Μεσοϊουλιανά μεζεδάκια

Τον τίτλο τον έχω χρησιμοποιήσει, περίπου έτσι, πριν από 10 χρόνια, αλλά ποιος θα τον θυμάται. Τουλάχιστον είναι ακριβής και διάφανος στη σημασία του.

Και ξεκινάμε με ένα διπλό μαργαριτάρι από αυτόματη μετάφραση στο Φέισμπουκ.

Πρόκειται για πίνακα του Philippe Parrot, ενός Γάλλου ζωγράφου του 19ου αιώνα, με θέμα την Κρίση του Πάριδος, όταν δηλαδή οι τρεις θεές, Ήρα, Αθηνά και Αφροδίτη, ζήτησαν από τον Πάρι να κρίνει ποια ήταν η «καλλίστη».

Στη μηχανομετάφραση από τ’ αγγλικά, το επώνυμο του ζωγράφου μεταφράζεται, αναμενόμενο ήταν ίσως, Παπαγάλος (στα γαλλικά, το αντίστοιχο του parrot είναι perroquet), ενώ το Paris επίσης μπερδεύει το μεταφραστήρι, αφού έτσι γράφεται και ο Πάρις αλλά και η πρωτεύουσα της Γαλλίας -κι έτσι, «η κρίση του Παρισιού», τίτλος αληθοφανής θα έλεγα.

Αλλά να μην πολυειρωνευόμαστε τα μηχανάκια. Καταρχάς, το ίδιο μεταφραστικό λάθος με το Le jugement de Paris το έχει κάνει και άνθρωπος μεταφραστής, εστω και τον 19ο αιώνα -και το έχει πει «Η δίκη των Παρισίων» (έχουμε γράψει σχετικά).

Κατά δεύτερο λόγο, εγώ προσωπικά χρησιμοποιώ με πολύ καλά αποτελέσματα την αυτόματη μετάφραση για να παρακολουθώ συζητήσεις στο Τουίτερ που γίνονται στα τουρκικά ή στα ουκρανικά ή σε άλλες γλώσσες που δεν ξέρω, και το αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές είναι ικανοποιητικό -και θα γίνεται όλο και πιο ικανοποιητικό όσο περνάει ο καιρός. Πρέπει να υπάρχει μάλιστα και μια εφαρμογή που σου βγάζει μεταφρασμένους υποτίτλους από συζητήσεις που γινονται (σε βίντεο κτλ) σε ξένη γλώσσα (αν ξέρετε περισσότερα, πείτε).

Ωστόσο, δεν βλάφτει να γελάμε με τα λάθη των μεταφραστηριών -πολύ περισσότερο που εκείνα θα γελάσουν τελευταία και θα μας αφήσουν χωρίς δουλειά (εγώ θα έχω βγει στη σύνταξη).

* Χτεσινό σχόλιο φίλου:

Σήμερα, στο 1ο πρόγραμμα, η δημοσιογράφος ,που θέλει να πλασάρεται ότι μιλάει καλά ελληνικά, είπε »απεργάζεται» αντί επεξεργάζεται και »εξυφαίνεται» αντί σχεδιάζεται. Παντού βλέπει συνωμοσίες…

* Μια οθονιά από το gov.gr

Ο φίλος που μου την έστειλε, αναρωτιέται:

Διαβάζω «Μπορείτε να δείτε την διαθέσιμη και ενεργή υπηρεσία που αφορά το επιλεγμένο γεγονός ζωής». Τι εννοεί ο ποιητής;

Άδεια για γεμάτα στο σκυλάδικο

Περίεργος ο τίτλος του σημερινού άρθρου, αλλά θα σας τον εξηγήσω αμέσως. Το σημερινό άρθρο, λοιπόν, είναι αφιερωμένο στην προέλευση της λέξης «σκυλάδικο». Όμως, σε αντίθεση με τα περισσότερα άρθρα της κατηγορίας αυτής, δεν πρόκειται να σας εκθέσω την άποψή μου για την ετυμολογία και την ιστορία της λέξης, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν έχω άποψη -δεν ξέρω, για να το πω πιο ωμά. Με άλλα λόγια, ρίχνω άδεια για να πιάσω γεμάτα, ελπίζοντας ότι από τη συζήτηση θα βγάλουμε κάποιαν άκρη.

Όχι όμως  εντελώς άδεια. Θα παραθέσω διάφορες εκδοχές που κυκλοφορούν. Δεν αποκλείω κάποια από αυτές να είναι σωστή, κάθε άλλο. Αλλά δεν μπορώ, αυτή τη στιγμή, να προκρίνω κάποια.

