Ελάτε να μαζέψουμε ορθογραφικά λάθη

Το σημερινό άρθρο θα το γράψετε εσείς ή τουλάχιστον θα το γράψουμε όλοι μαζί.

Μου γράφει ένας φίλος, γλωσσολόγος και πανεπιστημιακός, και με ρωτάει αν έχω υπόψη μου κάποιον πίνακα λέξεων που γράφονται συχνά ανορθόγραφα, αν υπάρχει κάποια σχετική εργασία.

Δεν είναι απαραίτητο, μου λέει, να είναι κάτι πολύ επιστημονικό, θα μπορούσε π.χ. να είναι και η υποκειμενική εντύπωση κάποιου εκπαιδευτικού, που έχει δει άπειρα γραπτά.

Με δυο λόγια, ο φίλος μου αναζητεί έναν κατάλογο λέξεων που να εμφανίζονται συχνά ανορθόγραφες (απ’ αυτές που κάνουν διάφορους να κλαίγονται ότι οι Έλληνες δεν ξέρουν ορθογραφία, σημειώνει με ένα χαμογελάκι) αλλά ταυτόχρονα να έχουν μία σαφώς αποδεκτή σωστή ορθογραφία, δηλαδή δεν τον ενδιαφέρουν οι περιπτώσεις όπως ο ορθοπ*δικός όπου υπάρχουν δυο εξίσου συχνές παραλλαγές ή, θα πρόσθετα εγώ, το α*γό (αυγό ή αβγό) ή το τρένο/τραίνο.

Ο φίλος μου θέλει λέξεις που να μην υπάρχει αμφιβολία ή διχογνωμία (στα λεξικά) για τη σωστή τους ορθογραφία αλλά να γράφονται συχνά με λάθος τρόπο.

Νομίζω επίσης ότι τον φίλο μου δεν τον ενδιαφέρουν τόσο πολύ κάποιες λέξεις των οποίων η σωστή ορθογραφία δεν είναι ευρέως γνωστή -μια τέτοια είναι η λέξη «μυροβλύτης», για την οποία έχουμε γράψει παλιότερα, την οποία πολύς κόσμος τη γράφει «μυροβλήτης».

Θαρρώ ότι περισσότερο ενδιαφέρεται ο φίλος μου για συχνά ορθογραφικά λάθη όπως π.χ. το *περεταίρω αντί για περαιτέρω.

Θα γράψω μερικές γενικές περιπτώσεις, αλλά δεν θέλω να εξαντλήσω το θέμα, θέλω να ακούσω και δικά σας σχόλια.

Γενικές περιπτώσεις διαδεδομένων ανορθογραφιών έχουμε:

• Μπέρδεμα του β’ πληθυντικού με το γ’ ενικό πρόσωπο ρημάτων, όταν κάποιος γράφει «δεν είναι σωστό να *παίζεται με τον πόνο του άλλου» ή «ο αντίπαλος αυτός *παίζετε»
• Προστακτική με -ει, πχ. *ζητείστε τον υπεύθυνο, *τηλεφωνείστε στον τάδε αριθμό κτλ. (αντί ζητήστε, τηλεφωνήστε)
• Παθητικός αόριστος σε -ει, π.χ. *συνέβει αντί συνέβη
• Παράλειψη του τόνου στο ερωτηματικό «πού» και «πώς» (Πες μου *πως να έρθω, Δεν ξέρω *που να τον βρω)
• Παράλειψη της υποδιαστολής στο αναφορικό «ό,τι» (Κάνει *ότι θέλει).

Ιδιαίτερη περίπτωση είναι τα θηλυκά σε -εία/-ία. Κάποιες περιπτώσεις μπορούν να χαρακτηριστούν συχνά λάθη με αναντίλεκτο σωστό τύπο, όπως η *φιλοξενεία του Τσίπρα, για την οποία έχουν ήδη γράψει τρία θεατρικά έργα οι διανοούμενοι του ακραίου κέντρου. Ωστόσο, άλλα θηλυκά διττογραφούνται, όπως η ομηρ*α ή η ρητορ*α, οπότε δεν κανουν για τον κατάλογο του φίλου μου.

Αλλά πολλά έγραψα, έστω κι αν έχω γράψει πολύ λιγότερα απ’ όσο σ’ ένα συνηθισμένο άρθρο του ιστολογίου.

Περιμένω, ιδίως από εκπαιδευτικούς, να μας αναφέρουν συχνά λάθη, τόσο σε γενικές κατηγορίες όσο και σε μεμονωμένες λέξεις.