Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Η πρώτη μέρα του πολέμου

Posted by sarant στο 26 Οκτωβρίου, 2011


Μια και πλησιάζει η 28η Οκτωβρίου, σκέφτηκα να βάλω εδώ μερικές αναμνήσεις του πατέρα μου, του Δημήτρη Σαραντάκου, αναμνήσεις για την 28η Οκτωβρίου 1940 στη Μυτιλήνη, όπως την έζησε ως μαθητής του Γυμνασίου. Κατά σύμπτωση, ο πατέρας μου μνημονεύει ανάμεσα στα άλλα μια συζήτηση που είχε γίνει τέτοια μέρα πριν από 71 χρόνια, 26.10.1940, γιορτή του Αγίου Δημητρίου. Και με την ευκαιρία, το ιστολόγιο εύχεται χρόνια πολλά σε όσες και όσους γιορτάζουν σήμερα (και βέβαια και στον ίδιον τον πατέρα μου!)

Εκείνο το πρωί όταν κατέβηκα στην τραπεζαρία του σπιτιού μας για να πιω το πρωινό και εν συνεχεία να πάρω την τσάντα μου και να φύγω για το σχολείο, βρήκα τη μητέρα μου να κλαίει.. Ο πατέρας μου είχε κι όλας φύγει για τη δουλειά του, ενώ από το ραδιόφωνό μας ακουγόταν το εμβατήριο «περνάει ο στρατός της Ελλάδος φρουρός».

«Πόλεμος!» μου λέει όταν με είδε «μας χτύπησαν οι Ιταλοί» Όταν άκουσα τα νέα, πήρα την τσάντα μου και έφυγα αμέσως για το σχολείο, ενώ εκείνη μου φώναζε ξοπίσω μου:  «Κάτσε να βάλεις κάτι στο στόμα σου!» Εμένα όμως δε με σταματούσε τίποτα.

Πηγαίνοντας προς το Γυμνάσιο, καθώς διέσχιζα την αγορά, μου έκανε εντύπωση πως όλος ο κόσμος κουβέντιαζε ζωηρά, αλλά δεν έδειχναν ούτε φόβο ούτε ηττοπάθεια, αλλά κάτι που έμοιαζε με ενθουσιασμό.

Τότε θυμήθηκα την κουβέντα που παρακολούθησα να κάνουν οι μεγάλοι, όταν προχτές πήγαμε να χαιρετίσουμε τον διευθυντή της Τράπεζας, στην οποία δούλευε ο πατέρας μου, που λεγόταν Δημήτρης, σαν και μένα. Είχαμε πάει μαζί με τη μητέρα μου και τον Χαράλαμπο και βρήκαμε εκεί μαζεμένους πολλούς: διευθυντές άλλων τραπεζών, τον Νομάρχη, τον Δεσπότη, τον υποδιοικητή της Αστυνομίας, που συζητούσαν ζωηρά. Μετά τον τορπιλισμό της «Έλλης» το Δεκαπενταύγουστο στην Τήνο, όλοι περιμέναμε πως οι Ιταλοί θα μας χτυπούσαν, αλλά τούτοι εδώ πίστευαν πως ο πόλεμος θα διαρκούσε λίγες μέρες.

«Θα πέσουν μερικές ντουφεκιές για την τιμή των όπλων κι όλα θα τελειώσουν σε λίγες μέρες» έλεγε ο διευθυντής της Εθνικής τράπεζας

Ο Γράβαλης, που έβγαζε την εφημερίδα «το Φως» είπε: «Είναι καιρός να ενταχθώμεν εις την Ευρώπην, ηνωμένην υπό μίαν σιδηράν εξουσίαν»

Είδα πως η μητέρα μου κοίταζε με μεγάλη ανησυχία τον πατέρα μου, γιατί φοβόταν πως δε θα κρατιόταν άλλο και θα ξεσπούσε. Έτσι με νοήματα συνεννοήθηκε μαζί του και με τον Χαράλαμπο και σηκωθήκαμε όλοι, τους χαιρετήσαμε και φύγαμε.

Γυρνώντας στο σπίτι τους άκουσα να κουβεντιάζουν. Ο πατέρας μου ήταν πολύ στεναχωρημένος: «Να δεις που θα μας πουλήσουν στους φασίστες, είναι βλέπεις σαρξ εκ της σαρκός τους» είπε του Χαράλαμπου. Εκείνος όμως, που είχε σπουδάσει τέσσερα χρόνια στην Ιταλία δε συμφώνησε μαζί του. Τον άκουσα που του έλεγε.

«Ξέρεις, μπορεί ο Μεταξάς να είναι φασίστας, αλλά αντίθετα με τον Μουσολίνι, την εξουσία του τη χρωστά στο βασιλιά, δηλαδή στους Άγγλους».

Με τις σκέψεις αυτές, έφτασα στο Γυμνάσιο, όπου βρήκα όλα τα παιδιά να συζητάνε ζωηρά. Χτύπησε το κουδούνι και παραταχθήκαμε για την προσευχή, κατόπιν όμως αντί να μπούμε στις τάξεις, ο Γυμνασιάρχης μας είπε πως δε θα γινόταν μάθημα, αλλά να ξανάρθουμε χωρίς τις τσάντες μας στις 12 η ώρα για να παρελάσουμε.

Με τον Κώστα και τον Στράτο, που ήμασταν γειτονόπουλα, γυρίσαμε μαζί στα σπίτια μας. Η είδηση πως είχαμε πόλεμο δε μας είχε τρομάξει αλλά πάντως μας επηρέασε και έτσι δεν κάναμε τις καθιερωμένες μας σκανταλιές, που συνοδεύαν απαραίτητα τον γυρισμό μας από το σχολείο. Δεν αγριέψαμε, γαβγίζοντας, το σκύλο του γιατρού του Αθανασίου, δε χτυπήσαμε επίμονα το κουδούνι στην εξώπορτα της κυρίας Ευτέρπης, που έμενε στο τρίτο πάτωμα του σπιτιού της και δε σπρώξαμε τα σκουπίδια που μάζευε η κυρία Γκόλφω, από την πόρτα της στην διπλανή πόρτα του κυρίου Κοντοπιάδη. Μπαίνοντας στο δρομάκο μας, τα τέσσερα ραδιόφωνα της γειτονιάς παίζανε δυνατά δημοτικά τραγούδια και εμβατήρια.

Καθώς δεν είχα φάει φεύγοντας έπεσα με τα μούτρα στην ομελέτα που μου έφτιαξε στα σβέλτα η μητέρα μου. Έτρωγα όταν μπήκε ο πατέρας μου: «Θα ξαναπάω στο Γυμνάσιο, γιατί θα κάνουμε παρέλαση» τους ανακοίνωσα.

«Πατριώτης θα μου γίνεις τώρα;» μου έβαλε πάγο η μητέρα μου, που δυσφορούσε με τις παρελάσεις που κάθε λίγο και λιγάκι οργάνωνε η ΕΟΝ και μας υποχρέωναν να πηγαίνουμε. Μου έκανε εντύπωση η κουβέντα του πατέρα μου, που τον ήξερα πως ήταν αριστερός και μισούσε το Μεταξά και την 4η Αυγούστου. «Όλοι μας είμαστε σήμερα πατριώτες» της λέει.

Στο Γυμνάσιο μαζεύτηκαν όλα τα παιδιά και ο γυμναστής μας μας είπε να παραταχθούμε κατά τάξεις. Μπήκε μπροστά η μπάντα των προσκόπων (τι μπάντα δηλαδή, την αποτελούσαν δυο τυμπανιστές, δυο σαλπιγκτές κι ένας που χτυπούσε να πιάτα) και ξεκινήσαμε. Βγαίνοντας από την αυλή του Γυμνασίου είδαμε πως η Προκυμαία ήταν γεμάτη κόσμο.  Λες και όλη η Μυτιλήνη είχε βγει στους δρόμους. Παντού επικρατούσε ο ίδιος ενθουσιασμός.

Από τα ραδιόφωνα των καφενείων και των άλλων κέντρων της Προκυμαίας, που παίζανε στη διαπασών, ακούγονταν δημοτικά τραγούδια και εμβατήρια. Μου έκανε εντύπωση πως δεν έπαιξαν ούτε το «Γιατί χαίρεται ο κόσμος» ούτε το «Εμπρός για μια Ελλάδα νέα» που ήταν τα καθιερωμένα εμβατήρια των παρελάσεων της ΕΟΝ, αλλά παλιά εμβατήρια, που εμείς δεν τα ξέραμε. Μερικά εγώ τα άκουγα να τα τραγουδά, όταν ερχόταν στο κέφι, ο θείος μου ο Αντρέας, που ήταν αξιωματικός, απότακτος του κινήματος του ΄35. Πιο πολύ όμως παίζανε δημοτικά τραγούδια, που δημιουργούσαν ατμόσφαιρα πανηγυριού.