Λέγοντας «σκυλάδικο» εννοούμε, κατ’ αρχάς, έναν συγκεκριμένο τύπο νυχτερινού κέντρου και, κατ’ επέκταση, το είδος τραγουδιού που συνηθίζεται σε αυτά τα κέντρα. Εικάζω ότι πρώτα ονοματίστηκε το κέντρο και μετά το είδος τραγουδιού. Ο τραγουδιστής του σκυλάδικου λέγεται σκυλάς -και σκυλού η τραγουδίστρια. Σκυλάδες όμως λέγονται και όσοι συχνάζουν σε σκυλάδικα (κέντρα) ή τους αρέσουν τα σκυλάδικα (τραγούδια).

Λαϊκοενωτικά μεζεδάκια

Άλλες φορές δυσκολεύομαι να βρω τίτλο της προκοπής για το σαββατιάτικο πολυσυλλεκτικό μας άρθρο, σήμερα όμως η δυσκολία ήταν στο να διαλέξω, αφού ύστερα από τη χτεσινή παραίτηση της κυβέρνησης και τη δρομολόγηση διαδικασιών για πρόωρες εκλογές θα μπορούσα να έχω παραιτημένα ή πρόωρα ή εκλογικά μεζεδάκια, ή και ανεξαρτητοποιημένα ή διασπασμένα αφού το άλλο μεγάλο γεγονός της χτεσινής μέρας ήταν η επισημοποίηση της διάσπασης του κυβερνώντος κόμματος και η συγκρότηση νέας κοινοβουλευτικής ομάδας από τους ανεξαρτητοποιηθέντες βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που πρόσκεινται στην Αριστερή Πλατφόρμα του Παναγιώτη Λαφαζάνη, που θα αποκαλείται Λαϊκή Ενότητα.

Τελικά ο τίτλος του νεοπαγούς σχηματισμού έδωσε την απάντηση, όταν διαπίστωσα ότι η λέξη «λαϊκοενωτικός» δεν γκουγκλίζεται, οπότε είπα να την καπαρώσω (μια χαιρέκακη φωνή ακούγεται από το βάθος «τώρα γκουγκλίζεται!»). Ωστόσο, δεν μπορώ να αποκλείσω να είχε και στο παρελθόν χρησιμοποιηθεί η λέξη «λαϊκοενωτικός», για παράδειγμα σε σχέση με το Λαϊκό Ενωτικό Κόμμα, που είχε ιδρυθεί το 1950 με συγχώνευση του Εθνικού Ενωτικού Κόμματος του Παναγιώτη (όχι Λαφαζάνη, αλλά) Κανελλόπουλου και ομάδας βουλευτών του Λαϊκού Κόμματος υπό τον Στέφανο Στεφανόπουλο.

Από την άλλη, ο τίτλος που επέλεξε η νεοπαγής ομάδα ασφαλώς δείχνει μια διάθεση προσεταιρισμού, έστω και σε επίπεδο συμβόλων, του κοινού του ΚΚΕ, αφού η Λαϊκή Ενότητα δεν παραπέμπει μόνο στη Χιλή αλλά και στη Λαϊκή Συσπείρωση, όπως ονομάζονται οι συνδυασμοί που υποστηρίζει πανελλαδικά το ΚΚΕ στην τοπική αυτοδιοίκηση ή στη «λαϊκή συμμαχία», όπως ονομάζεται το νέο καθεστώς που σύμφωνα με το πρόγραμμα του ΚΚΕ θα αντικαταστήσει την αστική δημοκρατία. Ωστόσο, αν κρίνω από τον εαυτό μου, όσοι έχουν γαλουχηθεί στο ΚΚΕ είναι πιθανότερο να προτιμήσουν, αν θελήσουν να επανακάμψουν, το γνήσιο και όχι τα υποκατάστατα.

Τέλος, ακούω ότι η συντετμημένη μορφή της ονομασίας του νέου κόμματος θα είναι ΛαΕ ή ΛΑΕ. Κόμμα με το όνομα αυτό υπήρχε στη δεκαετία του 1980 (τότε ήταν Λαϊκή Αγωνιστική Ενότητα) και ιδρύθηκε από δύο βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που αποχώρησαν (Ιντζές και Ευαγγελινός) και συνεργάστηκαν με το ΚΚΕ.

Αλλά δεν πολιτικολογούμε σήμερα, ίσως μόνο έμμεσα.

