Τότε που έλεγαν εγκληματία τον Γλέζο

Προχτές ο Μανώλης Γλέζος χαρακτήρισε, και πολύ σωστά πιστεύω, «μια από τις μελανότερες σελίδες της ελληνικής δημοκρατίας» την είσοδο της Χρυσής Αυγής στο Κοινοβούλιο. Σαν να ήθελε να το αποδείξει, ο βουλευτής Επικρατείας του φιλοναζιστικού κόμματος Χρ. Παππάς δήλωσε:

Τιμή μας και καμάρι μας να μας υβρίζει ένας Γλέζος. Ο Γλέζος έβγαλε για άλλη μια φορά όλη του τη χολή εναντίον του Ελληνικού Εθνικισμού.

Δεν τιμάω και δεν έχω σε καμία υπόληψη τον υμνητή του Χότζα, τον καταδικασμένο από την ελληνική δικαιοσύνη εγκληματία Σταλινικό Μανώλη Γλέζο. Οι κυβερνώντες υπουργοί και βουλευτές της χαζοχαρούμενης αστικής ελαφροδεξιάς τον γλείφουν και μέσα στο Κοινοβούλιο.

Το δυστύχημα είναι ότι αυτός ο εσχατόγερος όπως και ο εσχατόγερος της Δεξιάς Κώστας Μητσοτάκης θα κηδευτούν με λεφτά που θα πληρώσει ο Ελληνικός λαός (δημοσία δαπάνη).
Αν μου πείτε πως δεν έπρεπε να παραθέσω αυτολεξεί τα ναζιστικά εμέσματα, μπορεί και να με πείσετε. Αλλά αξίζει να βλέπουμε το πρόσωπο του κτήνους. Άλλωστε, δεν σκοπεύω να απαντήσω, θαρρώ ότι υπεραρκεί το σχόλιο του βουλευτή Δημήτρη Παπαδημούλη: Δεν μπορούν να του συγχωρήσουν ότι κατέβασε τη σημαία τους από την Ακρόπολη.

Θα σταθώ όμως στον χαρακτηρισμό «εγκληματίας» για τον Γλέζο, διότι μού θύμισε ένα άρθρο που διάβαζα τις προάλλες καθώς φυλλομετρούσα παλιές εφημερίδες, ένα άρθρο που γράφτηκε πριν από 71 χρόνια, και που σίγουρα είναι το πρώτο άρθρο που χαρακτηρίζει εγκληματία τον Γλέζο, έστω κι αν δεν τον κατονομάζει -για να είμαι ακριβέστερος, το άρθρο χαρακτηρίζει «εγκληματίες» τους άγνωστους που κατέβασαν τη σημαία με τη σβάστικα από την Ακρόπολη (τη νύχτα της 30ής προς 31η Μαΐου) και εκείνους που επευφήμησαν Άγγλος αιχμαλώτους στους δρόμους της Αθήνας. Παραθέτω το άρθρο, που δημοσιεύτηκε την 1η Ιουνίου 1941 στην αθηναϊκή εφημερίδα Πρωινός Τύπος:

ΟΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΑΙ

Χθες το βράδυ λοιπόν οι Αθηναίοι και οι Πειραιείς εκλείσθησαν εις τα σπίτια των από τας 10. Και θα κλεισθούν και απόψε, και αυριον, και μεθαύριον -και ίσως καθ’ όλον το θέρος.

Προ ολίγων ακόμη ημερών ανεκοινώθη ότι επετράπη η λειτουργία των θερινών κινηματογράφων. Θα ελειτούργουν έως τας 11 1/2. Συντόμως μάλιστα -ελέχθη- αι νυκτεριναί παραστάσεις θα παρετείνοντο έτι πλέον, διότι και η κυκλοφορία του κοινού θα επετρέπετο πέραν του μεσονυκτίου.

Δεν είνε ανάγκη βέβαια να τονισθή με πόσην χαράν ήκουσε τα αγγέλματα αυτά όλος ο κόσμος. Μετά τα βάσανα της ημέρας οι ξεροψηνόμενοι Αθηναίοι, ξαναγεννώνται, αναπνέοντες το βράδυ εις το ύπαιθρον ολίγον καθαρόν αέρα.