Το βράδυ μαζεύτηκαν στο σπίτι μας συγγενείς και φίλοι  για να ακούσουμε τις ειδήσεις και να σχολιάσουν την κατάσταση. Γενικώς ήταν όλοι χαρούμενοι. Τους είχε συνεπάρει ο ενθουσιασμός με τον οποίον ο λαός αντιμετώπισε την κήρυξη του πολέμου. Ο Κανόνης ως σπουδάσας στην Ιταλία, ανάπτυξε την άποψή του

«Ο ιταλικός λαός είναι σίγουρο πως δε θέλει τον πόλεμο. Και από ιδιοσυγκρασία αλλά και γιατί πολεμά από το 1935, πρώτα στην Αβησσυνία και μετά στην Ισπανία. Μονάχα οι μελανοχίτωνες και οι λοιποί φασίστες είναι φιλοπόλεμοι, αλλά αυτοί και λίγοι είναι και στα μετόπισθεν φροντίζουν να μένουν»

Ο θείος Ανδρέας μας είπε ότι είχε παρουσιαστεί στο Φρουραρχείο κι είχε ζητήσει να καταταγεί έστω και απλός στρατιώτης. Του είπανε πως τους απότακτους του κινήματος αξιωματικούς θα τους αντιμετώπιζαν ομαδικά και όχι μεμονωμένα.  Ο θείος Θόδωρος μας είπε ότι όπως άκουσε στην αγορά οι κομμουνιστές κρατούμενοι στις φυλακές και τις εξορίες είχαν επίσης ζητήσει να στρατευτούν για να πολεμήσουν. Μου έκανε εντύπωση το ξέσπασμα του θείου Αντρέα, όταν ακούσαμε από το ραδιόφωνο πως Αρχιστράτηγος ορίστηκε ο στρατηγός Αλέξανδρος Παπάγος

«Φτου! Τον πιο απόλεμο αξιωματικό βρήκαν να βάλουν;» και στράφηκε στον πατέρα μου. «Ξέρεις, βρε Νίκο, δεν έχει ποτέ του διοικήσει μεγάλη μονάδα».

Έτσι πέρασε η πρώτη μέρα του πολέμου.

……………………………………………………………………………………

Τελικά ο θείος Ανδρέας (Κυπαρίσσης) ανακλήθηκε ως έφεδρος εκ μονίμων με το βαθμό του και πολύ σύντομα έφυγε για το μέτωπο. Το ίδιο έγινε με όλους τους αξιωματικούς του κινήματος. Αυτοί οι δημοκράτες υπολοχαγοί,  λοχαγοί και  ταγματάρχες ήταν που καθοδήγησαν τον πόλεμο στο αλβανικό μέτωπο. Στρατεύθηκε και ο άλλος θείος μου, ο Γιώργος ο Μίσσιος, έφεδρος ανθυπολοχαγός διαβιβάσεων αλλά τοποθετήθηκε σε μια μονάδα κοντά στις Σέρρες, μακρυά από το μέτωπο. Ο θείος Θόδωρος ο Σάμιος στρατεύθηκε ως νοσοκόμος. Ο Χαράλαμπος ο Κανόνης ως σπουδάσας στο εξωτερικό ήταν αγύμναστος και γιαυτό όταν επιστρατεύθηκε έμεινε για τη βασική εκπαίδευση στη Λέσβο. Ο πατέρας μου δεν επιστρατεύθηκε, όχι τόσο λόγω ηλικίας (ήταν τότε  τριανταεφτά χρονών) αλλά λόγω ειδικότητας. Στο αλβανικό μέτωπο το πεδινό πυροβολικό είχε περιορισμένη δράση.  Έμεινε στα μετόπισθεν, θεατής του πολέμου και αρχηγός της ευρύτερης οικογένειας. Τον συγκίνησε ιδιαίτερα η είδηση πως επικεφαλής ενός από τα τμήματα, που απόκρουσαν και ανέτρεψαν τους Ιταλούς ήταν ο πρώτος του ξάδερφος, ο Κώστας ο Δαβάκης, που τον αγαπούσε και εκτιμούσε ιδιαίτερα.

Υπερνικώντας την αποστροφή του προς το καθεστώς, παρουσιάστηκε στην Πολιτική Αεράμυνα, όπου κάτι κουραμπιέδες μόνιμοι αξιωματικοί, συνεπικουρούμενοι  από κάποιους φανφαρόνους της ΕΟΝ, δεν έκαναν απολύτως τίποτα, εκτός από το να γυρνούν τη νύχτα και να επιβλέπουν αν τηρείται ο συσκοτισμός.

Ο πατέρας μου προσπάθησε να τους υποδείξει ότι ο κυριότερος κίνδυνος σε περίπτωση βομβαρδισμού σε μια πόλη σαν τη Μυτιλήνη, με τα περισσότερα σπίτια ξύλινα και πολύ κοντά τόνα στο άλλο ήταν η πυρκαγιά, για την αντιμετώπιση της οποίας έπρεπε να καθοδηγηθεί κατάλληλα ο πληθυσμός, αλλά οι αεραμυνίτες αγρόν ηγόρασαν.

Κυρίως ασχολήθηκε κάνοντας σατιρικές παραφράσεις γνωστών τραγουδιών, που τις έστελνε, συνοδευόμενες πολλές φορές από σκίτσα, με ταχυδρομικά δελτάρια στους φίλους του στο μέτωπο.

Μία από τις παραφράσεις αυτές  ήταν του επιθεωρησιακού τραγουδιού «Με λεν μπεκρή», που ο Πέτρος Κυριακός είχε κάνει μεγάλο σουξέ

Με λεν Μπενί-
κι έχω φωνή
που όλη δονεί τη σφαίρα

και της Ευρώ-
μα το σταυρό
της πήρα τον αέρα.

Μεγάλες νι-                  [νίλες βεβαίως -όχι νίκες!]
στην Αλβανί-
κι αν έπαθε ο στρατός μου,

δεν του κακιώ-
είναι μαγγιό-                [μαγγιόρος]
κι ο πιο καλός του κόσμου.

Ρεφραίν

Τους διχτάτορες κι αν πιάσουνε,
σένα δε θα σε κρεμάσουνε
Τι κιαν μας κανεις το νταή
τον λιονταρή και τον παλληκαρά

Είσ’ ο Μπενίτο
κι ούτε για ζήτω
δεν κάνεις τώρα φουκαρά.

Ας ακούσουμε τον πατέρα μου να τραγουδάει την παράφραση «Με λεν Μπενί-» [προσοχή: όχι Μπένυ!]:

Μια άλλη παράφραση που αναφερόταν στην κόρη του Μουσολίνι την Εντα Τσιάνο βασιζόνταν στο δημοφιλές τραγούδι «Μάρω Μάρω, μια φορά ειν΄τα νιάτα», που η 4η Αυγούστου είχε απαγορέψει ως … άσεμνο, γιατί σε μια στροφή του έλεγε …του κορμιού την πρώτη γλύκα μην τηνε φυλάς για προίκα…

Από ό,τι θυμάμαι, γιατί δε μπόρεσα να βρω το χειρόγραφο, το ρεφραίν άρχιζε: Έντα, Έντα, ήντα είναι τούτα.

Θυμίζω παλιότερα άρθρα του ιστολογίου για την 28η Οκτωβρίου και τον πόλεμο:

Το σατιρικό τραγούδι στη Μυτιλήνη τα χρόνια της Κατοχής (Ο Δημ. Σαραντάκος θυμάται και τραγουδάει)

Το μεγάλο ταξίδι της Ρετζινέλας (Η ιστορία του τραγουδιού Κορόιδο Μουσολίνι)

Θα υπάρχουν πολλά αξιόλογα άρθρα σε άλλα ιστολόγια για την 28η Οκτωβρίου, εγώ όμως πρόσεξα το φετινό του Αλλού Φαν Μαρξ: Ο Βάρναλης για την επέτειο της 28ης. Δείτε όμως και τα προηγούμενα αφιερώματά του, αξίζουν!

96 Σχόλια to “Η πρώτη μέρα του πολέμου”

  1. Νέο Kid Στο Block said

    Πολύ ωραίο άρθρο!
    «..ο πρώτος του ξάδερφος, ο Κώστας ο Δαβάκης, που τον αγαπούσε και εκτιμούσε ιδιαίτερα.»
    Νίκο, ο ξάδερφος του παππού σου ήταν ο γνωστός συνταγματάρχης Δαβάκης που πολέμησε την περίφημη μεραρχία «Τζούλια»;

  2. Καλημέρα, χρόνια πολλά σε Δημήτρηδες και Δήμητρες και πρώτα απ’ όλα στον πατέρα σου Νίκο!
    Το σχολαστικό μάτι μου παρατήρησε ότι

    στην οποία δούλευε ο πατέρας μου, που λεγόταν Δημήτρης, σαν και μένα

    αλλά

    και στράφηκε στον πατέρα μου. «Ξέρεις, βρε Νίκο, δεν έχει ποτέ του διοικήσει μεγάλη μονάδα».

    Τελικά πώς τον έλεγαν τον παπού; (η σωστή απάντηση βέβαια είναι Νίκος)

  3. Νέο Kid Στο Block said

    2. Μα το Δημήτρης πήγαινε στον διευθυντή της τράπεζας που γιόρταζε (αλλιώς, προς τί η επίσκεψις;) 🙂

  4. Νέο Kid Στο Block said

    2. Αααα,για το λάθος κόμμα λες κυριε Δύτα,το πιασα!

