Ποια είναι η λέξη της χρονιάς;

 Κάθε χρόνο, στα μέσα Νοεμβρίου, το New Oxford American Dictionary βγάζει τη «λέξη της χρονιάς». Φέτος, διάλεξαν το ρήμα unfriend που χρησιμοποιείται πολύ στο Φέισμπουκ και τους συναφείς ιστοτόπους:

unfriend – verb – To remove someone as a ‘friend’ on a social networking site such as Facebook.
As in, “I decided to unfriend my roommate on Facebook after we had a fight.”

Την είδηση την δημοσίευσαν τα Νέα, με την απόδοση… «ξεκάνω φίλο». Σωστή σκέψη το «ξε», αλλά το «ξεκάνω φίλο» σάμπως να παραείναι δραστική λύση, όπως είπε ο Νίκος Λίγγρης στη σχετική συζήτηση που έγινε στη Λεξιλογία. Στη συζήτηση εκεί ακούστηκαν διάφορες προτάσεις που έχουν γίνει για την απόδοση του ρήματος unfriend, από το ελαφρώς ποιητικό «ξεφιλιώνω» έως το κωμικό «αποφιλοποιώ», και κρίθηκε προσφορότερη μια μη μονολεκτική απόδοση, κάτι σαν «κόβω-ξεγράφω-διαγράφω από φίλο». Ρώτησα και τις κόρες μου, που χρησιμοποιούν το «διαγράφω» και συνήθως μόνο του, χωρίς προσδιορισμό («από φίλο»): Η Τάδε διέγραψε τον Δείνα επειδή την κουτσομπόλευε.

Καλά όλα αυτά, αλλά σκέφτομαι, ποια θα λέγατε εσείς πως ήταν, στα ελληνικά, η λέξη της χρονιάς; Δεν εννοώ την απόδοση του unfriend, αν και μπορείτε να προτείνετε κάποια ωραία ιδέα, αν έχετε. Εννοώ μιαν ελληνική λέξη (ή έστω ξένο δάνειο) που να ακούστηκε πολύ φέτος σε σημείο που πολλοί φέτος να συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχει αυτή η λέξη. Προσοχή, δεν εννοώ πως πρέπει η λέξη να δημιουργήθηκε φέτος.

Να προτείνω μια-δυο λέξεις για έναυσμα: πολύ ακούστηκε φέτος το «διακύβευμα«. Φυσικά, η λέξη ακούγεται εδώ και χρόνια, αλλά φέτος  πολύ περισσότερο, σε σημείο που πολλοί να γράψουν υποστηρίζοντας, περίπου, ότι τέτοια λέξη δεν υπάρχει. Ο Περιγλώσσιος έγραψε πρόσφατα ένα πολύ καλό σημείωμα για την περίπτωση.

Μια άλλη υποψήφια «λέξη της χρονιάς», κατά τη γνώμη μου, είναι το «σταζ» ή «στέιτζ», δηλαδή τα stage που βέβαια προϋπήρχαν αλλά ήρθαν στη δημοσιότητα με το ντιμπέιτ των εκλογών και διατηρούνται ακόμη. Γράψαμε κι εμείς γι’ αυτή τη λέξη και έγινε μεγάλη και ενδιαφέρουσα συζήτηση.

Περισσότερες λέξεις δεν θα αναφέρω για να μην επηρεάσω τη γνώμη σας, αλλά πολύ θα μ’ ενδιέφερε να μάθω ποιαν κρίνετε, κατά τη γνώμη σας λέξη της χρονιάς. Θέλουμε λέξεις που να ακούστηκαν πολύ φέτος και που να μην έχουν πολυακουστεί παλιότερα. Έτσι, το ντιμπέιτ δεν θα το έβαζα για λέξη της χρονιάς φέτος. Ίσως το 2007.

Ποια είναι λοιπόν η λέξη του 2009;