Αλλά από χθες εκλειδώθησαν μέσα εις τας 10, θεοσκότεινα, με κατάκλειστα παράθυρα. Με τέτοιαν ζέστην! Και μαζί με τας οικογενείας τών Αθηναίων έκλεισαν ενωρίς και έχασαν την δουλειάν των τόσοι και τόσοι άνθρωποι αποζώντες από την νυκτερινήν κίνησιν: Ο επιχειρηματίας του κινηματογράφου, ο μηχανικός, η ταξιθέτρια, ο προϊστάμενος και η υπαλληλία των καφενείων του τέρματος, ακόμη και ο μικρός, ο οποίος επώλει στραγάλια εις τα λαϊκά κέντρα.

Διατί όλα αυτά;

Διότι -διαβάσετε την ανακοίνωσιν του γερμανικού φρουραρχείου , και θα το ιδήτε. Δι’ ένα, δύο, τρεις… δι’ επτά λόγους.

Αι, λοιπόν, κύριοι, εδώ, εις αυτόν τον τόπον, υπάρχουν προδόται. Υπάρχουν εχθροί του λαού. Υπάρχουν άνθρωποι μωροί μέχρι κτηνωδίας, ή υπάρχουν άνθρωποι κακόβουλοι. Άνθρωποι δηλαδή, υπηρετούντες τίς οίδε ποίους ξένους, συμφέρον έχοντας να προκαλέσουν προστριβάς και εχθρότητα μεταξύ της εν Ελλάδι κατοχής και του ελληνικού λαού.

Αυτοί οι άνθρωποι, οι μωροί μέχρι κτηνωδίας, ή οι υπηρέται αλλοτρίων συμφερόντων, δυσμενών προς την Ελλάδα, αυτοί, προβαίνουν εις τας γελοίας εκδηλώσεις ή διαπράττουν τας αχαρακτηρίστους πράξεις -όπως η υπεξαίρεσις της γερμανικής σημαίας από την Ακρόπολιν.

Διότι, αν δεν είνε κτηνωδώς μωροί, ή αν δεν είνε όργανα ξένων, τι άνθρωποι είνε και τι είδους Έλληνες είνε, οι αυτουργοί των αξιοθρηνήτων προκλήσεων;

Δεν τους είδαμεν βεβαίως. Ατυχώς δεν τους είδαμεν. Προκειμένου όμως ειδικώς περί των προχθεσινών υστερικών εκδηλώσεων υπέρ των Άγγλων τραυματιών, λέγεται ότι οι εκδηλωσίαι ήσαν γύναια του πεζοδρομίου και πρόσωπα άγνωστα.

Όλοι αυτοί, και όλοι οι άλλοι, όσοι προκαλούν τας θλιβεράς προστριβάς, δεν εκπροσωπούν κατά κανένα τρόπον τον ελληνικόν λαόν. Δεν το λέγομεν αυτό διά να αποτρέψωμεν την οργήν των νικητών από τον λαόν. Όχι. Αλλά το λέγομεν, διότι είνε η πραγματικότης.

Ο ελληνικός λαός δεν σκέπτεται έτσι. Ο δε ελληνικός λαός, εκείνος ο οποίος υπέστη την συμφοράν, ο οποίος μοχθεί, ο οποίος πληρώνει τα σπασμένα της πολιτικής τών κ.κ. Μέχρις Εσχάτων, δεν είνε εκείνος που κυκλοφορεί εμπρός από την αθηναϊκήν λέσχην και τριγυρίζει εις τα γνωστά κοσμικά πεζοδρόμια της οδού Πανεπιστημίου.

Ο ελληνικός λαός δεν είνε μωρός· έχει νουν. Αντιλαμβάνεται ότι είνε βλακεία θανάσιμος να κτυπά κανείς την γροθιάν εις το μαχαίρι! Το μαχαίρι δεν παθαίνει τίποτε. Το χέρι παθαίνει.

Ο ελληνικός λαός δεν είνε αχάριστος. Δεν είνε δυνατόν να παρίδη την μεγάλην χειρονομίαν του Χίτλερ, ο οποίος όλως εξαιρετικώς διά την Ελλάδα, αφήκε τα παιδιά μας ελεύθερα, ενώ συμφώνως προς τους νόμους του πολέμου, θα ευρίσκοντο σήμερον εις στρατόπεδα αιχμαλώτων και θα έσπαζαν πέτρες.

