Μνημόνιο, η λέξη του 2010!

Όπως ξέρουν οι φίλοι του ιστολογίου, χτες το βραδάκι έληξε η ψηφοφορία για τη λέξη της χρονιάς, που είχε αρχίσει από τις 16 Δεκεμβρίου πάνω σε λέξεις που εσείς είχατε προτείνει με τα σχόλιά σας σε προηγούμενο άρθρο.

Δεν χρειάζονται τα σασπένς, γι’ αυτό και διάλεξα τέτοιον τίτλο στο σημείωμα που να φανερώνει αμέσως την ετυμηγορία σας: λέξη της χρονιάς, λέξη του 2010, είναι το μνημόνιο –κι αν με ρωτήσετε, κι εγώ αυτήν θεωρώ λέξη της χρονιάς, κι αυτήν ψήφισα (μαζί με άλλες δύο). Ωστόσο, πρέπει να πω ότι τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας δεν ήταν ακριβώς αυτά που περίμενα. Η επικράτηση της λέξης μνημόνιο δεν ήταν καθόλου άνετη, σε αντίθεση με τις προβλέψεις μου. Τρεις μόνο ψήφοι ήταν η διαφορά της πρώτης λέξης από τη δεύτερη -και μάλιστα λίγο πριν από το κλείσιμο της κάλπης η διαφορά ήταν μία μόνο ψήφος.

Η απρόσμενη (για μένα) δευτεραθλήτρια του 2010 είναι το ΔΝΤ ή ΔουΝουΤου, τα αρχικά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Πήρε 92 ψήφους, μόλις τρεις λιγότερες από το μνημόνιο. Στην τρίτη θέση βρέθηκε, με άνεση, αλλά μακριά από τις δυο πρώτες, η τρόικα –που προσωπικά την περίμενα λίγο ψηλότερα (την ψήφισα άλλωστε). Τέταρτη θέση για το τυχαίο; της πετυχημένης διαφήμισης του 11888, πέμπτη για τη βουβουζέλα (παραβιάζοντας εντελώς την αρχή της μυστικότητας της ψήφου αποκαλύπτω πως αυτή ήταν η τρίτη επιλογή μου) και έκτη για τον διπλό νεολογισμό (αντι)μνημονιακός.

Ορίστε λοιπόν η πρώτη εικοσάδα των Λέξεων του 2010:

1	μνημόνιο	95	30,9%	███████████████████████████████████████████████████████████████████████████████████████████████
2	ΔουΝουΤου (ΔΝΤ)	92	30,0%	████████████████████████████████████████████████████████████████████████████████████████████
3	τρόικα	65	21,2%	█████████████████████████████████████████████████████████████████
4	τυχαίο;	38	12,4%	██████████████████████████████████████
5	βουβουζέλα	33	10,7%	█████████████████████████████████
6	(αντι)μνημονιακός	32	10,4%	████████████████████████████████
7	σπρεντ	31	10,1%	███████████████████████████████
8	τροϊκανός	28	9,1%	████████████████████████████
9	Γουίκιλικς (Βίκιλικς)	24	7,8%	████████████████████████
9	χούντα	24	7,8%	████████████████████████
11	ανεργία	22	7,2%	██████████████████████
11	χρεοκοπία	22	7,2%	██████████████████████
13	σοσιαληστές	20	6,5%	████████████████████
14	πτώχευση	19	6,2%	███████████████████
15	επιμήκυνση	18	5,9%	██████████████████
16	αναδιάρθρωση	14	4,6%	██████████████
17	φτώχεια	13	4,2%	█████████████
18	περικοπές	12	3,9%	████████████
19	βαρβαρότητα	11	3,6%	███████████
20	αποχή	8	2,6%	████████
20	εξορθολογισμός	8	2,6%	████████

Οι υπόλοιπες υποψήφιες λέξεις συγκέντρωσαν λιγότερες ψήφους.

Μερικά στατιστικά στοιχεία που επεξεργάστηκε και ανακοίνωσε η εφορευτική επιτροπή:
Στην ψηφοφορία πήραν μέρος 307 φίλοι του ιστολογίου. Από αυτούς, περισσότεροι από το 1/3 (οι 108) ψήφισαν την πρώτη μέρα της ψηφοφορίας, στις 16 Δεκεμβρίου, και τα 2/3 (συγκεκριμένα 204) είχαν ψηφίσει μέσα στο πρώτο τριήμερο.

