Η συκοφαντία για το 9χρονο κοριτσάκι που το έβγαλαν τάχα σε δημοπρασία στο Αφγανιστάν

Λένε πως μια φωτογραφία αξίζει όσο χίλιες λέξεις, αλλά συχνά λίγες λέξεις μπορούν να αλλάξουν εντελώς τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε μια φωτογραφία και τα συμπεράσματα που βγάζουμε. Το Διαδίκτυο είναι γεμάτο όχι μόνο από παραποιημένες φωτογραφίες, αλλά και από φωτογραφίες αυθεντικές μεν αλλά που συνοδεύονται από παραπλανητικές λεζάντες ώστε να οδηγήσουν όποιον τις βλέπει σε ένα ορισμένο συμπέρασμα. Αυτό γίνεται πολύ συχνά για προπαγανδιστικούς σκοπούς -θα θυμάστε για παράδειγμα τη φωτογραφία που έδειχνε γαμπρούς με παρανυφάκια στη Μέση Ανατολή, και που παρουσιάστηκε, από τα ιστολόγια του μίσους και της ψευτιάς, ότι τάχα παρουσιάζει παιδεραστικούς γάμους, ότι δηλαδή τα παρανυφάκια ήταν νύφες. Μια άλλη ανάλογη περίπτωση, με την οποία είχαμε επίσης ασχοληθεί στο ιστολόγιο, ήταν το οχτάχρονο αγόρι που το έπιασαν τάχα να κλέβει και του σύνθλιψαν το χέρι, βάζοντας ένα αυτοκίνητο να περάσει από πάνω -στην πραγματικότητα, το αγόρι έδινε υπαίθρια παράσταση.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει τις τελευταίες μέρες και με τη φωτογραφία που βλέπετε, που κι εμένα μου την έστειλε προχτές ένας φίλος ρωτώντας με αν είναι αυθεντική, μια φωτογραφία που δείχνει… τι δείχνει άραγε; Σύμφωνα με όσους χάλκευσαν την είδηση ή την αναπαράγουν ανεξέταστα, δείχνει «δημοπρασία 9χρονου κοριτσιού» στο Αφγανιστάν ή στο Πακιστάν. Στη βασική παραλλαγή του μύθου, αυτή που κυκλοφορεί περισσότερο, (π.χ. εδώ από το inews), το εννιάχρονο κοριτσάκι το έχουν βγάλει σε δημοπρασία και αυτό κρύβει από ντροπή και απόγνωση το πρόσωπό του -και με κάποιο περίεργο τρόπο αυτό συνδέεται με την είδηση ότι η Μαντόνα εκποίησε πρόσφατα έναν πίνακα της συλλογής της, προκειμένου να διαθέσει τα έσοδα (7 εκατ. δολάρια) για την κατασκευή σχολείων για κορίτσια στο Πακιστάν και το Αφγανιστάν. Χρειάζονται πολλά περισσότερα στο Αφγανιστάν μέχρι να φθάσουμε στα σχολεία για κορίτσια, αποφαίνεται βαθυστόχαστα ο χαλκευτής.

Σε μια άλλη παραλλαγή, μπαίνει ο τίτλος «‘Δημοκρατία» του Ισλάμ και η «ανοιχτή δημοπρασία» του 9χρονου κοριτσιού θεωρείται χαρακτηριστικό παράδειγμα της ελευθερίας που έφεραν στο Αφγανιστάν οι Αμερικανοί. Άλλοι πάλι, πιο μερακλήδες, δεν παραλείπουν να προειδοποιήσουν: Δεν έχει σημασία αν το αντέχει το μυαλό μας, σημασία έχει ότι θα μας το φέρει ο πολυπολιτισμός… Στο όνομα του πολυπολιτισμού, λοιπόν, αύριο και στη γειτονιά σου…!  Και μετά αναρωτιόμαστε γιατί πήρε 7% η Χρυσή Αβγή….