  5. Δεν ήθελα να πω για το λάθος κόμμα: μόνο τώρα που τόπες παρατήρησα ότι Δημήτρης ήταν ο διευθυντής. Ε, λάθος κόμμα τότε, ή ίσως καλύτερα να έμπαινε μια παρένθεση.
    (και άντε, αρκετά σχολαστικίσαμε 🙂 )

  6. Χρόνια πολλά και ελεύθερα.
    Όπως σχολίασα και στου ΑλλουΦάνη
    Στην παρέλαση, τώρα, να δούμε ποιός υπουργός του ΠΑΣΟΚ και ποιός βουλευτής της ΝΔ θα τολμήσει να ανέβει στο βά(ό)θρο των επισήμων.
    Έχει να πέσει γιαουρτάκι πρόβειο από τα λίγα!

  7. Νέο Kid Στο Block said

    6. Κεφαλή επ’αριιι..στερά! (ωχ! Ας μη βάζω ιδέες…)

  8. Immortalité said

    Χρόνια πολλά και από μένα κ. Δημήτρη, να σας χαίρονται όσοι σας αγαπούν!

  9. Νεοκίντ, έχουν ήδη μπει οι ιδέες.

  10. Πολύ χαίρομαι που διαπιστώνω ότι το ιστολόγιο του Νίκου έχει αποκτήσει «συνήθειες» μεγάλου ΜΜΕ, ας πούμε μεγάλης εφημερίδας, που σέβεται τους αναγνώστες και θέλει να τους προσφέρει το καλύτερο: Π.χ. κυριακάτικο λογοτεχνικό «ένθετο», ειδικά αφιερώματα αναλόγα με την επέτειο, σκίτσα (του Μποστ, τι καλύτερο!!!) σχετικά με τα θέματα της επικαιρότητας, αφιερώματα σε αυτούς που «φεύγουν», κ.λπ.
    Τίποτα δεν είναι τυχαίο, όλα τα προσέχει ο νικοκύρης, και σκεφτείτε ότι υπάρχουν συμβατικά μέσα που δεν δείχνουν τέτοια επιμέλεια.

    Χρόνια πολλά στον κ. Δημήτρη!!!

  11. Τις θερμότερες ευχές μου στον πατέρα Σαραντάκο αλλά και σε όλους τους εορτάζοντες και τις εορτάζουσες.
    (Νικο-κύρη σ’ ευχαριστώ πολύ για την αναφορά)

  12. sarant said

    Ευχαριστώ πολύ για τα πρώτα σχόλια και για τις ευχές!

    1: Ναι, ο γνωστός Δαβάκης, ο ήρωας, ήταν συγγενής -η προγιαγιά μου και η μητέρα του ήταν αδελφές, μάλιστα την είχα προλάβει (τη μητέρα του), σε ένα πολύ αστείο πένθιμο επεισόδιο που κάποτε θα το αναφέρω.

  13. betatzis said

    Πολύ ωραίο άρθρο και αυθεντική μαρτυρία. Βάζω τραγουδάκι και βιογραφία Πέτρου Κυριακού, γιατί έτσι …

    http://greekactor.blogspot.com/2011/06/blog-post_3599.html

    Πρέπει να ήταν ο ίδιος που αναφέρει ο Σωτήρης Σπαθάρης στην αυτοβιογραφία του ότι τραγουδούσε κατά καιρούς στις παραστάσεις του.

    Χρόνια πολλά και καλά ! σε όλους … και στον κ. Δημήτρη !

  14. Χρόνια πολλά στον κ. Δημήτρη. Να τον χαίρεσαι Νίκο, και να σε χαίρεται κι αυτός! 🙂
    Πολύ όμορφο και το σημερινό άρθρο, γεμάτο αναμνήσεις!

    Ελπίζω βέβαια να μην ζήσουμε ποτέ ξανά πόλεμο, όσο και αν οι περιγραφές των παλιών τον κάνουν να ακούγεται σαν κάτι ωραίο και ηρωικό…

  15. rogerios said

    Χρόνια πάρα πολλά και πάντα το ίδιο δημιουργικά στον κύριο Δημήτρη! 🙂

  16. Ηλεφούφουτος said

    Χρόνια πολλά στον κ. Σαραντάκο και σε όλους τους εορτάζοντες!
    Πολύ ωραίο το κείμενο!

    ξεχωρίζω απόσπασμα:
    «Αρχιστράτηγος ορίστηκε ο στρατηγός Αλέξανδρος Παπάγος

    «Φτου! Τον πιο απόλεμο αξιωματικό βρήκαν να βάλουν;» και στράφηκε στον πατέρα μου. «Ξέρεις, βρε Νίκο, δεν έχει ποτέ του διοικήσει μεγάλη μονάδα».»

    Από καφενειακή κουβέντα μεταξυ παππούδων έχω ακούσει κι εγώ ότι και πιο μετά κυκλοφορούσε για τον εν λόγω σαν ανέκδοτο πως «η πρώτη φορά που άκουσε ντουφεκιές ήτανε στην κηδεία του».

    .

  17. 16 Να!! σαν τα χιόνια!

  18. Nα χαίρεστε τον πατέρα Δημήτρη, πάντα δυνατό, παραγωγικό και ακμαίο.

  19. sarant said

    4-5: Ξαναδιαβάζω το επίμαχο απόσπασμα και δεν βλέπω πώς μπορεί να αρθεί η αμφισημία βάζοντας ή βγάζοντας ένα κόμμα, στη φράση:
    προχτές πήγαμε να χαιρετίσουμε τον διευθυντή της Τράπεζας, στην οποία δούλευε ο πατέρας μου, που λεγόταν Δημήτρης, σαν και μένα

    Όσο για την παρένθεση (υποθέτω ο Δύτης εννοεί τη φρ. ‘στην οποία δούλευε ο πατέρας μου’) μου φαίνεται λίγο αφύσικη.

  20. Nicolas said

    Να τους χαιρόμαστε όλους τους Δημήτρηδες, και τους δικούς σας και τους δικούς μας.
    Τους αφιερώνουμε κι ένα ηπειρώτικο τραγουδάκι λόγω της άλλης επετείου πο έρχεται.

    Σήμερα, είναι κι η επέτειος του θανάτου του Μεγάλου Κρητικού.

  21. Δημήτρης Σαραντάκος said

    Συμπληρώνοντας τον #16 θυμάμαι πως κυκλοφορούσε το εξής ανέκδοτο: Στην κηδεία του Παπάγουν για πρώτη φορά ο μεν στρατάρχης άκουσε από τόσο κοντά κανονιές (από τον Λυκαβηττό) και για πρώτη φορά ο Καραμανλής (πρωθυπουργός ήδη) ήταν μπροστά από τον Ευταξία (υπουργό του αλλά και ερωμένο του, καθότι ….)

  22. marulaki said

    Καλησπέρα και χρόνια πολλά στους εορτάζοντες! Πολύ ωραίο το κείμενο και ιδιαίτερα η οπτική γωνία του. Η αλήθεια είναι πως δεν έχει δοθεί ιδιαίτερη σημασία για το τι έγινε σε επαρχιακές πόλεις και σε χωριά με την έναρξη του πολέμου.

    #19: Για την αμφισημία μπορεί ίσως να δοθεί μία λύση σαν αυτή: «προχτές πήγαμε στην τράπεζα στην οποία δούλευε ο πατέρας μου, για να χαιρετήσουμε το διευθυντή του (-της; ), που λεγόταν Δημήτρης, σαν και μένα.»

  23. ἐμένα ἡ γιαγιά μου μοῦ ἔχει διηγηθῆ ἄπειρες φορὲς τὴν πρώτη μέρα. πήγαινε β΄δημοτικοῦ τότε. χτυπᾷ ἡ πόρτα τῆς τάξεως καὶ μπαίνει ὁ παπᾶς τοῦ χωριοῦ. τὰ παιδιὰ ὅλα σηκώνονται ὄρθια. «κάτσε παπᾶ» τοῦ λέει ὁ δάσκαλος. «τί νὰ κάτσω;;ἔχουμε πόλεμο». φωνὲς καὶ τσιρίδες τὰ παιδιά. ὁ δάσκαλος τὰ ἀπόλυσε καὶ πῆγαν ὅλα σπίτι. ὁ πατέρας τῆς γιαγιᾶς μου, πολεμιστὴς ἐπὶ 10 συναπτὰ χρόνια καὶ 10 μῆνες πολὺ στεναχωριόταν ποὺ δὲν τὸν ἔπαιρναν στὸν πόλεμο λόγῳ ἡλικίας. μετὰ ἀπὸ λίγο καιρὸ εἶχαν ἀρχίσει οἱ πανηγυρισμοὶ γιὰ τὶς πρῶτες ἐπιτυχίες.

  24. Nicolas said

    @21 Μακρόχρονη απορία: αυτός ήταν ο περίφημος «καλοντυμένος κύριος των Βορείων Προαστίων»;

  25. sarant said

    24: Στο Ποντίκι λες; Ναι.

  26. Χρόνια πολλὰ καὶ στὸν πατέρα Σαραντᾶκο, ποὺ τὰ ξέχασα! ἐρώτησις! γιατί ἐρωμένο; γιατί ὁ τόνος στὸ ε;

  27. Emphyrio said

    Αυτος ηταν ο καλοντυμενος (και καλοστεκουμενος) κυριος των Βορειων Προαστιων, τουλαχιστον οταν και οσο το Ποντικι ηταν Ποντικι…

    Χρονια πολλα στον πατερα σας, και τον ευχαριστω για τις αναμνησεις και τις περιγραφες του.