Μπορούσατε να ψηφίσετε έως τρεις επιλογές. Κατά μέσο όρο καθένας ψήφισε 2,33 λέξεις. Συγκεκριμένα:
1 λέξη ψήφισαν 91
2 λέξεις ψήφισαν 25
3 λέξεις ψήφισαν 190
4 λέξεις ψήφισε 1 (τον συγχώρεσε και τον μέτρησε η εφορευτική)

Ακόμα, στην ψηφοφορία μπορούσατε να δηλώσετε (προαιρετικά, εννοείται) την ταυτότητά σας (ψευδώνυμο, χρηστώνυμο, πείτε το όπως θέλετε). Τη δυνατότητα αυτή την εκμεταλλεύτηκαν σχεδόν οι μισοί: 151 δήλωσαν ταυτότητα, 156 όχι.

Υπήρχε επίσης η δυνατότητα να προτείνετε δικές σας λέξεις έξω από τον αρχικό κατάλογο -φυσικά, οι επιλογές αυτές δεν είχαν μεγάλη τύχη. Πάντως, προτάθηκαν και άλλες 23 τέτοιες λέξεις. Και με την ευκαιρία, να δώσω και τα πλήρη αποτελέσματα:

Έλαβον:

μνημόνιο (95), ΔουΝουΤου (ΔΝΤ) (92), τρόικα (65), τυχαίο; (38), βουβουζέλα (33), (αντι)μνημονιακός (32), σπρεντ (31), τροϊκανός (28), Γουίκιλικς (Βίκιλικς) (24), χούντα (24), ανεργία (22), χρεοκοπία (22), σοσιαληστές (20), πτώχευση (19), επιμήκυνση (18), αναδιάρθρωση (14), φτώχεια (13), περικοπές (12), βαρβαρότητα (11), αποχή (8), εξορθολογισμός (8), κούρεμα (7), κωλοτούμπα(ς) (7), έλλειμμα (6), ΜΑΡΦΙΝ (6), ψαλίδισμα (6), Ζίμενς (5), σέχτα (4), Καστελλόριζο (3), λαθρομετανάστες (3), συναίνεση (3), τζαμί (3), αυτοδιοικητικός (2), ΔΕΚΟ (2), επανάσταση (2), ΟΣΕ (2), Τιτανικός (2), _άγνωστη1_ (1), _άγνωστη2_ (1), _άγνωστη3_ (1), dada (1), αγάπη (1), Aνατροπή (1), αφήγημα (1), ΓΑΠ (1), δοσίλογος (1), εμβόλιο (1), εξαθλίωση (1), επικαιροποίηση (1), Καλλικράτης (1), κρίση (1), λίπος (1), μεσοπόλεμος (1), σάλιο (1), Στρόςκαν (1), τρωκτικό (1), υποταγή (1), φαγαμε (1), χρυσαυγίτες (ή Άγιος Παντελεήμονας) (1)

ΣΥΝΟΛΟ 714 (60 λέξεις -οι 3 άγνωστες, λόγω κακής κωδικοποίησης σε μία συμμετοχή, ευτυχώς δεν αλλάζει το αποτέλεσμα).

Για πολλές από αυτές τις λέξεις έχουμε ήδη συζητήσει στο ιστολόγιο. Θυμίζω προηγούμενα άρθρα για το μνημόνιο και την τρόικα, για τα ταμεία γενικώς και ειδικά για το ΔΝΤ, που άλλωστε μας απασχόλησε ώστε να του βρούμε το καλύτερο μπατιρώνυμο, για τη βουβουζέλα, τα σπρεντ τώρα τελευταία, τη Βίκιλικς (ή Ουίκιλικς). Κάποιες άλλες δεν συζητήθηκαν επειδή δεν έχουν ετυμολογικό ή λεξικογραφικό ενδιαφέρον ή επειδή απλώς δεν το σκέφτηκα -για όλα υπάρχει καιρός.

Σαν υστερόγραφο: άλλο λέξη της χρονιάς κι άλλο λέξη της βδομάδας. Λέξη της χρονιάς μπορεί να είναι το μνημόνιο, αλλά λέξη της εβδομάδας είναι ασφαλώς οι ντιντήδες, από το άρθρο του (κατ’ εμέ ακροδεξιού) Φαήλου Κρανιδιώτη, που συζητήθηκε αρκετά. Επειδή έλειπα, δεν έχω προφτάσει να ασχοληθώ με το θέμα –όμως υπάρχει ένα πολύ αξιόλογο κείμενο στη Λεξιλογία -που επεκτείνεται και σε άλλα ενδιαφέροντα θέματα.

