γεννεση του) για να κατακρινουν την Ελληνικη γλωσσα;;;

Μηπως εν τελει οι ιδιοι οι επικριτες αυτων των μυθων ειναι οι ιδιοι οι κατασκευαστες;;; Διοτι ακομη και τωρα ασχολουνται ΣΕ ΤΕΡΑΣΤΙΟ βαθμο με το θεμα και postaroun ολοκληρες μελετες μονο και μονο για να αποδειξουν οτι ειναι ανυπαρκτα.
Μηπως τις επικρισεις τις εχουν δημιουργησει πριν τους μυθους;;; Μηπως τελικα αυτος ειναι ενας τροπος να κατακρινουν αυτους που προβαλλουν το μεγαλειο της Ελληνικης γλωσσας και κατακρινουν το πραξικοπημα του 1982;;

Ενας τροπος υπαρχει να το μαθουμε, να ψαξουμε την προελευση του περιβοητου »Hellenic quest». Ποιος το πρωτοδημοσιευσε;;;

Επομένως, ο δαιμόνιος φίλος υπαινίσσεται ότι το Λερναίο (αυτός το αποκαλεί ουδέτερα «Hellenic quest») είναι απάτη κατασκευασμένη από τους… ανθέλληνες για να δυσφημήσουν την ελληνική γλώσσα! Δέχεται ότι είναι μύθος και απάτη, αλλά υπονοεί ότι το χάλκευσε κάποιο «υπουργείο» με σκοπό να γελοιοποιηθούν όσοι διακηρύσσουν την ανωτερότητα της ελληνικής γλώσσας. Και ο δαιμόνιος φίλος σε αυτό το σενάριο επιφυλάσσει στην αφεντιά μου ιδιαιτερη θέση, μια και υπονοεί ότι μπορεί εγώ ή «το σινάφι μου» (να τ0 γράφουμε έτσι, δεν έχει καμιά σχέση με τη συνάφεια) να έχουμε κατασκευάσει το κείμενο, να πρόκειται δηλαδή για σατανική προβοκάτσια, κάτι σαν τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ.

Φυσικά, με το Λερναίο (ή το Hellenic quest, αν προτιμάτε) δεν έχω καμιά σχέση. Επειδή όμως το έχω μελετήσει αρκετά, μπορώ να απαντήσω στο καταληκτικό ερώτημα του δαιμόνιου φίλου: Ποιος πρωτοδημοσίευσε το Λερναίο;

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το Λερναίο κείμενο αρχικά είχε τον τίτλο «Ελληνικά –γλώσσα άνευ ορίων» και υπογραφόταν από την κ. Εύα-Χριστίνα Γεωργαλά, πρέπει δε να γράφτηκε περί το 1998. Εγώ προσωπικά το πρωτοείδα τον Μάρτιο του 1999· βέβαια, δεν ξέρουμε αν η κ. Γεωργαλά είναι ο αρχικός συντάκτης ή όχι. Το κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε σε διάφορα μάλλον άγνωστα έντυπα (π.χ. το περιοδικό Κατασκευή), αλλά με τον καιρό έφτασε στην έγκριτη εφημερίδα Μεσόγειο (τη μεγαλύτερη της Κρήτης) στις 25.2.2000, στη δικτυακή πύλη in.gr και αλλού.

Δεν ξέρω επίσης αν η Εύα-Χριστίνα Γεωργαλά είναι συγγενής (π.χ. κόρη) του Γ. Γεωργαλά, που ίσως θα τον θυμάστε από τις εκπομπές του στην τηλεόραση επί δικτατορίας, και με τον οποίο είχαμε μια ανταλλαγή απόψεων στο ιστολόγιο παλιότερα, αλλά φαίνεται πως η απώτερη πηγή του Λερναίου είναι, ακριβώς, ένα έργο του Γ. Γεωργαλά.

Συγκεκριμένα, στο πόνημα «Ινδοευρωπαίοι ή Αιγαίοι» του Γεωργίου Γεωργαλά, στις σελ. 125-127, μπορεί κανείς να βρει αρκετούς από τους μύθους που αναπτύσσονται στο Λερναίο. Το βιβλίο του Γεωργαλά εκδόθηκε το 1994, επομένως χρονολογικά μπορεί θαυμάσια να έχει χρησιμεύσει ως πηγή· και πράγματι, υπάρχουν κάμποσα στοιχεία που μας πείθουν ότι από εκεί άντλησε (πολλά από) τα «στοιχεία» του αυτός που έγραψε το Λερναίο.