  28. sarant said

    26: Ερωμένος, πώς αλλιώς; Ερώμενος είναι στα αρχαία. Στα νέα είναι ερωμένος καταναλογία προς την ερωμένη.

  29. μὰ στὰ νέα συνήθως τὸ θηλυκὸ συμμορφώνει τὸν τόνο κατ’ἀναλογία πρὸς τὸ ἀρσενικό, ἀφ’οὑ οἱ δημοτικιστὲς δὲν δέχονται ὅτι πρέπει νὰ λαμβάνεται υπ’ ὄψιν ἡ διακρισι μακρῶν-βραχέων. π.χ. τιμώμενη χώρα

  30. sarant said

    Κορνήλιε, παραβλέπεις ότι στην τιμώμενη χώρα το τιμώ είναι ζωντανό ως ρήμα, άρα το τιμώμενος γίνεται αντιληπτό ως μετοχή, ενώ το ερωμένη θεωρείται ουσιαστικό, αφού το ερώμαι είναι νεκρό ρήμα. Βέβαια, ο ερώμενος ριμάρει με το γκόμενος.

  31. ναί, ἀλλὰ πῶς ὁ ἐρώμενος ἔγινε ἐρωμένος; τὸ λογικὸ καὶ συνεπὲς θὰ ἦταν ἡ ἐρωμένη νὰ γίνῃ ἐρώμενη. τέλος πάντων, ἐγὼ λέω ἐρώμενος καὶ ἐρωμένη κι ἔτσι δὲν ἔχω τέτοια προβλήματα.

  32. π2 said

    Χρόνια πολλά κ. Δημήτρη. Πάντα γερός και δημιουργικός.

  33. Χρόνια πολλά κι από μένα στον κ Δημήτρη.

  34. physicist said

    Χρόνια πολλά στον κ. Δημήτρη Σαραντάκο — πάντα γερός και δυνατός, με την οικογένειά του!

  35. VasWho said

    Μαρτυσρία από Κοζάνη (28-10-1940)

    \Η επόμενη μέρα ήταν Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 1940.
    Σηκώθηκα κακόκεφος λόγω της χθεσινοβραδυνής κατάχρησης κι ετοιμαζόμουν να πάω σχολείο. Προτού να φτάσω στο σχολείο, από πληροφορίες των ανθρώπων στο δρόμο, πληροφορήθηκα ότι η Ιταλία μας κήρυξε τον πόλεμο! Συνέχισα τον δρόμο προς το σχολείο, το οποίο ήταν κοντά στο σπίτι μου, όπου είχαν μαζευτεί και άλλοι μαθητές. Ο γυμνασιάρχης μας συγκέντρωσε και μας πληροφόρησε ότι δεν θα κάναμε μάθημα εκείνη την ημέρα διότι είχαμε πόλεμο με την Ιταλία. Γύρισα σπίτι και περίμενα την εξέλιξη των γεγονότων.
    Στην Κοζάνη και γενικότερα στη Δυτική Μακεδονία δεν είχαμε επιστράτευση διότι οι δικοί μας είχαν επιστρατευθεί κατά τα τέλη Αυγούστου και βρίσκονταν ήδη στα σύνορα. Ο κόσμος των μετόπισθεν κρίνω ότι είχε ψυχραιμία σχετικά με την κατάσταση.
    Το βράδυ της 28ης Οκτωβρίου 1940 συναντηθήκαμε τυχαία 4-5 συμμαθητές και συζητούσαμε για την κατάσταση. Κατά τη συζήτηση μας έπιασε το πατριωτικό συναίσθημα και αρχίσαμε να κυκλοφορούμε στον κεντρικό δρόμο της Κοζάνης και να τραγουδάμε πατριωτικά τραγούδια. Η ψυχή της διαδήλωσης αυτής ήταν ο Παναγιώτης Παπαγεωργιάδης συμμαθητής μας από την Αθήνα, που η αδερφή του ήταν παντρεμμένη με τον τότε μοίραρχο πυροβολικού Παπαζήση. Ο γαμπρός του ήταν στο μέτωπο αλλά αυτός έμενε με την αδερφή του στην Κοζάνη.
    Η μικρή κατ’ αρχήν διαδήλωσή μας σιγά-σιγά μεγάλωσε, Προστέθηκαν κι άλλοι εξωσχολικοί νέοι Κοζανίτες, κοντά σ’ αυτούς ενθουσιάστηκαν οι μεγάλοι και ήρθαν κι αυτοί μαζί μας. Τελικά η διαδήλωση έγινε γιγαντιαία που γέμισαν οι δρόμοι του κέντρου της Κοζάνης με ενθουσιώδεις διαδηλωτές. Εμείς, ο πυρήνας της διαδήλωσης, πρωτοστατούσαμε στα τραγούδια. Με πρωτοπόρο τον Παπαγεωργιάδη κάναμε αυτοσχέδια τραγούδια κατά της Ιταλίας. Το επικρατέστερο απ’ αυτά ήταν τραγουδισμένο στο σκοπό τραγουδιού των ταγμάτων εργασίας της 4ης Αυγούστου που έλεγε:
    «Τα χέρια ρόζους βγάζουνε τα μπράτσα δυναμώνουν
    για την Ελλάδα μας παιδιά όλοι πάνω στη δουλειά
    όλοι πάνω στη δουλειά και για τον Μεταξά (ή Βασιλιά, αναλόγως)»
    Η παράφραση του τραγουδιού που βγάλαμε ήταν περίπου η εξής:
    «Εμπρός όλοι με μια καρδιά στα σύνορα να πάμε
    σκληρά να πολεμήσουμε τους Ιταλούς να φάμε
    Για την Ελλάδα μας παιδιά όλοι πάνω στη φωτιά
    όλοι πάνω στη φωτιά και για το Βασιλιά (Μεταξά)
    Η Ιταλία βρε παιδιά θα σβήσει από το χάρτη
    ο Στόλος της και ο Στρατός θα γίνουν όλα στάχτη
    Για την Ελλάδα μας παιδιά όλοι πάνω στη φωτιά
    όλοι πάνω στη φωτιά και για το Βασιλιά (Μεταξά)
    Και με τα καραβάκια μας όσο μικρά και νάναι
    τα Drednot θα τους πάρουμε και θα τα κυβερνάμε
    Για την Ελλάδα μας παιδιά όλοι πάνω στη φωτιά
    Όλοι πάνω στη φωτιά και για το Βασιλιά (Μεταξά)»
    Η διαδήλωση βάστηξε ως αργά το βράδυ. Παρουσιαστήκαμε στο Φρουραρχείο για συμπαράσταση. Βγήκε ο Φρούραρχος Κοζάνης, μας συνεχάρη για τον πατριωτισμό μας, αλλά με τρόπο μας συνέστησε να διαλυθούμε διότι υπάρχει κίνδυνος να μας βομβαρδίσουν τα Ιταλικά αεροπλάνα.Όμως εμείς συνεχίσαμε ακόμη την ενθουσιώδη διαδήλωση. Ας σημειωθεί ότι από τη βραδιά εκείνη επεβλήθη η συσκότιση για τον φόβο του βομβαρδισμού.
    Έγραψα παραπάνω ότι το αυτοσχέδιο τραγούδι το βγάλαμε πάνω στα χνάρια του Μεταξικού προτύπου. Να μην ξεχνάμε ότι την εποχή εκείνη από την 4η Αυγούστου 1936 είχε επιβληθεί η δικτατορία του Μεταξά. Οι αρχές και τα πιστεύω του καθεστώτος είχαν επιβληθεί δια της βίας. Όποιος δεν συμμορφώνονταν με το καθεστώς εκείνο κατεδιώκετο και δεν είχε θέση ούτε στις Δημόσιες Υπηρεσίες ούτε και στην Παιδεία. Ιδιαίτερα πρόσεχαν τη διαπαιδαγώγηση της νεολαίας. Είχαν ιδρύσει την Εθνική Οργάνωση Νεολαίας, την περίφημη Ε.Ο.Ν., στην οποία είχαν εγγραφεί υποχρεωτικά όλοι οι νέοι και προπαντός η σπουδάζουσα Νεολαία. Μας είχαν δώσει ειδική στολή την οποία φορούσαμε τις Κυριακές για να εκκλησιαζόμαστε ομαδικά ως μαθητές Γυμνασίου. Είχαμε συγκροτήσει τον λόχο των μαθητών Γυμνασίου και κάναμε παρελάσεις κατά τις γιορτές με στολή. Μια Κυριακή πήγα στην εκκλησία χωρίς στολή. Τη Δευτέρα πρωΐ ο Γυμνασιάρχης με κάλεσε και μου ζήτησε τον λόγο, γιατί δεν πήγα στη εκκλησία μαζί με τους μαθητές ντυμένος με τη στολή μου. Του απάντησα ότι την έπλυνα και έγινα πιστευτός από τον Γυμνασιάρχη διότι ήμουν πειθαρχικός μαθητής και θεώρησε επαρκή τη δικαιολογία μου.