Στη συζήτηση της Λεξιλογίας, γίνεται προσπάθεια να απαντηθεί το ερώτημα αν οι ντιντήδες είναι κυρίως οι κομψευόμενοι, οι φλούφλήδες, οι αβροδίαιτοι, οι κολωνακιώτες, οι κουραμπιέδες, οι λαπάδες που έλεγε ο Κούβελας, ή αν είναι, για να χρησιμοποιήσουμε κρανιδιώτικη ορολογία, οι αδερφές. Παρόλο που του Κρανιδιώτη η τεστοστερόνη τού τρέχει από τα μπατζάκια, και οι ομοφοβικές ατάκες δεν είναι καθόλου σπάνιες στα βαρβάτα γραφτά του, νομίζω ότι εδώ εννοούσε τους πρώτους -τους κομψευόμενους κτλ.- που είναι άλλωστε και η βασική σημασία της λέξης -και τούτο παρά τον στίχο «κι άσε που θυμάμαι τη νονά μου, την φοράδα / που ερχόταν κάθε Πάσχα να μου φέρει την λαμπάδα / και είπε: το παιδί δεν μου γυάλισε για μάγκας/ θα γίνει ντιγκιντάγκας, θα γίνει ένας ντιντής». Τον οποίο στίχο μπορεί να τον έχουν εκτελέσει και τα Ημισκούμπρια, αλλά η πρώτη του ερμηνεία είναι από τον Μαρίνο και έχει γραφτεί από τον Σταμάτη Κραουνάκη -αυτά για να διορθωθεί το σχετικό λήμμα του σλανγκρ, το οποίο, με όλο το σεβασμό, νομίζω ότι πάσχει από πολλές απόψεις και θέλει γενική επισκευή και πέταμα.

Και μια τελευταία παρατήρηση στο άρθρο του Φαήλου: ο Πιτιγκρίλι, που από ρητό δικό του προέρχεται ο τίτλος του άρθρου, εκτός από ιδιοφυής ήταν και χαφιές της μυστικής αστυνομίας του Μουσολίνι -λεπτομέρεια που θεώρησε αμελητέα ο Φαήλος, παρόλο που αναφέρει στο άρθρο του την πολιτική διαδρομή του Ιταλού συγγραφέα.

 

Έλαβον:

μνημόνιο (95), ΔουΝουΤου (ΔΝΤ) (92), τρόικα (65), τυχαίο; (38),

βουβουζέλα (33), (αντι)μνημονιακός (32), σπρεντ (31), τροϊκανός (28),

Γουίκιλικς (Βίκιλικς) (24), χούντα (24), ανεργία (22), χρεοκοπία (22),

σοσιαληστές (20), πτώχευση (19), επιμήκυνση (18), αναδιάρθρωση (14),

φτώχεια (13), περικοπές (12), βαρβαρότητα (11), αποχή (8),

εξορθολογισμός (8), κούρεμα (7), κωλοτούμπα(ς) (7), έλλειμμα (6),

ΜΑΡΦΙΝ (6), ψαλίδισμα (6), Ζίμενς (5), σέχτα (4), Καστελλόριζο (3),

λαθρομετανάστες (3), συναίνεση (3), τζαμί (3), αυτοδιοικητικός (2),

ΔΕΚΟ (2), επανάσταση (2), ΟΣΕ (2), Τιτανικός (2), _άγνωστη1_ (1),

_άγνωστη2_ (1), _άγνωστη3_ (1), dada (1), αγάπη (1), Aνατροπή (1),

αφήγημα (1), ΓΑΠ (1), δοσίλογος (1), εμβόλιο (1), εξαθλίωση (1),

επικαιροποίηση (1), Καλλικράτης (1), κρίση (1), λίπος (1), μεσοπόλεμος

(1), σάλιο (1), Στρόςκαν (1), τρωκτικό (1), υποταγή (1), φαγαμε (1),

χρυσαυγίτες (ή Άγιος Παντελεήμονας) (1)

ΣΥΝΟΛΟ 714 (60 λέξεις -οι 3 άγνωστες, λόγω κακής κωδικοποίησης σε μία

συμμετοχή, ευτυχώς δεν αλλάζει το αποτέλεσμα)