Λίγα μεταπασχαλινά μεζεδάκια

Κάπως λιγοστά τα σημερινά μας μεζεδάκια, ίσως επειδή την πρώτη βδομάδα μετά το Πάσχα, καθώς είμαστε όλοι κορεσμένοι από την κραιπάλη των ημερών, αναζητούμε πιο λιτό μενού. Ή τουλάχιστον αυτή τη δικαιολογία βρήκα πρόχειρη.

* Το πρώτο μεζεδάκι της ημέρας αποτελεί προέκταση, κατά κάποιο τρόπο, της συζήτησης που ξεκίνησε με τις δηλώσεις της Κικής Δημουλά για την Κυψέλη. Στη συνέντευξή της στον ιστότοπο maga.gr, η ποιήτρια λέει πολλά και ενδιαφέροντα, εγώ όμως πρόσεξα τη φράση:  “Αυτή είναι μια εχθρικότητα εναντίον μου άνευ προηγουμένου, την οποία έχω συναντήσει σε πάρα πολλές φάσεις.”  Σας φαίνεται για οξύμωρο ή όχι; Αν την ίδια εχθρικότητα την έχει συναντήσει σε πάρα πολλές φάσεις, πώς είναι «άνευ προηγουμένου»; Ή μήπως μπορούμε να πούμε ότι η έκφραση «άνευ προηγουμένου» έχει χάσει την ετυμολογική της σημασία, ας πούμε, και σημαίνει απλώς «πολύ μεγάλος» ή «δυσεξήγητος», οπότε δεν υπάρχει πρόβλημα; Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς και για το επίθετο «πρωτοφανής», ότι δηλαδή μπορεί να σημαίνει απλώς «εξαιρετικά μεγάλος».

* Και κάτι άσχετο με το περιεχόμενο της συνέντευξης. Στο άρθρο του maga.gr υπάρχει, στην αρχή, η ειδοποίηση: Θα χρειαστείτε 3 λεπτά για να διαβάσετε αυτό το άρθρο! Αφενός, τέτοιες «οδηγίες χρήσης» μου φαίνονται αμερικανιές. Αφετέρου, δύσκολο μου φαίνεται να διαβάσει κανείς το αρκετά πυκνό άρθρο/συνέντευξη σε 3 λεπτά. Τι λέτε εσείς;

* Στην πασχαλινή Καθημερινή υπήρχε ολοσέλιδο αφιέρωμα στην έναρξη πλήρους λειτουργίας του μεγαλύτερου μουσείου της Ολλανδίας, του Rijksmuseum. Το μουσείο υπέστη εκτεταμένες αλλαγές που διάρκεσαν δέκα χρόνια, και παραδόθηκε στο κοινό στις 13 Απριλίου φέτος. Σημαντική η είδηση, αλλά ο συντάκτης (Ηλίας Μαγκλίνης) το αποκαλεί συνεχώς το Μουσείο Ράικς. Κι όμως, όπως τονίζει ο φίλος Earion που το ψάρεψε, στη Λεξιλογία, μια επίσκεψη στο γκουγκλομεταφραστήρι θα τον διαβεβαίωνε ότι Rijksmuseum σημαίνει Εθνικό Μουσείο! Παρόλο που η τεχνολογία βάζει στη διάθεσή μας ολοένα και περισσότερα εργαλεία, ο μέσος δημοσιογράφος εξακολουθεί να αρνείται πεισματικά να τα χρησιμοποιήσει.

* Και το επόμενο μεζεδάκι το ψάρεψε φίλος στη Λεξιλογία, ο Π2, και αποτελεί μιαν ακόμα εκδήλωση της ανίατης νόσου που λέγεται εισαγωγικολαγνεία. Σε διάφορους ιστότοπους, κυρίως αθλητικούς, δημοσιεύτηκε ο εξής τίτλος: «Έφυγε» για Αθήνα ο Στεφανάκος. Βλέποντας τα εισαγωγικά γύρω από το «έφυγε» ανησυχούμε, αλλά η είδηση μάς ενημερώνει ότι: Για την Αθήνα αναχώρησε εσπευσμένα ο τερματοφύλακας του Παναιτωλικού Μανώλης Στεφανάκος για να βρεθεί στο πλευρό του αδερφού του που νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση. Και σχολιάζει ο Π2: Δεν του φτάνει το άγχος του για τον αδερφό του τον κακομοίρη, τον «έφυγαν» και τον ίδιον με τα εισαγωγικά τους.

* Το Λερναίο ζει και μας οδηγεί. Στην Καθημερινή δημοσιεύτηκε τις προάλλες η ακόλουθη επιστολή αναγνώστριας με τίτλο «Μαθητές προτείνουν»: Οι μαθητικές κοινότητες του 7ου Γυμνασίου Χαλανδρίου είχαν κάνει προ ολίγων ετών μιαν πρόταση η οποία είχε παρουσιαστεί από τις ειδήσεις της κρατικής τηλεόρασης. Εντυπωσιασμένοι από ένα άρθρο του καθηγητού των ΤΕΙ Πειραιώς αρχιτέκτονα κ. Βασίλη Γεωργιάννη οι μαθητές συγκέντρωσαν τις ξένες λέξεις που χρησιμοποιούμε, αντικαθιστώντας τες με τις προτεινόμενες από τον καθηγητή αντίστοιχες Ελληνικές, όπως: ομήγυρις αντί πάνελ, επενδύτης αντί μπουφάν, παραφερνάλια αντί αξεσουάρ, αντιταλαντωτήρας αντί αμορτισέρ, αθλοβάνδαλος αντί χούλιγκαν, γρίφος αντί παζλ, σύγγαμπρος –λέξη που χρησιμοποιούν και οι αδελφοί μας Κύπριοι– αντί μπατζανάκης κ.λπ.