  36. sarant said

    Πολύ ενδιαφέρον! Είναι από συγγενή;

  37. VasWho said

    36.
    Νίκο, αν αναφέρεσαι στο κείμενο που καταχώρησα, είναι από αυτοβιογραφική μαρτυρία του πατέρα μου.

  38. sarant said

    Ναι, σε αυτό αναφερόμουν, σ’ ευχαριστώ!

  39. VasWho said

    Θα τρελλαθώ τώρα που το βλέπω και το συνειδητοποιώ!
    Χθες κατέγραφα στο ιστολόγιο προσωπική μαρτυρία του 1970 (κατά λάθος κόντεψα να υποκλέψω ένα χρόνο και μπέρδεψα τον Νικο,κύρη).!
    Σήμερα καταθέτω μαρτυρία του πατέρα μου από το 21 (συγγνώμη από την 28η Οκτωβρίου)!
    Οι δυο μαρτυρίες απέχουν μεταξύ τους μόνο (;;;!!!) 30 χρόνια! Η προσωπική μου …πρόσφατη μαρτυρία από το σήμερα 41 χρόνια!!!
    Κι είμαι τόσο νέος ρε γαμώ το!!!!

  40. Πόσες φορές το σκέφτομαι κι εγώ αυτό — ότι όταν άκουγα με κατάπληξη από τους γονείς μου για τον πόλεμο και την κατοχή, είχαν περάσει λιγότερα χρόνια από όσα έχουν περάσει από την κατάρρευση της ΕΣΣΔ (που μου φαίνεται σαν χτες, άντε πρόχτές) μέχρι σήμερα…

  41. #40 ἐγὼ τὸ ἴδιο σκεπτόμουν ὅταν ἄκουγα μικρὸς γιὰ τὴν χούντα

  42. Alexis said

    Χρόνια πολλά κ. Δημήτρη Σαραντάκο!
    Πολύ όμορφο άρθρο! Έκπληξη για μένα η συγγένειά σας με τον Κωνσταντίνο Δαβάκη!

  43. IN said

    35: Αν δεν είμαι αδιάκριτος, ποιος είναι ο πατέρας σας; Γιατί έχω την αίσθηση ότι αυτό το κείμενο κάπου το έχω ξαναδιαβάσει (κι εγώ από Κοζάνη είμαι).

  44. Οι στίχοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και σήμερα, αφιερωμένοι εξαιρετικά:

    Με λεν Μπενί-
    κι έχω φωνή
    που όλη δονεί τη σφαίρα

    και της Ευρώ-
    μα το σταυρό
    της πήρα τον αέρα.

    Μα τελικά σαυτό τον τόπο το μόνο που αλλάζει κάθε εβδομήντα χρόνια είναι … ένας τόνος 😛

  45. VasWho said

    Αδιάκριτος; Όχι βέβαια!
    Είναι, νομίζω, απίθανο να έχετε διαβάσει το συγκεκριμένο κείμενο, γιατί δεν έχει, εν γένει, δημοσιοποιηθεί.
    Εν πάση περιπτώσει είναι απόσπασμα από αυτοβιογραφικά κείμενα του πατέρα μου Γιώργου Χατζηαθανασιάδη. Τα έγραψε στην τριετία 1997-2000 και δεν έχουν κυκλοφορήσει παρά μόνο σε πολύ στενό κύκλο γνωστών.

  46. IN said

    45: Ευχαριστώ πολύ, πράγματι είναι απίθανο να το έχω διαβάσει, ίσως μου θύμισε κάποιο άλλο κείμενο.

  47. sarant said

    44: Ή ίσως και ούτε ένας τόνος, αρκεί η γαλλική προφορά 🙂

    Βέβαια, μπενί για ποιους, δεν το ξέρουμε.

  48. Kanakaris said

    Κάπως άσχετο αυτό που ρωτάω αλλά εδώ σίγουρα θα πάρω έγκυρη απάντηση. Είναι ο Ξυδούς-του Ξυδού ή του Ξυδούς;
    Ευχαριστώ

  49. sarant said

    Κανονικά είναι «του Ξυδού», άσχετο αν πολλοί το λένε «του Ξυδούς». Ο ίδιος, αναρωτιέμαι πώς το έλεγε.

  50. Το αστείο είναι (47) ο νομίζει ότι έχει αλμπενί ο περί ου ο λόγος.

  51. Αδελφοί Κατσιμίχα (και όχι Κατσιμίχες), αλλά αδελφοί Αδριανόπουλοι (και όχι Αδριανόπουλου)

    @ 48, 49

    Και καλά, ο Ξυδούς – του Ξυδού είναι κάπως προφανές· αν ήταν ντουέττο με τον αδελφό του, όπως οι Κατσιμίχα ας πούμε, πώς θα τους λέγαμε; Στο αυτί μού πάει αδελφοί Ξυδοί. Στέκει;

    Γενικότερο ερώτημα: Λέμε αδελφοί Αγγελόπουλοι (και όχι Αγγελόπουλου), αδελφοί Ξηροί (και όχι Ξηρού), αλλά αδελφοί Κατσάμπα (και όχι Κατσάμπες), αδελφοί Τζαβάρα (και όχι Τζαβάρες). Υπάρχει κάποιος κανόνας;

    Ψιλοάσχετο: οι σκακιστές που (γνωρίζω ότι) ενδημούν στο ιστολόγιο και έχουν καβατζάρει τα πρώτα -ήντα, ίσως θυμούνται τον Μάνο στο σωματείο της Ανάκασσας.

    Στο γιουτουμπίδιο που παραπέμπει ο λίκνος του χρηστωνύμου μου, ο διάσημος εμπορικός οίκος «αδελφοί Γρασίδη, είδη καπνιστού».

  52. 35,
    Ο Παπαζήσης, αξιωματικός του Πυροβολικού που αναφέρεται είναι μάλλον ο μετέπειτα καπετάνιος του ΕΛΑΣ.

  53. sarant said

    51: Εύλογες απορίες -πάντως, θυμάμαι ότι και για τους Ξηρούς είχε γραφτεί «οι αδελφοί Ξηρού».

    Τελικά, οι μόνοι που δεν έχουν πρόβλημα, καθότι άκλιτοι, είναι οι αδελφοί Παπανδρέου. Και οι αδελφοί Ντάλτον.

  54. Μαρία said

    51 Ο κανόνας λέει να κλίνονται εκτός απ’ τις περιπτώσεις 53β
    Λέμε άλλωστε οι Κατσιμιχαίοι.

    «Δεν είναι σωστό, όπως γίνεται απο πολλούς Αθηναίους, να μεταχειρίζεται κανείς οικογενειακά ονόματα που κλίνονται, σα να είναι άκλιτα: είδα τους Ψάλτη, στο σπίτι των Παπά κλπ»
    Γραμματική Τριανταφυλλίδη, σ. 239

    21 Χρόνια πολλά κι απο μένα. Κι εγώ αυτή την εκδοχή ξέρω.

  55. Νέος Τιπούκειτος said

    Χρόνια πολλά στον κ. Δημήτρη Σαραντάκο! Να ζήσει σαν τα ψηλά βουνά, να μας λέει τις αναμνήσεις του.

    Κι εγώ εντυπωσιασμένος από τη συγγένεια του Νικοκύρη με τον θρύλο Δαβάκη.

  56. Μαρία said

    55β
    Άρα έχει και τα μέσα στη Ν.Δ. Ο αδερφός ήταν για λίγο στο Εθνικής Άμυνας και αργότερα προστάτης του πολίτη.

  57. Βασίλης Ορφανός said

    Χρόνια Πολλά. Να χαίρεσαι τον πατέρα σου, Νίκο. Να χαιρόμαστε κι εμείς τα ωραία του κείμενα.

  58. sarant said

    Βασίλη, και υπόλοιποι, σας ευχαριστώ πολύ για τις ευχές!

  59. Φρύνις said

    Xρόνια Πολλά.

    http://sibilla-gr-sibilla.blogspot.com/2011/10/blog-post_1167.html

  60. Μπουκανιέρος said

    6-7-9 Κρύβετε λόγια γιατί θα βάλει κι εκεί φρουρά το ΠΑΜΕ να τους φυλάει.

  61. […] Πηγή: https://sarantakos.wordpress.com/2011/10/26/28okt40/ Share this:TwitterFacebookLike this:LikeBe the first to like this post. Κατηγορίες:Γεωπολιτική, Ελλάς, Ελληνικό Βlogging, Ιστορία Σχόλια (0) Trackbacks (0) Γράψτε ένα σχόλιο Παράθεση […]

  62. tomoly said

    Χαιρετώ και, έστω καθυστερημένα, εύχομαι «και του χρόνου»!

    Τι κρίμα, όμως, που δεν παίζει το τραγούδι του κ. Δημήτρη, από το λινκ http://s0.wp.com/wp-content/plugins/audio-player/player.swf?m=1310350463g

    Μήπως υπάρχει κανένα κολπάκι διόρθωσης του σφάλματος, παίδες;

  63. sarant said

    Από τη σελίδα εδώ, πάντως, παίζει.
    Καλημέρα!

  64. tomoly said

    Καλημέρα!

    Ναι, και επειδή το άκουσα και είναι ωραίο είπα μήπως διορθώνεται. Αλλά, εντάξει, τους έγραψα να κάνουν κλικ στην διεύθυνσή σας και να το ακούσουν.