Για παράδειγμα, η γελοία ετυμολογία του Λερναίου κειμένου «άνθρωπος = ο αναθρών οπωπάς (= ο αρθρώνων λόγο)»  είναι ξεσηκωμένη από τη σελίδα 127 του πονήματος του Γεωργαλά, όπου διαβάζουμε:

Χαρακτηριστικό το παράδειγμα που παραθέτει ο Πλάτων για τον άνθρωπο (Κρατύλος 399G) = ο αναθρών οπωπάς = ο αναθρώνων φωνήν = ο έχων έναρθρο λόγο.

Επειδή όμως οι αρχαίοι μάς έλεγαν νάφε και μέμνασο απιστείν, δηλαδή μη χάβεις ανεξέταστα όσα σου σερβίρει ο άλλος, ας κοιτάξουμε καταρχάς τι πράγματι λέει στον Κρατύλο ο Πλάτωνας:

Ὧδε· σημαίνει τοῦτο τὸ ὄνομα ὁ ἄνθρωπος ὅτι τὰ μὲν ἄλλα θηρία ὧν ὁρᾷ οὐδὲν ἐπισκοπεῖ οὐδὲ ἀναλογίζεται οὐδὲ ἀναθρεῖ͵ ὁ δὲ ἄνθρωπος ἅμα ἑώρακεντοῦτο δ΄ ἐστὶ [τὸ] ὄπωπε καὶ ἀναθρεῖ καὶ λογίζεται τοῦτο ὃ ὄπωπεν· ἐντεῦθεν δὴ μόνον τῶν θηρίων ὀρθῶς ὁ ἄνθρωπος ἄνθρωπος ὠνομάσθη͵ ἀναθρῶν ἃ ὄπωπε.

Άρα, ούτε να διαβάζει τα αρχαία ούτε να τα αντιγράφει σωστά δεν είναι άξιος ο μέγας διανοούμενος. Στο κείμενο του Πλάτωνα δεν περιλαμβάνεται η φράση «αναθρών οπωπάς» και δεν θα μπορούσε να περιλαμβάνεται επειδή ο Πλάτωνας έγραφε ελληνικά, όχι αλαμπουρνέζικα. Λέξη οπωπάς δεν υπάρχει, και αν υπήρχε δεν θα σήμαινε «λόγος» αλλά «όψη» (πρβλ. όπωπα που είναι παρακείμενος του ορώ = βλέπω). Κι έπειτα ο Γεωργαλάς (λόγιος να σου πετύχει!) μπερδεύει το αναθρώ με το αρθρώνω (τι ψυχή έχει ένα ρο πάνω, ένα ρο κάτω μεταξύ φίλων;) Διότι το πλατωνικό αναθρώ σημαίνει «επισκοπώ, εξετάζω προσεχτικά» και δεν έχει καμιά σχέση ούτε με το αναθρώνω ούτε με το αρθρώνω. Αυτό που λέει ο Πλάτωνας στον Κρατύλο, είναι ότι ο άνθρωπος, σε αντιδιαστολή με τα άλλα ζώα, «εξετάζει προσεχτικά αυτά που βλέπει» δηλαδή τα επεξεργάζεται στο μυαλό του (λογίζεται τούτο ό όπωπεν).

Παρεμπιπτόντως, και αυτή η πλατωνική ετυμολογία για τη λέξη άνθρωπος είναι στην πραγματικότητα παρετυμολογία, παναπεί αβάσιμη. Σύμφωνα με τη γνώμη όλων των σοβαρών μελετητών, η ετυμολογία της λ. άνθρωπος είναι αβέβαιη. Ίσως προέρχεται από *ανδρ-ωπος, δηλ. «αυτός που έχει όψη ανδρός». Έχουν βέβαια, πέρα από την πλατωνική, προταθεί κι άλλες αβάσιμες παρετυμολογίες, όπως η θρυλική από ‘άνω’ + ‘θρώσκω’ που μας έλεγαν οι θεολόγοι όταν πηγαίναμε γυμνάσιο (εμείς οι κάπως αλλά όχι πολύ παλαιότεροι), αλλά η γεωργαλάδικη παρερμηνεία της πλατωνικής (παρ)ετυμολογίας είναι κωμική, και δείχνει πως ο άνθρωπος ούτε να διαβάζει δεν ξέρει αφού κατάφερε σε τρεις λέξεις να παρερμηνέψει τις δύο!

Οπότε είναι αντάξια πηγή του Λερναίου κειμένου!