Μεζεδάκια νομοθετικού περιεχομένου

Θα το καταλάβατε, ο τίτλος του σημερινού σημειώματος είναι παρμένος από την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που συζητήθηκε στη Βουλή χτες και προχτές. Επειδή στα σαββατιάτικα άρθρα δεν πολιτικολογώ, δεν θα σταθώ πολύ στην ΠΝΠ. Είναι αλήθεια ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολίτευση κατάγγελνε τη συχνή χρήση πράξεων νομοθετικού περιεχομένου από την προηγούμενη συγκυβέρνηση, εφόσον πρόκειται για ένα εξαιρετικό μέτρο. Κι όμως, μέσα σε τρεις μήνες, έχουν ήδη κατατεθεί -από τη νέα συγκυβέρνηση- δύο ΠΝΠ. Ακόμα βέβαια το δείγμα είναι μικρό, οπότε δεν μπορούμε να συγκρίνουμε πεπραγμένα τριών μηνών με δράση τριών ετών, αλλά η φαινομενική ή πραγματική αντίφαση ανάμεσα στα λόγια και στα έργα δεν μπορούσε να μη σχολιαστεί από την αντιπολίτευση. Φυσικά, η ΠΝΠ δεν είναι η καλύτερη μέθοδος νομοθέτησης -να θυμηθούμε πάντως ότι επί προηγούμενης κυβέρνησης υπήρξαν ΠΝΠ που δεν έφτασαν ποτέ στη Βουλή, ή που επικυρώθηκαν πολύ αργότερα, ενώ τούτη εδώ συζητήθηκε αμέσως από τη Βουλή.

Ωστόσο, εμείς εδώ λεξιλογούμε, οπότε δεν θα σχολιάσω περισσότερο. Θα σταθώ όμως σε μερικά γλωσσικά μεζεδάκια που εντόπισα ακούγοντας τη συζήτηση για την ΠΝΠ στη Βουλή.

* Πρόσεξα ότι ο γραμματέας του ΚΚΕ αναφέρθηκε ελαφρώς επιτιμητικά στην «αραβική παροιμία», όπως σωστά την είπε, «τα σκυλιά γαβγίζουν αλλά το καραβάνι προχωράει», που υποθέτω ότι την είχε χρησιμοποιήσει προηγουμένως κάποιος της κυβερνητικής παράταξης. Περισσότερα για την παροιμία αυτή, εδώ.

* Ένα διαδεδομένο κρούσμα γενικομανίας, αυτή τη φορά από τον Κυρ. Μητσοτάκη: δεν επιδέχεται αμφισβήτησηΣ. Κι όμως, το ρήμα «επιδέχομαι» δεν επιδέχεται σύνταξη με γενική. Το λαθάκι μπορεί να οφείλεται στην έλξη από το «ανεπίδεκτος» (ή και το επιδεκτικός), π.χ. ανεπίδεκτος μαθήσεως.

* Ένα ενδιαφέρον σαρδάμ από τον Ευάγγελο Βενιζέλο φαίνεται να πέρασε απαρατήρητο. Μιλώντας για αυτό που χαρακτήρισε εσωτερικό δανεισμό, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είπε ότι κάτι ανάλογο είχε γίνει παλιότερα «επί Γεωργοπαπαδάκου», όταν έγινε αναγκαστικό δάνειο λίγο για να χρηματοδοτηθούν οι δυσβάστακτες δαπάνες της μικρασιατικής εκστρατείας. Όχι όμως -το όνομα του υπουργού που σκέφτηκε αυτό το ρηξικέλευθο μέτρο (έκοψε τα χαρτονομίσματα στα δυο, κυριολεκτικά) ήταν Πρωτοπαπαδάκης. Ο Γεωργοπαπαδάκος, αυτός που ξέρω τουλάχιστον, ήταν φιλόλογος και λεξικογράφος. Για την ιστορία, ο Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, καθηγητής του Πολυτεχνείου με καταγωγή από τη Νάξο, ήταν ένας από τους Έξι που εκτελέστηκαν στο Γουδί ως υπαίτιοι της Μικρασιατικής Καταστροφής, αν και πρόσφατα αποκαταστάθηκε.

* Ένα που δεν το άκουσα με τ’ αυτιά μου, αλλά μου το μετέφερε φίλος. Η κυρια Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου είπε στην αγόρευσή της περίπου τα εξής: Ο κύριος Υπουργός είπε ότι έφερε την ΠΝΠ επειδή συνέβησαν απρόβλεπτα γεγονότα στα έσοδα και στις δαπάνες . Μα αν κάτι είναι απρόβλεπτο, αυτό αφορά το μέλλον και όχι κάτι που έχει ήδη συμβεί. Ομολογώ ότι δεν καταλαβαίνω το επιχείρημα -όταν συμβεί κάτι που δεν το είχαμε προβλέψει, δεν μπορούμε να το πούμε απρόβλεπτο;