Η πλαστή φωτογραφία του Έντι Ράμα και η κατάντια ορισμένων κάποτε σοβαρών μέσων ενημέρωσης

Δεν έχω αφιερώσει άρθρο του ιστολογίου στην υπόθεση της θανάτωσης του Κ. Κατσίφα, ούτε στην εθνικιστική υστερία που ακολούθησε, στην οποία πρωτοστάτησαν δυστυχώς και πολιτικοί του λεγόμενου δημοκρατικού τόξου. Το ιστολόγιο δεν παρακολουθεί με ειδησεογραφική ευλάβεια την επικαιρότητα και έχει συμβεί και άλλοτε να αφήνουμε ασχολίαστο το αρχικό γεγονός και να σχολιάζουμε τον απόηχό του.

Κάτι τέτοιο θα κάνουμε και με το σημερινό άρθρο.

Όπως συνήθως γίνεται σε ανάλογες περιπτώσεις, το είδαμε δα και με τη συμφωνία των Πρεσπών, οι πολιτικοί των δύο χωρών που θέλουν τη συνεννόηση και την καταλλαγή δέχονται δριμεία κριτική από τους αντίστοιχους εθνικιστές των χωρών τους. Κάτι τέτοιο έγινε και μετά την κηδεία του Κ. Κατσίφα στους Βουλιαράτες και τις προκλήσεις των χρυσαβγιτών που επέδραμαν στη γειτονική χώρα επιδιώκοντας να προκαλέσουν νέα ανάφλεξη, κάτι που ευτυχώς αποφεύχθηκε. Ένας Αλβανός επέκρινε στο Φέισμπουκ τον Έντι Ράμα για υποχωρητική στάση απέναντι στις προκλήσεις των Ελλήνων ακροδεξιών -και ο Αλβανός πρωθυπουργός έδωσε μιαν απάντηση που τη βρίσκω υποδειγματική.

Κάποιος Αλβανός λοιπόν, που ζει μάλλον στην Αγγλία αφού έχει, ο τυχερός, το ψευδώνυμο Lucky Boy London, ζήτησε τον λόγο από τον Ράμα: «Nα παρέμβετε σας παρακαλώ κύριε Ράμα γιατί ξεφτιλιστήκαμε ως έθνος σήμερα, έρχεται ο Έλληνας εδώ και μας βρίζει στο σπίτι μας, βάλε τους στην θέση τους, δείξε τις αξίες μας ως έθνος.».

Ο Έντι Ράμα έδωσε την απάντηση που βλέπετε αριστερά, που την παραθέτω σε μετάφραση του γνωστού συγγραφέα Γκαζμέντ Καπλάνι:

«H δική μας αξία σήμερα; Είναι ακριβώς αυτό που κάποιοι θεωρούν λανθασμένα ως αδυναμία. Το δικό μας κράτος δεν πολεμάει ούτε με νεκρόφιλους ούτε με προβοκάτορες σε κηδείες. Όποιος ήρθε για να προκαλέσει, μπήκε, ντρόπιασε τη δική του σημαία και βγήκε. Ο πατριωτισμός δεν σημαίνει να μισείς την χώρα και την γλώσσα του άλλου. Σημαίνει να αγαπάς την χώρα και την γλώσσα σου. Και εσύ μην χρησιμοποιείς τον όρο «ο Έλληνας», γιατί είναι τόσο απεχθές όσο και όταν οι άλλοι στην άλλη πλευρά χρησιμοποιούν περιφρονητικά τον όρο «ο Αλβανός». Η ελληνική μειονότητα, οι καλοσυνάτοι κάτοικοι στους Βουλιαράτες δεν είναι ο «Έλληνας», είναι σεβαστοί και αναντικατάστατοι πολίτες της Αλβανίας.

Και εσένα που ούτε το πραγματικό όνομά σου δεν γράφεις, μην σε νοιάζει γιατί δεν ξεφτιλίζεται η Αλβανία από κάποιους άξεστους, που ζουν σαν ύαινες και τρέφονται σαν κοράκια. Είναι κάτι μίζερες υπάρξεις που βεβηλώνουν τον νεκρό που υποτίθεται πως τιμούν και βεβηλώνουν την τιμή και το όνομα του δικού τους έθνους – ένα έθνος που έχει δώσει τόσα πολλά στην ανθρωπότητα. Ένα έθνος που δεν ήταν ποτέ και ποτέ δεν μπορεί να είναι εχθρός μας. Ένα έθνος που οι Αλβανοί βρήκαν καταφύγιο σε ώρα ανάγκης όπως και οι Έλληνες έχουν βρει σε μας καταφύγιο σε ώρα ανάγκης. Η χώρα αυτή (σ.σ. Ελλάδα), όπως και κάθε χώρα, έχει την δυστυχία να έχει τα δικά της γουρούνια και γαϊδούρια.»