Ο ελληνικός λαός δεν είνε τυφλός. Βλέπει. Βλέπει ότι, αν τρώγη σήμερον και δεν απέθανε της πείνας, τρώγει διότι τον βοηθούν οι Γερμανοί. Βλέπει ότι, τουναντίον, οι Άγγλοι, οι οποίοι τον επήραν εις τον λαιμόν των, του έχουν κηρύξει τώρα αποκλεισμόν διά να τον πεθάνουν, όπως κηρύσσουν ήδη αποκλεισμόν και κατά της Κρήτης -της δυστυχισμένης Κρήτης, την οποίαν παρέσυραν εις τον όλεθρον και εις τας ακρότητας.

Ο ελληνικός λαός έχει μνήμην. Ενθυμείται ότι και εις το παρελθόν οι Άγγλοι, κάθε τρις και τόσον, εκήρυσσαν αποκλεισμόν κατά της Ελλάδος, εκμεταλλευόμενοι την ναυτικήν των δύναμιν. Πότε εκήρυσσαν αποκλεισμόν διά να ικανοποιήσουν ένα τυχοδιώκτην, όπως ο διαβόητος Πατσίφικος, πότε διά να εμποδίσουν την Ελλάδα να πολεμήση κατά της σουλτανικής Τουρκίας, πότε διά να μας αναγκάσουν να πολεμήσωμεν παρά το πλευρόν των, μαζί με τους Σενεγαλέζους. Έχει μνήμην ο λαός· ενθυμείται ότι, όταν έγινεν η καταστροφή της Μικράς Ασίας, όπου επολεμήσαμεν κατ’ εντολήν των Άγγλων, και όταν εκαίετο η Σμύρνη, και εκολύμβων τα γυναικόπαιδα μέχρι των αγγλικών πολεμικών, ζητούντα σωτηρίαν, οι Άγγλοι ναύται τούς έκοβαν τα χέρια διά να μη ανέβουν επάνω και σωθούν.

Όχι. Δεν είνε Έλληνες, ή τουλάχιστον δεν είνε πατριώται, αλλά είνε προδόται και εχθροί του λαού, εκείνοι που προκαλούν βλακωδώς τα δυσμενή μέτρα εναντίον του ελληνικού λαού.

Τι είνε τάχα αυτά τα απρόσωπα όντα; Είνε άτομα με εθνικήν υπερφιλοτιμίαν;

Άνθρωποι με εθνικήν υπερφιλοτιμίαν ήσαν εκείνοι, οι οποίοι έχυσαν το αίμα των εκεί επάνω. Ειπέτε: Μεταξύ εκείνων, οι οποίοι απετόλμησαν τας προκλήσεις, μήπως είδατε κανένα με στρατιωτικόν αμπέχωνον και ξηλωμένα κουμπιά; Μήπως είδατε κανένα που είχε πολεμήσει; Και, ειπέτε επίσης: επάνω εις την Ακρόπολιν, οπόθεν υπεξηρέθη η σημαία, μήπως ανερριχήθη τάχα κανείς ανάπηρος με κομμένο πόδι;

Είνε άραγε άτομα με εθνικήν υπερφιλοτιμίαν τα πάσης προελεύσεως θηλυκά, και οι αστράτευτοι συνεργάται των, οι οποίοι διαπράττουν τας προκλήσεις; Τι θέλουν να δείξουν; Ότι δεν ανέχονται τον νικητήν; Αν δεν τον ανείχοντο, διατί δεν του έφραξαν με τα κορμιά των τον δρόμον, παρά τον άφησαν να έλθη; Και αν έχουν υπερφιλοτιμίαν, πού΄ήτο η υπερφιλοτιμία των, όταν ο Μανιαδάκης τούς έδερνε με τον βούρδουλαν, και τους επότιζε ρετσινόλαδον; Ή μήπως είνε από τους ανήκοντας εις τον ίδιον εκείνον κόσμον;

Υπερφιλότιμοι… Τι είπε το φιλότιμόν των χθες το βράδυ, όταν η στρατιωτική κατοχή μάς έπιασεν από το αυτί ως αν αδιόρθωτα παιδιά, και μας έκλεισε μέσα εις τας δέκα; Αυτό το πάθημα, διατί να το προκαλέσουν, εις βάρος της φιλοτιμίας και της ανέσεως όλων μας, οι αχαρακτήριστοι εγκληματίαι;

Διότι είνε εγκληματίαι.