  65. VasWho said

    52.

    Δυστυχώς δεν έχω κάποιο δεδομένο για να επιβεβαιώσω κάτι τέτοιο. Στο εκτενές κείμενο του πατέρα μου το όνομα Παπαζήσης αναφέρεται μόνο στο συγκεκριμένο σημείο.

  66. agapanthos said

    48, 49

    Ο μακαρίτης ο Μάνος ο Ξυδούς ισχυριζόταν ότι είχε διαβάσει σε σχολική γραμματική ότι τα κύρια ονόματα σε -ους είναι άκλιτα και ήταν ιδιαίτερα επίμονος στο να μην κλίνεται το όνομά του.

  67. sarant said

    Αγάπανθε, τα Ξυδούς, Κυρατσούς, Μπουρνούς κτλ. βγήκαν μάλλον από τον σύζυγο κάποιας που λεγόταν ή είχε το παρατσούκλι Ξυδού, Κυρατσού, Μπουρνού αλλά θα με εξέπληττε να έχει ασχοληθεί μαζί τους κάποια σχολική γραμματική, γιατί είναι σπανιότατα. Μου φαίνεται απίθανο να έχει διατυπωθεί τέτοιος κανόνας.

    Μπουμπούς λεγόταν ο πατέρας του Κ. Βάρναλη.

    Υπάρχουν και τα ανατολίτικα: ο γιαβουκλούς, ας πούμε, αλλά κι αυτά κλίνονται.

  68. Μπουκανιέρος said

    66-67 Και τα δύο στέκουν, δηλ. μπορούν είτε να κλιθούν κατά το παππούς κλπ. είτε να μείνουν άκλιτα (στην πραγματικότητα, νομίζω, λόγω του σπάνιου/εξωτικού, αλλά μπορεί κάποιος φιλόλογος, άμα θέλει, να το δικιολογήσει θεωρητικά με την ετυμολογία που αναφέρεται στο 67).

    Βρίσκετε απαραίτητο να χαραχτηρίσουμε το ένα «σωστό» και το άλλο «λάθος»;

  69. sarant said

    Πολλοί το βρίσκουν απαραίτητο, όπως ο μακαρίτης, που επέμενε ότι το όνομά του δεν κλίνεται. Για σωστό και για λάθος δεν είδα να έγραψε κανείς εδώ, εγώ είπα ότι θεωρώ απίθανο να γράφει η γραμματική ότι είναι άκλιτα.

    Πάντως, αν τα κρατήσεις άκλιτα πρέπει και την κόρη του να την λες Μαρία Μπουρνούς ! (παρέμπ, στη Μυτιλήνη που υπάρχει αυτό το επώνυμο, το κλίνουν κανονικότατα).

  70. sarant said

    Άκλιτα μένουν από πολλούς και μερικά αρχαιόκλιτα (Κοντολέων κτλ.) Νομίζω ότι ο συγγραφέας Μάνος Κοντολέων δεν το κλίνει ο ίδιος. Ούτε εδώ έχει κανόνα η γραμματική 😉

  71. Μπουκανιέρος said

    69β Και επώνυμο Αγιούς στην Κέρκυρα. Νομίζω μένει πάντα άκλιτο ή τουλάχιστον δε θυμάμαι να το έχω ακούσει ή δει χωρίς το -ς.

  72. Μαρία said

    70 Ε πώς δεν έχει. Εκτός κι αν το εντάξουμε στα ξενικά όπως και τα σε -ούς.
    Κατά το Μαρία Μπουρνούς υπάρχει η Μαρία Παντολέων. (Το έχουμε ξανασυζητήσει πάλι με Καλοπροαίρετο.)
    Σε -ους αλλά προπαροξύτονο ο Τριαντ. έχει το Καμπούρογλου(ς).

  73. @ 67

    Και Μαλλούς (παλιός αμυντικός του Άρη), και Ρωτούς (επιθετικός του Πανελευσινιακού γύρω στο 1970· ομαδάρα τότε οι σταχυοφόροι, με Τσικιτζέλα, Ρουμελιώτη, Λινάρδο, Κάπουα και συντροφία), και Μοσχούς (ραλλίστας), και Μπαρούς (μοτοσυκλεταναβάτης αγώνων), και Φερρούς (ομοίως), και βέβαια Παππούς (ο φωτογράφος). Και στον ενικό, οι επιχειρηματίες στον κλάδο ένδυσης αδελφοί Γλου –ο ένας είχε αναμιχθεί και στα διοικητικά του ερασιτέχνη Ολυμπιακού–, παρότι στις εφημερίδες γράφονται σχεδόν ανεξαιρέτως Γλου, κάνουν Γλους.

    Οι γενικές αρχαίων θηλυκών ονομάτων, Ηρούς, Σαπφούς, Ερατούς κ.τ.ό., δεν (νομίζω να) έχουν παραγάγει επώνυμα. Ποιος ξέρει, ίσως στο μέλλον προκύψουν επώνυμα από γενικές νεώτερων θηλυκών ονομάτων τύπου Γωγούς, Μαριγούς, Φωφούς κ.τ.ό.

    @ 66

    Ποιος Αγάπανθος, του «Αχ βρε Θανάση», με τη Χαρά Αργυροπούλου;

    Χαρά Αργυροπούλου, εμβληματική στο «Στη λαϊκή οδό Ασκληπιού» («Κι ένα βράδυ στην Ασκληπιού (…) πλευρίζει μια βάρκα μ’ ένα σκύλο (…) και φωνάζει τ΄ όνομά μου ο βαρκάρης / αόμματος, βουβός και πενηντάρης», στίχοι Παύλου Μάτεση), όχι των Αγάπανθος (ωστόσο, ο Θόδωρος Τρύφωνας, εκείνη η βιβλική μορφή με την πατριαρχική γενειάδα, παίζει μπάσσο στο συγκεκριμένο κομμάτι), αλλά του Λάκη Παπαδόπουλου (τότε ακόμα με τα Ψηλά Ρεβέρ), από το «Άκυρο» (1982).

    Στο γιουτουμπίδιο που παραπέμπει ο λίκνος του χρηστωνύμου μου, το «Όνειρα», από τον πρώτο, τιτλώνυμο, δίσκο τους (1976), «Γαλήνια». Ποιοι Poll και ποιοι Πελόμα Μποκιού…

  74. Λάθος λίκνος, αυτό είναι το απαράμιλλο «Όνειρα». Αλλά και το «Γαλήνια», I dig it…

  75. sarant said

    Δεν πειράζει, Καλοπρό, καλά είναι και τα δύο, κι εσύ καλύτερος που θυμήθηκες και τον Ρωτού!

  76. Λουίζα Μητσάκου said

    Ήθελα να προσθέσω κι εγώ στην κουβέντα σας δυο λόγια. Ο πατέρας μου ήταν αξιωματικός. Έφτασε στο βαθμό του Στρατηγού, αλλά τον αποστράτευσε ο Παπάγος επειδή ήταν δημοκρατικός (ο πατέρας μου, όχι ο Παπάγος). Μου έλεγε ότι όταν μια φορά ο Παπάγος είχε πάει επίσκεψη στον εμφύλιο πόλεμο, είχε βάλει στη θέση του στο αυτοκίνητο έναν στρατιώτη ντυμένο με τα ρούχα του, ενώ ο ίδιος μπήκε στον τριών τετάρτων μαζί με τους στρατιώτες. Έτσι οι αντάρτες αν τίναζαν το αυτοκίνητο του Στρατηγού, θα σκότωναν τον Στρατιώτη…. Τέτοια ανανδρία και έλλειψη σεβασμού στο αξίωμά του. Επίσης τον έλεγε άκαπνο και εντελώς απόλεμο. Βέβαια, δεν ξεχνάμε τον ΙΔΕΑ και ό,τι επακολούθησε…
    Επίσης να προσθέσω ότι ο πατέρας μου είχε ένα φίλο ονόματι Τάσο Τσούμα, που ήταν απότακτος του 35. Πολέμησε κι αυτός και χτυπήθηκε σοβαρά στο κεφάλι. Του αντικατέστησαν το μισό κρανίο με ατσάλι. Ήταν κι εμένα ο θείος μου ο Τάσος. Όχι αληθινός, αλλά θείος.
    Πολύ σας ευχαριστώ που μου δίνετε την ευκαιρία να μιλήσω γι’ αυτά δημόσια.

  77. Μπουκανιέρος said

    73 «Και στον ενικό, οι επιχειρηματίες στον κλάδο ένδυσης αδελφοί Γλου […] κάνουν Γλους».

    Μα… ο Γλου που μάλλον τον ήξερες και συ (αν έχω καταλάβει σωστά) ήταν χωρίς -ς.

  78. Μαρία said

    77 Η γούγλη λέει ο Γλους.

  79. sarant said

    76: ‘Ωστε επιβεβαιώνεται 🙂

    77: Τον συγκεκριμένο κι εγώ Γλου τον ήξερα, αλλά φαντάζομαι πως ο Καλοπρό λέει ποιο είναι το «κανονικό» τους όνομα, αν κατάλαβα καλά.