Πριν προχωρήσουμε, και αφού επαναλάβω ότι θεωρώ υποδειγματική, μάθημα αξιοπρέπειας, την τοποθέτηση του Έντι Ράμα, να πω ότι στον εθνικιστικό ιστότοπο του Στ. Λυγερού δημοσιεύτηκε ένα άρθρο Βορειοηπειρώτη δημοσιογράφου, ο οποίος καταλογίζει «μεταφραστικές αλχημείες» στον Καπλάνι για «εξωραϊσμό» των δηλώσεων Ράμα. Μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο αυτό. Εγώ αλβανικά δυστυχώς δεν ξέρω, επειδή όμως εδώ και τριαντατρία χρόνια βγάζω το ψωμί μου από τη μετάφραση μπορώ να πω, βασισμένος στο κείμενο του ίδιου του κ. Κούτουλα, ότι τα δύο ή τρία «λάθη» που καταλογίζει ο κ. Κούτουλας στον Καπλάνι είναι από επουσιώδη έως ανύπαρκτα και σε καμιά περίπτωση δεν αλλοιώνουν το νόημα του κειμένου. Δεν μπορώ να κρίνω αν η αλβανική φράση qenie te mjera αποδίδεται «μίζερες υπάρξεις» όπως μετέφρασε ο Καπλάνι ή «βρωμερές υπάρξεις» / «μιάσματα» όπως το θέλει ο κ. Κούτουλας (το Google translate μεταφράζει miserable το miera, αλλά αυτό είναι απλώς μια ένδειξη υπέρ του Καπλάνι), πάντως σε κάθε περίπτωση δεν έχουμε διαστρέβλωση όπως προσπαθεί να μας πείσει ο κ. Κούτουλας, αλλά επιλογές ανάμεσα σε διαφορετικές αποχρώσεις.

Και αφού αφήσαμε πίσω μας το μεταφραστικό, ας επιστρέψουμε στην απάντηση του Έντι Ράμα. Εγώ όπως διαβάζω το κειμενο, βλέπω καθαρά ότι ο Ράμα δεν χαρακτηρίζει όλους εκείνους που πήγαν στην κηδεία του Κατσίφα, αλλά μόνο όσους «ήρθαν για να προκαλέσουν», το λέει καθαρά στην αρχή.

Κι όμως, η μεγάλη πλειοψηφία (ή πλειονότητα, αν προτιμάτε) των ελληνικών μέσων ενημέρωσης, μαζί και των τηλεοπτικών, υποστήριξαν ότι ο Ράμα πρόσβαλε με τις «προκλητικές» δηλώσεις του ΟΛΟΥΣ όσους (ή όσοι) πήγαν στην κηδεία! Ότι αποκάλεσε «γουρούνια και γαϊδούρια» όλους, ενώ είναι φανερό πως έτσι αποκαλεί όσους επιδόθηκαν σε ασχημίες και προκλήσεις. Ο ιστότοπος των ελληνικών χοάκων κάνει μια καλή αποδελτίωση των διαστρεβλώσεων, μιλώντας, όχι άδικα, για ρεσιτάλ παραπληροφόρησης αρκετών «σοβαρών» μέσων ενημέρωσης.

Ανάλογη διαστρέβλωση είχαμε δει και πριν από μερικούς μήνες και πέρυσι σε σχέση με τα μακεδονομαχικά συλλαλητήρια, όπου και πάλι όσοι επέκριναν την κεντρική κατεύθυνση που έδιναν οι διοργανωτές ή τις εξαλλοσύνες και τους τραμπουκισμούς κάποιων διαδηλωτών κατηγορήθηκαν ότι υβρίζουν «όλους» όσους (ή όσοι) συμμετείχαν στο συλλαλητήριο.

Και περνάμε στη δεύτερη πράξη.

Το Σάββατο που μας πέρασε δημοσιεύτηκε στην ηλεκτρονική έκδοση των Νέων, αλλά και στο in.gr, όπως και σε άλλους ιστότοπους, ένας λίβελλος κατά του Αλβανού πρωθυπουργού, που θα μας απασχολήσει στη συνέχεια.

Είπα για λίβελλο. Μήπως τα παραλέω; Ας δούμε τη δεύτερη παράγραφο από το άρθρο:

 Ο Ράμα φημίζεται για τη φιλία του με τον σκοτεινό, ανθέλληνα χρηματιστή Σόρος, με τον οποίο έχουν φωτογραφηθεί αγκαλιά, οικογενειακώς. Μαζί τους και ο γιός του Ράμα. Γόνος Χειμαριώτισσας μητέρας, της Αννας Κολέκα απ΄το χωριό Βουνό. Πούλησε μάνα και καταγωγή μπροστά στην εθνικιστική ψήφο που αυξάνεται. Εχει γίνει αδίστακτος. «Την Ακρόπολη την έσωσε ένας Αλβανός» έφτασε στο σημείο να υποστηρίξει.