Αλλά, αυτό το μάθημα, να είνε άραγε το μόνον, ή να είνε απλώς το πρώτον;

Έλληνες, κινδυνεύομεν! Τα παιδιά μας, αι οικογένειαί μας, ημείς όλοι, αλλά ίσως και ο τόπος, θα πληρώσωμεν ακριβά τας εγκληματικάς αυτάς μωρίας.

Τι να κάμωμεν όμως; Απλούστατα: Να κάμωμεν πολιτοφυλακήν, και να προστατεύσωμεν τον εαυτόν μας. Πολιτοφυλακή δε είμεθα όλοι μας: Από σήμερον έχετε το σύνθημα: Όπου αντιλαμβάνεσθε κανένα τέτοιον προδότη του ψωμιού των τέκνων μας, κανένα εχθρόν της υπάρξεως των οικογενειών μας, μη τον αφήνετε. Θέλουν να μας βάλουν φωτιάν, οι ηλίθιοι κακοποιοί. Εμποδίσετέ τους. Κόψετέ τους τα χέρια. Πατάξετέ τους. Διαφορετικά -εννοήσατέ το: Τα παιδιά μας, τα σπίτια μας, κινδυνεύουν.

Παρέθεσα ολόκληρο το μακρόσυρτο άρθρο για να φανεί η επιχειρηματολογία του ανώνυμου αρθρογράφου, που ξεκινάει παραπονούμενος ότι εξαιτίας των αφρόνων που κατέβασαν τη σημαία απαγορεύτηκε η κυκλοφορία κι έτσι έχασαν το μεροκάματο οι θερινοί κινηματογράφοι (και τον Νοέμβριο του 1973 μερικοί παραπονιούνταν ότι εξαιτίας των φοιτητών του Πολυτεχνείου αναβλήθηκαν τα ματς ποδοσφαίρου την Κυριακή), και καταλήγει σε μια έκκληση να συγκροτηθεί πολιτοφυλακή που να καταδίδει τους «προδότες», δηλαδή όσους εκδήλωναν τα αντιγερμανικά τους συναισθήματα. Η αλήθεια είναι ότι όλες οι εφημερίδες της εποχής είχαν ανάλογα άρθρα τη μέρα εκείνη, και πώς θα μπορούσαν άλλωστε να κάνουν διαφορετικά, ωστόσο νομίζω ότι ο αρθρογράφος του Πρωινού Τύπου (πιο κάτω κάνω μια εικασία για την ταυτότητά του) δείχνει υπερβάλλοντα ζήλο.

Αξίζει να δούμε και το διάγγελμα του Γερμανού φρούραρχου, που δημοσιεύτηκε στο ίδιο φύλλο (και για τη συλλογή σας, ιδού ολόκληρο το πρωτοσέλιδο):

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ

Βάσει των κάτωθι γεγονότων και εξακριβώσεων προσδιορίζεται η αστυνομική ώρα εν Αθήναις μετ’ αμέσου ισχύος η 22α:

1) Κατά την νύκτα της 30ής προς 31ην Μαΐου υπεξηρέθη η επί της Ακροπόλεως κυματίζουσα γερμανική πολεμική σημαία παρ’ αγνώστων δραστών. Διενεργούνται αυστηραί ανακρίσεις. Οι ένοχοι και συνεργοί αυτών θα τιμωρηθούν διά της ποινής του θανάτου.

2) Ο τύπος και η δημοσία γνώμη πάντων των στρωμάτων του λαού εκφράζονται ακόμη πάντοτε μετ’ εκδήλου συμπαθείας υπέρ των εκ της ηπειρωτικής Ευρώπης εκδιωχθέντων Άγγλων.

3) Τα γεγονότα εν Κρήτη, αι παρά το διεθνές δίκαιον διαπραχθείσαι κακοποιήσεις εναντίον Γερμανών αιχμαλώτων όχι μόνο δεν συζητούνται μετ’ αποστροφής, αλλ’ εις ευρείς κύκλους και μάλιστα μετ’ ευαρεσκείας.