  80. Μαρία said

    79 Βρήκα τελικά και την εκδοχή ο Γλου, στα ρεπορτάζ για την πούμα.
    Πάντως όταν έβλεπα το Glou νόμιζα οτι ήταν μάρκα, δεν το φανταζόμουν για επώνυμο.
    Έχει κάτι απο Hue.

  81. gbaloglou said

    76

    Αγαπητή κυρία Μητσάκου, μία ανάλογη ιστορία (με Ατατούρκ αντί Παπάγου και Πόντιους αντί κομμουνιστών) συζητήσαμε εδώ πριν λίγους μήνες. [Είχαμε τότε αμφιβολίες για την αληθινότητα της, που το δικό σας παράδειγμα κάνει τώρα πιο πιθανή — ίσως να είναι μία τακτική που χρησιμοποιείται πιο συχνά απ’ όσο νομίζουμε, χωρίς να θέλω να δικαιώσω τον Παπάγο; (Και βέβαια η ηθική πλευρά του ζητήματος ίσως εξηγεί γιατί η ιστορία της απόπειρας κατά του Ατατούρκ παραμένει ελάχιστα γνωστή, και γιατί ο Τούρκος που την δημοσιοποίησε στο διαδίκτυο χρειάστηκε να καταφύγει σε Ελληνική πηγή.)]

  82. Γεώργιος Ἰακ. Γεωργάνας said

    Στὸν πόλεμο ὁ ρόλος τοῦ στρατηγοῦ εἶναι ἄλλος άπὸ αὐτὸν τῆς διοικήσεως στὸ πεδίον τῆς μάχης. Εἶδε κι ἔπαθε ἡ κυβέρνηση νὰ πείσει τὸν Παπάγο νὰ άναλάβει διοικητὴς τοῦ στρατοῦ τὸ 1949 διότι μόνον αὐτὸς μποροῦσε νὰ ἐπιβληθεῖ καὶ στοὺς Ἀμερικανοὺς τῆς Ἀμερικανικῆς Ἀποστολῆς στὴν Ἑλλάδα καὶ στοὺς μονίμως ραδιουργοῦντας Ἕλληνες ἀξιωματικούς. Σκεφθεῖτε πόσο κέρδος θὰ εἶχε ἡ κυβέρνηση ποὺ τὸν διόρισε, ἂν ὁ Παπάγος πήγαινε σὰν ἀνόητος νὰ πέσει πάνω σὲ νάρκη καὶ νὰ ἀφήσει τὸν στρατὸ πάλι ἀκέφαλο.

    Συγχαρητήρια στὸν πατέρα Σαραντάκο γιὰ τὴν ἀφοπλιστικὴ εἰλικρίνεια τῆς μαρτυρίας του. Συγκρίνει κανεὶς τὴν ἐπαρχιωτικὴ μπουρζουαζία καὶ τὴν μικρότητά της μὲ τὸ μεγαλεῖο τῶν συγχρόνων ἐγγραφῶν στὸ προσωπικὸ ἡμερολόγιο Μεταξᾶ καὶ κατανοεῖ πόσο πλησιέστερα στὸν λαὸ ἦταν ὁ Μεταξᾶς ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ ἀδαπάνως τὸν ἀντιπολιτεύονταν. Οἱ μὲν ἐνθουσιάζονται μὲ τὶς φανφάρες, τὰ θούρια, τὰ ἐμβατήρια, ὁ δὲ σκέπτεται τὶς φοβερὲς συνέπειες τοῦ πολέμου γιὰ τοὺς πιὸ ἀδυνάμους, αὐτοὺς ποὺ θὰ σηκώσουν τὸ πραγματικὸ βάρος τοῦ πολέμου. Καθόλου περίεργο ποὺ δὲν παύουν νὰ προσπαθοῦν νὰ ἀμαυρώσουν τὴν μνήμη του.

  83. Κύριε Γεωργάνα ακόμα θυμάμαι από τη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού (ΣΕΑΠ) την ερώτηση (άταν στα ΣΟΣ στην εξέταση στο τέλος) «με ποιους τρόπους επεμβαίνει ο διοικητής στην έκβαση της μάχης» (αν δεν πάνε όπως σχεδιάστηκαν. Η απάντηση είναι (κατά σειρά) α) με τα πυρά του β) με την εφεδρεία και γ) [b]με την παρουσία του[/b].
    Αν και μέχρι να απολυθώ είχε αλλάξει και οι νεώτεροι δόκιμοι μάθαινα μόνο τα δύο πρώτα, αν διαβάζει ο Κορνήλιος μπορέι να μας διαφωτίσει τι έμαθε αυτός. Θα πείτε ότι εμείς προοριζόμαστε για διμοιρίτες και όχι για στρατηγοί και ότι μαθαίναμε ταυτόχρονα να κρύβουμε τα διακριτικά του βαθμου για το φόβο των ελέυθερων σκοπευτών. Αλλά σε όλα τα επίκαιρα, φωτογραφίες κ.λπ. από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο βλέπουμε τους στρατηγούς με όλα τα διακριτικά τους μάλιστα οι Αμερικάνοι (Eisenjower, Patton) είχαν και τα αστέρια στο κράνος. Το ξέρω ότι ταεπίκαιρα δεν ήταν την ώρα της μάχης αλλά ούτε κι ο Παπάγος μετακινιόταν την ώρα της μάχης, και μπορείτε να φανταστείτε τις επιπτώσεις στο ηθικό των στρατιωτών από αυτή τη συμπεριφορά. Επίσης πως εξασφάλιζε ότι θα έπεφτε το τζιπ σε νάρκη και όχι η καναδέζα (3/4 t) που έμπαινε.

  84. qq said

    Μη ακούω βλακείες. Αν κτυπήσεις τι κεφαλή ενός στρατεύματος, έχεις κερδίσει κατά το ήμισυ το πόλεμο. Κατά αυτό το τρόπο, τον στρατηγό δε το στέλνεις με τζιπ στη μάχη, αλλά μένει στα μετόπισθεν να παρατηρεί από το λόφο τις μάχες. Έτσι έκαναν οι Πέρσες στη μάχη της Σαλαμίνας, έτσι ο Ναπολέων, και έτσι κάνουν όλοι. Αυτά τα αμερικάνικα επίκαιρα με τους στρατηγούς να φωνάζουν αέρα, είναι μόνο για μικρά παιδάκια.

  85. Γλους, Γλους, Γλους

    @ 77 κ.ε.

    Δύσκολα μπορεί να επικαλεστεί κανείς κάτι πιο έγκυρο από δημοσιευμένους ισολογισμούς, σωστά; Λοιπόν, ιδού, με ΑΦΜ, ΑΔΤ και όλα τα κομφόρ:

    http://www.freeimagehosting.net/64470 – Ισολογισμός 2004. Κάτω δεξιά, ο πατήρ και οι δύο υιοί. Γλους και οι τρεις.

    http://www.freeimagehosting.net/3a1af – Ισολογισμός Α’ εξαμήνου 2006. Επικεφαλίδα (εταιρική επωνυμία), ο πατήρ Γλους. Κάτω δεξιά, ο ένας υιός Γλους.

    Στο γιουτουμπίδιο που παραπέμπει ο λίκνος του χρηστωνύμου μου, το Bristol stomp από τους Dovells. Ο παρουσιαστής είναι βέβαια ο Chubby Checker. Το Bristol στο οποίο αναφέρεται το τραγούδι δεν είναι το της Αγγλίας, αλλά το της Πεννσυλβανίας.

  86. Γεώργιος Ἰακ. Γεωργάνας said

    @Παναγιώτης,
    Ἄλλο ἡ ΣΕΑΠ, ἄλλο ἡ σχολὴ πολέμου. Δὲν διαβάσατε τὴν μαρτυρία τοῦ Σαραντάκου-πατρὸς ποὺ περιγράφει τοὺς στρατηγοὺς τῆς πολυθρόνας νὰ συζητοῦν γιὰ τὴν δῆθεν άπροθυμία τῶν Ἰταλῶν νὰ πολεμήσουν ; Μιὰ ματιὰ στὸν πίνακα τῶν ἀπωλειῶν δείχνει πόσο ἄστοχες εἶναι οἱ φλυαρίες τους. Οἱ Ἰταλοὶ εἶχαν ἐλάχιστα περισσότερες ἀπώλειες ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες.
    Ἀμ οἱ ἄλλοι βαθυστόχατοι ποὺ «προβλέπουν» ὅτι ὁ «φασίστας Μεταξᾶς» θὰ τοὺς «πουλήσει στοὺς Ἰταλούς» ; Πόσο εὔγλωττα άποκαλύπτουν τήν μύχια ἐπιθυμία τους ! Ἤδη ἀπὸ τὴν τρομερὴ ἑβδομάδα τῶν μέσων Μαρτίου τοῦ 1939 (διαμελισμὸς ὑπολοίπου Τσεχοσλοβακίας, εἰσβολὴ Ἰταλῶν στὴν Ἀλβανία, μεταστροφὴ κοινῆς γνώμης στὴν Ἀγγλία κατὰ τοῦ κατευνασμοῦ) ὁ «φασίστας» γράφει στὸ ἡμερολόγιό του : «Φοβερὰ άπόφασίς μου ἐν περιπτώσει Ἰταλικῆς ἀπειλῆς». «Δὲν θὰ κύψω πρὸ τῶν Ἰταλῶν. Τὸ ξεκαθαρίζω νέτα-σκέτα εἰς Μαυρουδῆ» Ὁ Μαυρουδῆς ἦταν Ὑφυπουργὸς Ἐξωτερικῶν. Ἀλλὰ ἡ ἑπαρχιωτικὴ μικρομπουρζουαζία, τὸν χαβᾶ της.
    Νὰ σημειωθεῖ ὅτι τὴν 28η Ὀκτωβρίου 1940 ὁ παγκόσμιος κομμουνισμὸς ἦταν σύμμαχος τοῦ Ἄξονος, οἱ ΗΠΑ οὐδέτερες …