Βέβαια, με μια πιο προσεχτική ματιά, η ερμηνεία ότι η φωτογραφία δείχνει δημοπρασία αρχίζει να μπάζει νερά. Για παράδειγμα, σε κάθε δημοπρασία απαραίτητο είναι να υπάρχει κάποιος που τη διευθύνει και που θα κατακυρώσει το έκθεμα στον πλειοδότη. Δεν είναι ανάγκη να έχει γραφείο ή έδρανο, δεν είναι καν ανάγκη να έχει σφυράκι, αλλά δημοπρασία χωρίς διευθυντή δεν γίνεται -και στη φωτογραφία δεν φαίνεται τίποτα τέτοιο.

Και δεν φαίνεται, διότι καμιά δημοπρασία δεν συμβαίνει. Το Διαδίκτυο είναι δίκοπο μαχαίρι, και όπως δίνει στον χαλκευτή τη δυνατότητα να πλασάρει γρήγορα το ψέμα του, δίνει και στον ανασκευαστή των μύθων εργαλεία για να ξεσκεπάσει το ψέμα. Υπάρχουν ας πούμε ιστότοποι που αναγνωρίζουν φωτογραφίες και σου λένε πού αλλού έχουν δημοσιευτεί (και που ςξαιτίας τουςτα διάφορα κουίζ που γίνονταν με βάση φωτογραφίες έχουν πια αχρηστευτεί). Ένας από αυτούς τους ιστοτόπους είναι το tineye.com (υπάρχουν κι άλλοι), με τη βοήθεια του οποίου βρίσκουμε ότι η φωτογραφία είχε αρχικά δημοσιευτεί στο reuters.com στις 18 Μαΐου του 2011. Δεν μπορώ να την απομονώσω, αλλά είναι η πρώτη φωτογραφία της ένατης σειράς εδώ, και η λεζάντα λέει:
RTR2MKDQ
18 May. 2011
Taloqan, Afghanistan
An Afghan girl whose family members were killed overnight after a raid by NATO and Afghan forces, covers her face as she weeps during a protest in Taloqan May 18, 2011. Ten people have been killed and fifty wounded in violent protests against the killing of two men and two women in a night-time raid in north Afghanistan, a top local health official said. REUTERS/Wahdat (AFGHANISTAN – Tags: CIVIL UNREST POLITICS IMAGES OF THE DAY)

Δηλαδή, το κορίτσι θρηνεί τους δικούς της που σκοτώθηκαν σε νυχτερινή επιδρομή δυνάμεων του ΝΑΤΟ και του αφγανικού στρατού, ενώ οι συγκεντρωμένοι διαμαρτύρονται για τους σκοτωμούς! Καμιά σχέση φυσικά με δημοπρασίες και άλλα που φαντάζονται διεστραμμένα μυαλά.

Ο καινούργιος αυτός μύθος είναι ακόμα σχετικά νέος, δεν έχει προφτάσει να εξαπλωθεί πολύ, σαν τους προηγούμενους που αναφέρω στην αρχή του άρθρου. Παρατηρώ όμως με ικανοποίηση ότι σε καναδυό σάιτ έχει ήδη δημοσιευτεί η ανασκευή του -αυτά τα πράγματα καλό είναι να τα σκοτώνεις μικρά, που λέει και το ανέκδοτο, γι’ αυτό κι έκανα κι εγώ τη σημερινή δημοσίευση.

Υστερόγραφο: Όμως μια και μιλάμε για παραποιήσεις και μύθους, θέλω να καταγγείλω μια παραποίηση λεξικογραφικού χαρακτήρα που εντόπισα πρόσφατα. Κυκλοφορεί στο Διαδίκτυο μια φωτογραφία που δείχνει δήθεν ένα απόσπασμα από το λεξικό Μπαμπινιώτη και συγκεκριμένα το λήμμα «φαήλος». Πρόκειται για λαθροχειρία. Το λεξικό Μπαμπινιώτη δεν έχει λήμμα «φαήλος» (το έλεγξα) -άλλωστε, δεν περιλαμβάνει ιδιωματικές λέξεις σαν κι αυτές που δίνονται ως συνώνυμα της λ. φαήλος (γρόθος, μινάρας). Εύκολα βλέπουμε ότι πρόκειται για μια καλοφτιαγμένη απομίμηση, κύριος οίδε με ποιο σκοπό.