4) Υπέρ Άγγλων αιχμαλώτων παρετηρήθησαν, παρά την σχετικήν απαγόρευσιν, επανειλημμένως εκδηλώσεις συμπαθείας (προσφορά δώρων, ανθέων, καρπών, σιγαρέττων κλπ.) Αι τοιαύται εκδηλώσεις γίνονται ανεκταί εκ μέρους της ελληνικής αστυνομίας, εναντίον των οποίων δεν αντέδρασεν μεθ’ όλων των εις διάθεσιν αυτής ευρισκομένων μέσων.

5) Η συμπεριφορά των ευρυτέρων κύκλων της πόλεως των Αθηνών έναντι των γερμανικών ενόπλων Δυνάμεων, εγένετο και πάλιν ολιγώτερον φιλική.

6) Η αισχροκέρδεια εν Αθήναις υπερέβη παν μέτρον χωρίς αι αρμόδιαι αρχαί να προβαίνουν εις τα ενδεικνυόμενα μέτρα καταστολής.

7) Σχεδόν άπαντα τα εμπορεύματα πωλούνται εν Αθήναις προς τους Γερμανούς στρατιωτικούς εις σημαντικώς ανωτέρας τιμάς παρά εις τους Έλληνας.

Αι γερμανικαί στρατιωτικαί αρχαί προσεπάθησαν μέχρι σήμερον να συμπεριφερθώσι προς τον ελληνικόν λαόν από πάσης απόψεως ευμενώς, εν περιπτώσει καθ’ ην αι διαταγαί των ενόπλων γερμανικών Δυνάμεων δεν θέλουσιν εισακουσθή, αύται θα επιβάλωσι μετά λύπης των αυστηροτάτας κυρώσεις.

Εν Αθήναις τη 31η Μαΐου 1941.

Ο ΦΡΟΥΡΑΡΧΟΣ

Η αναφορά στις κακοποιήσεις Γερμανών στην Κρήτη αξίζει ιδιαίτερο σημείωμα -ως αντίποινα για τις υποτιθέμενες αυτές κακοποιήσεις έγινε το ολοκαύτωμα στο Κοντομαρί και στην Κάντανο λίγες μέρες αργότερα (αν ψάξετε στο πρωτοσέλιδο που ανέβασα πιο πάνω, θα δείτε έναν υπαινιγμό γερμανικού πρακτορείου, ότι ο πληθυσμός της Κρήτης «ετέθη εκτός παντός κανονισμού διεθνούς δικαίου»). Όσο για το κατέβασμα της σημαίας, ήταν συμβάν με διεθνή εμβέλεια και εξαιρετικό συμβολισμό, αν και όχι η πρώτη μεγάλη αντιστασιακή πράξη στη σκλαβωμένη Ευρώπη.

Αλλά ας μείνουμε στο άρθρο. Είπα πιο πάνω πως είναι ανώνυμο, και πράγματι είναι ανυπόγραφο, όμως κατά πάσα πιθανότητα το έχει γράψει ο διευθυντής της εφημερίδας, ο Νικ. Κρανιωτάκης, όπως συνάγω και από όσα γράφει ο Μάγερ στην Ιστορία του ελληνικού τύπου. Ο Κρανιωτάκης ήταν  ακραίος βασιλόφρονας και αντιβενιζελικός, επανειλημμένα βουλευτής του Λαϊκού Κόμματος, υπουργός επί Κονδύλη, που εξέδιδε την απογευματινή εφημερίδα Τύπος, την οποία μετέτρεψε σε πρωινή, με τον τίτλο Πρωινός Τύπος, στις 9 Απριλίου 1941. Τον Οκτώβριο αποχώρησε από την εφημερίδα, που συνέχισαν να τη βγάζουν οι συντάκτες της, και μετά την απελευθέρωση διετέλεσε επί δεκαετία και πάνω πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ.