Πολύ θα ήθελα να βρω το άρθρο του κυρίου καθηγητή, αλλά απ’ όσο μπορώ να δω δεν γκουγκλίζεται. Πάντως, οι προτάσεις μου φαίνονται εντελώς άστοχες, αλλά ίσως να τις αδικώ αφού δεν έχω δει το σκεπτικό τους. Το «αθλοβάνδαλος» διάβασα κάπου πως έχει προταθεί (αντί του «χούλιγκαν») από την ΕΛΕΤΟ, ένα ακόμα δείγμα του συμπαθητικού δονκιχωτισμού που διακρίνει το επιστημονικό αυτό σωματείο. Και ενώ ως αυτό το σημείο η επιστολή κινείται στη σφαίρα της λογικής, η δεύτερη και καταληκτική παράγραφος εκτοξεύεται στον αστερισμό της παραγλωσσολογίας:

Μήπως πρέπει τώρα να υιοθετήσουμε την άποψη των μικρών μαθητών και να αποβάλλουμε τους άψυχους σημειολογικούς όρους και αντ’ αυτών να χρησιμοποιούμε τους αντίστοιχους νοηματικούς, της θεϊκής Ελληνικής γλώσσας, θυμίζοντας έτσι σε κάποιους από τους εταίρους μας τι μας οφείλουν;

Έτσι είναι -αν πούμε αντιταλαντωτήρα το αμορτισέρ όχι μόνο θα έχουμε την ικανοποίηση ότι χρησιμοποιούμε έναν θεϊκό και νοηματικό όρο, αλλά θα μετανιώσουν κι οι εταίροι μας και θα μας επιστρέψουν το κατοχικό δάνειο -άσε που θα φθείρονται και λιγότερο τα τακάκια.

* Για την απεργία των καθηγητών μάλλον θα συζητήσουμε και στο μέλλον, αλλά να παρατηρήσω ότι στο παραπροχτεσινό δελτίο ειδήσεων (τρόπος του λέγειν) του Σκάι η κ. Σία Κοσιώνη μίλησε για όσους «έχουν περάσει από ΤΗ βάσανο των εξετάσεων». Η βάσανος όμως, αγαπητή, δεν είναι το βάσανο που φοράει φράκο, σημαίνει «λεπτομερής, εξαντλητική εξέταση, δοκιμασία, έλεγχος για εξακρίβωση της αλήθειας, της γνησιότητας ή της ακρίβειας», π.χ.: Οι θεωρίες του δεν άντεξαν στη βάσανο της κριτικής.

* Όσο για την Επιτροπή Εθελοντών Επιτηρητών, που σχημάτισαν στο φέισμπουκ κάποιοι ακραίοι φιλελεύθεροι (βλέπω και μερικούς γνωστούς μου μέσα και σκέφτομαι πως κάποιοι τους πρόσθεσαν στην ομάδα εν αγνοία τους για να τους εκθέσουν), οι οποίοι προσφέρονται να αναλάβουν επιτηρητές αντί των καθηγητών σε περίπτωση που απεργήσουν μέσα στις εξετάσεις, περιμένω με ενδιαφέρον να δω τι θα γίνει στην επόμενη απεργία γιατρών του ΕΣΥ.

* Λογοτεχνική ακλισιά. Σε διάφορους ιστότοπους δημοσιεύτηκε η αρχή από ένα διήγημα του Ηλία Κουτσούκου, το οποίο έχει τον τίτλο ‘Ο ταχυδρόμος του Συρρακο‘. Το Συρράκο είναι το χωριό του Κρυστάλλη, αλλά πάντοτε κλινόταν, και τότε που ζούσε ο ποιητής, και μετά. Γιατί τώρα δυστρόπησε και αρνείται να κλιθεί, δεν το ξέρω, ίσως το αναλύει κάπου ο συγγραφέας.

* Αργά ή γρήγορα όλα βγαίνουν στο φως. Τίτλος στο protothema.gr: Σχεδίαζαν να δολοφονήσουν τον Βαρθολομαίο ανήμερα της Άλωσης. Δεν τον είχα για τόσο ηλικιωμένο τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

* Η ρωσική ομάδα την οποία νίκησε ο Ολυμπιακός στο μπάσκετ, η ΤΣΣΚΑ Μόσχας, παλιότερα προφερόταν από όλους ΤσεΣεΚα, όπως στα ρώσικα (ЦСКА). Τον τελευταίο καιρό, με την επιρροή της αγγλικής (στα αγγλικά γράφεται CSKA) έχω ακούσει να προφέρεται από πολλούς ΤσεΕςΚα, αλλά εντύπωσή μου είναι ότι η παλιά ονομασία ακόμα κρατάει την πλειοψηφία. Ή κάνω λάθος;