  87. Μιχαλιός said

    #82-84 Η περίφημη διαφωνία Καραϊσκάκη-Κολοκοτρώνη. Κατά την εκδοχή του Φωτάκου ο τελευταίος του έγραψε: «Μανθάνω ότι εμβαίνεις εις τους ακροβολισμούς και εις τους πολέμους. αυτό δεν είναι έργον ιδικόν σου. αλλά πρέπει να στέκης μακράν, να βλέπης τους πολεμούντας, να τους οδηγής και να ενδυναμώνης τας θέσεις εκείνων, τους οποίους βλέπεις ότι αδυνατούν. διότι αν εξακολουθήσης έτσι θα γείνης βρυκόλακας να φάγης τους στρατιώτας…»

    «… καθ’ ήν ημέραν και ώραν εξεψύχει ο αοίδιμος Καραϊσκάκης, παρήγγειλεν όμως εις τον Κολοκοτρώνην ότι έπρεπε προτήτερα να τον συμβουλεύση, διότι τώρα είναι αργά».

  88. @ 84 Δεν λέμε για τη μάχη. Τα επίκαιρα στα οποία αναφέρομαι είναι αυτά που επιθεωρούν μονάδες σαν αυτό εδώ http://www.archive.org/details/gov.archives.arc.39160 επίτηδες δεν ανέφερα τον MacArthur γιατί αυτός ήταν του «αέρα». Προφανώς σε τέτοια επιθεώρηση πήγαινε ο Παπαάγος στο περιστατικό που αναφέρθηκε και όχι στη μάχη και νομίζω το λέει καθαρά η κυρία Μητσάκου. Αν και συ είπα ότι μέχρι σχετικά πρόσφατα τα στρατιωτικά εγχειρίδια έγραφαν ότι είναι μέσο επέμβασης στην έκβαση της μάχης.

  89. @86 Ώστε ο παγκόσμιος κομουνισμός ήταν υπέρ του άξονα πριν το 1941. Ενδιαφέρουσα άποψη! Αν ισχύει κάτι λάθος έκαναν οι Ισπανοί και οι άλλοι της διεθνούς ταξιαρχίας που τους σκότωναν αυτοί που ήταν υπέρ τους, δεν είχαν ενημερωθεί για αυτό οι έλληνες αριστεροί που ζητούσαν να αποφυλακιστούν για να πολεμήσουν.
    Όντως η Σοβιετική Ένωση με το σύμφωνο Μολώτοφ Ρίμπερτροπ ήταν υπέρ αλλά η Σοβιετική Ένωση δεν ήταν όλος ο κόσμος.

  90. sarant said

    87: Και άλλοι αντικολοκοτρωνικοί τον μέμφονταν ότι παρακολουθούσε τις μάχες με το κυάλι.

  91. 89#
    Έχετε δίκιο, είναι λανθασμένο να ισχυριστεί κανείς ότι ο ‘παγκόσμιος κομουνισμός ήταν υπέρ του άξονα πριν το 1941’.
    Η συμφωνία των δύο δικτατόρων (Στάλιν-Χίτλερ) δημιουργεί αρχικά αμηχανία στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, ενώ μετέπειτα ακολουθούν διασπάσεις και αποχωρίσεις από τους στενά ελεγχόμενους από την Μόσχα κομματικούς μηχανισμούς.
    Όμως πολλοί ακολούθησαν την επίσημη σοβιετική κομματική γραμμή, όπως για παράδειγμα ο Γ.Γ. του Γαλλικού κομουνιστικού κόμματος Μορίς Τορέζ, ο οποίος καταγγέλλει τον πόλεμο που κηρύσσουν η Γαλλία και η Αγγλία στη Γερμανία ως ιμπεριαλιστικό…
    http://www.kokkino.org/index.php?option=com_content&view=article&id=1514:1939——43–2009&catid=14&Itemid=38

  92. qq said

    Αυτό είναι που λέω, η κάθε εποχή έχει τη δική της ερμηνεία. Μέχρι το 1941 ο παγκόσμιος κομουνισμός δεν ήταν μόνο υπέρ του άξονα, αλλά και μέλος του και πλήρως καθοδηγούμενο από τη Σοβιετική Ένωση. Μετά άλλαξαν οι καιροί και οι ρόλοι. Τώρα μετά αυτά τα γεγονότα που μεσολάβησαν και όλη τη προπαγάνδα εκατέρωθεν, σου φαίνονται μερικές ανακοινώσεις του ΚΚΕ απίστευτες και μαύρες βίβλες ωχρούν μπροστά σε αυτά που διαβάζεις. Σου σαλεύει ο νους, και τα απορρίπτεις ως προπαγάνδα, να γλυτώσεις τη τρέλα.

  93. Λουίζα Μητσάκου said

    ΝΤΕ ΓΚΙΣ: Με απειλούσε κίνδυνος, γιατί, αν με είχαν πιάσει,
    δεν θα τους ήταν δύσκολο να με αναγνωρίσουν
    να με καταδικάσουνε και να με τουφεκίσουν.
    Τότε λοιπόν εσκέφθηκα με το σοφό μυαλό μου
    να λύσω την ταινία μου πού ‘δειχνε το βαθμό μου
    να την πετάξω καταγής κι εκεί να την αφήσω,
    να πάω να βρω το στράτευμα και να γυρίσω πίσω,
    για να μην έχω εκτεθεί σε κίνδυνο αδίκως.
    Τι λέτε για το κόλπο μου;…
    ΣΥΡΑΝΟ Ο βασιλιάς Ερρίκος
    δεν θα καταδεχότανε κι ούτε θα συμφωνούσε
    να βγάλει το κατάλευκο λοφίο που φορούσε
    μπροστά σε όποιον κίνδυνο!
    ΝΤΕ ΓΚΙΣ Δεν είναι αυτό κανών!
    Εγώ πάντως εγλύτωσα!
    ΣΥΡΑΝΟ Ναι, είναι πιθανόν!
    Ίσως, για να γλυτώσετε, λύση δεν είχατε άλλη!
    Μα να ‘σαι στόχος του εχθρού τιμή είναι μεγάλη!
    Εάν εκείνη τη στιγμή κοντά σας πολεμούσα,
    θα ‘ταν μεγάλη μου τιμή εγώ να τη φορούσα!
    ΝΤΕ ΓΚΙΣ Γασκώνικες παλληκαριές! Καυχιόσαστε…
    ΣΥΡΑΝΟ Κάθε άλλο!
    Εάν μου την δανείσετε, κι απόψε θα τη βάλω!
    ΝΤΕ ΓΚΙΣ Λόγια χωρίς αντίκρισμα! Ξέρετε πού έχει μείνει;
    Στο εχθρικό στρατόπεδο! Μες στων εχθρών τα σμήνη!
    Κανένας δεν τρελάθηκε εκεί να πλησιάσει!
    ΣΥΡΑΝΟ Για δείτε μια στιγμή εδώ! Αυτήν έχετε χάσει;……….

  94. […] από την ανάρτηση που έκανε προχτές στο ιστολόγιό του, Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία, ο Νίκος Σαραντάκος. […]

  95. Γεώργιος Ἰακ. Γεωργάνας said

    @Παναγιώτης,
    Ἔχετε ἀπόλυτο δίκιο ! Ἱστορικῶς ὁ παγκόσμιος κομμουνισμὸς εἶναι πάντοτε μὲ ὅλους καὶ μὲ ὅλα καὶ ἐναντίον ὅλων ταὐτοχρόνως. Πρόσφατο παράδειγμα ἡ κομματικὴ ἀποκατάσταση τῶν Ζαχαριάδη καὶ Πλουμπίδη. Βέβαια, ἀπ’ ὅσο μποροῦμε νὰ γνωρίζουμε, ὁ Ζαχαριάδης κατηγοροῦσε τὸν Πλουμπίδη ὡς πράκτορα ! Πῶς γίνεται νὰ ἀποκαθιστῶνται καὶ οἱ δύο ; Αὐτὰ ποὺ δὲν μποροῦμε νὰ κατανοήσουμε οἱ κοινοὶ θνητοί τὰ κατανοοῦν οἱ πιστοί. Στοὺς νεκροὺς τῶν Διεθνῶν Ταξιαρχιῶν, λέτε, θά σκόνταφτε ἡ Μόσχα ὅταν φοβόταν ὅτι οἱ καπιταλιστὲς καὶ ἰμπεριαλιστὲς θὰ ἔστρεφαν τὸν Χίτλερ κατὰ πάνω της ;

  96. anastasia yerolemou said

    ελπιζω να μην ξανα γινει πολεμοσ ¨(

Σχολιάστε