Σύμφωνα με άρθρο του Βλάση Αγτζίδη, ο Κρανιωτάκης είχε ζητήσει περί το 1933 να υποχρεωθούν οι πρόσφυγες να φοράνε κίτρινο άστρο. Ένα άρθρο του για τον Βενιζέλο ξεκινούσε «Ο άνθρωπος, ο οποίος ατυχώς διά την Ελλάδα ζει ακόμη…». Οπότε, δεν είναι περίεργο να έγραψε αυτός το άρθρο. Ούτε είναι περίεργο να χαρακτηρίζει η Χρυσή Αυγή εγκληματία τον Γλέζο. Όπως έχω ξαναγράψει, υπάρχει ένα νήμα που συνδέει τους χρυσαυγίτες με τους χαφιέδες και τους βασανιστές της χούντας, τους παρακρατικούς του πενήντα και του εξήντα, τους βασανιστές της Μακρονήσου, τους ταγματασφαλίτες και τους κουκουλοφόρους καταδότες των Γερμανών, τους τριεψιλίτες που έκαιγαν εβρέικα σπίτια στη Θεσσαλονίκη στα 1930, τους μαγκουροφόρους δολοφόνους του Καβαφάκη και του Φατσέα, τους επίστρατους που σκότωναν πρόσφυγες στα Νοεμβριανά του 1916. Αυτή την κληρονομιά, την αναδέχεται με μεγάλη της χαρά το νεοναζιστικό μας κόμμα.

Βέβαια, αυτή η εγχώρια παράδοση του ελληνικού παρακρατικού και φασιστικού κινήματος δεν είναι παρά το ένα σκέλος της χρυσαυγίτικης κληρονομιάς. Το άλλο σκέλος είναι ο διεθνής αντισημιτισμός, φασισμός και ναζισμός. Κι όσο κι αν ο Μιχαλολιάκος χτες (24.10) στο πλυντήριο του Σκάι (εννοώ βέβαια την εκπομπή με τον Μπογδάνο, που μου φάνηκε μάλλον απροετοίμαστος και πολύ χαλαρός, αλλά δεν την είδα όλη, μόνο το δεύτερο μισό) προσπάθησε να αποποιηθεί αυτή την εμφανέστατη κληρονομιά, και να παρουσιάσει ότι είναι μια περιθωριακή τάση στο (δήθεν απλώς εθνικιστικό) κόμμα του, αφού μόνο δυο εξώφυλλα από τα 180 του περιοδικού του έχουν ανοιχτά ναζιστικό θέμα, η αλήθεια είναι πως ο αντισημιτισμός και ο ναζισμός εμφανίζονται διαρκώς στη ρητορική της Χρυσής Αυγής.

Μόλις προχτές, κατά τη συζήτηση της αίτησης για άρση της ασυλίας του, ο βουλευτής Ηλίας Κασιδιάρης τόλμησε να μιάνει την αίθουσα του ελληνικού κοινοβουλίου διαβάζοντας ένα απόσπασμα από τη διασημότερη αντισημιτική πλαστογραφία όλων των εποχών, τα διαβόητα «Πρωτόκολλα των σοφών της Σιών«, τονίζοντας μάλιστα ότι πρόκειται για γνήσιο κείμενο. Μπορείτε να τον ακούσετε στο βιντεάκι (η επισήμανση περί γνησιότητας στο 1.25, η αναφορά της πηγής στο 1.50):

Σαν ευγενικός οικοδεσπότης, ο Μπογδάνος δεν το έθιξε αυτό στη χτεσινή συνέντευξη-ωραιοποίηση του Μιχαλολιάκου, ούτε είπε για το «υπάνθρωποι» της Ζαρούλια, ίσως όμως ζητάω πολλά από έναν δημοσιογράφο τη στιγμή που  Και ασφαλώς είναι απορίας άξιο πώς, ενώ τόσοι και τόσοι βουλευτές (και κυρίως: αριστεροί βουλευτές) ήταν παρόντες μέσα στην αίθουσα της Βουλής όταν ανέφερε ο Κασιδιάρης τα Πρωτόκολλα, δεν βρέθηκε  κανείς να του φωνάξει  να το βουλώσει -ίσως να τους αποκοίμισε κι η καθαρεύουσα, αλλά και πάλι ήταν κραυγαλέα έλλειψη δημοκρατικών αντανακλαστικών. (Διόρθωση: Μαθαίνω ότι υπήρξαν αντιδράσεις αλλά δεν ακούστηκαν. Ίσως ήταν πιο κόσμιες απ’ ό,τι έπρεπε).

Αυτό λοιπόν το κόμμα, με τη διπλή καταγωγή από τους εγχώριους παρακρατικούς, τραμπούκους και φονιάδες και τον διεθνή αντισημιτισμό, φασισμό και ναζισμό, είναι πολύ λογικό να χαρακτηρίζει «εγκληματία» τον ήρωα Μανώλη Γλέζο. Εβδομηνταένα χρόνια μετά, το χουνέρι με τη σημαία τσούζει ακόμα!