Σκοτεινός ανθέλληνας Σόρος, πούλησε μάνα και καταγωγή, θα έλεγε κανείς ότι διαβάζει Μακελειό ή Στόχο. Κι όμως, αυτό το ελεεινό από κάθε άποψη κείμενο δημοσιεύτηκε στα Νέα, κάποτε τη ναυαρχίδα του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη, την εμβληματική εφημερίδα της «δημοκρατικής παράταξης» από το 1930 (τότε «Αθηναϊκά Νέα»).

Τέτοιο κατάντημα δεν μπορεί να περιοριστεί σε έναν μόνο τομέα. Όχι τυχαία, και από γλωσσική άποψη το άρθρο είναι άθλιο, γραμμένο τσαπατσούλικα, ανεπιμέλητο. Σταχυολογώ:

* Το 1998, ο Έντι Ράμα του ζητήθηκε από τον Πρωθυπουργό Φατός Νάνο να γίνει Υπουργός Πολιτισμού.

* κέρδισε το χρήσμα του Δημάρχου των Τιράνων (το χρίσμα του Δημάρχου ή του κόμματός του;)

* να επιστρέψει μέρη του κέντρου των Τιράνων και τον ποταμό Λάνα στην αρχική τους μορφή

* ενώπιον του αλβανικό κοινοβουλίου

* Η επιτροπή τελικά έκλεισε [;] και ο Ράμα αθωώθηκε

* συμπεριλαμβανομένου και το σχέδιο

* να καταμετρήσει τα ψηφοδέλτια στις λάθος κάλπες. [;]

* Όντας Δήμαρχος των Τιράνων είναι η πιο εννοιολογική τέχνη. [;;] Είναι τέχνη σε ένα αγνό κράτος.[;;;;]

* Τον Οκτώβριο του 2002, απονομήθηκε στον Έντι Ράμα ένα βραβείο από τον Κόφι Ανάν υπό το πρίσμα της Διεθνούς Ημέρας για την Εξάλειψη της Φτώχειας.

Σταματάω εδώ, κουράστηκα. Όμως έχει κι άλλα πιο κάτω, όπως και πιο πάνω που τα προσπέρασα. Από μια άποψη είναι λογικό, ένα άθλιο στο περιεχόμενο κείμενο να είναι άθλιο και στη μορφή, και στην επιμέλεια, και στη γλώσσα. Και ως εδώ, ας πούμε ότι έχουμε απλώς τσαπατσουλιά, επαγγελματική ανεπάρκεια και διαστρέβλωση του σχολίου του Ράμα. Αλλά έχει και πιο κάτω.

Πιο κάτω, έχει την αναδημοσίευση πλαστής φωτογραφίας που κυκλοφόρησαν στην Αλβανία οι πολιτικοί αντίπαλοι του Ράμα, όπου ο Αλβανός πολιτικός παρουσιάζεται, ύστερα από άγριο και πρόδηλο φωτομοντάζ (ή μάλλον ‘φωτοσόπημα’) να σνιφάρει κοκαΐνη.

Το άρθρο κουτοπόνηρα αναφέρει ότι «ο ίδιος μίλησε για μοντάζ» αλλά οι πολιτικοί του αντίπαλοι στη Βουλή τον αλεύρωσαν… άρα; Αφού είναι μια φωτογραφία πρόδηλα παραποιημένη, είναι δημοσιογραφική αθλιότητα να την αναδημοσιεύουν τα Νέα στη σελίδα τους και μάλιστα να νίπτουν τας χείρας τους παρουσιάζοντας τάχα τις απόψεις και των δύο πλευρών, αλλά με τρόπο που να ευνοεί την άποψη των παραποιητών! Κάτι τέτοιες κουτοπονηριές μόνο ο Άδωνης καταδεχόταν να κάνει όταν παρουσίαζε στην εκπομπή του το αντισημιτικό βιβλίο του Πλεύρη χωρίς ταχα να δείχνει τον τίτλο του αλλά συνεχώς παινεύοντας το εκρηκτικό του περιεχόμενο.

(Είναι γνωστό ευρύτερα ότι η συγκεκριμένη φωτογραφία είναι παραποιημένη, για έναν δημοσιογράφο δεν συγχωρείται η άγνοια. Για περισσότερα, δείτε το άρθρο των Χοάκων με αναλυτική απόδειξη της παραποίησης).

Νομίζω ότι αυτό παραπάει. Η αναπαραγωγή συκοφαντιών για έναν πολιτικό ηγέτη, έναν πρωθυπουργό γειτονικής χώρας μάλιστα, δεν είναι κάτι ασήμαντο ούτε ανώδυνο -τέτοιες αθλιότητες έχουν στο παρελθόν προκαλέσει διπλωματικά επεισόδια. Και το θλιβερό είναι ότι την αθλιότητα αυτή δεν τη δημοσιεύει μια φυλλάδα (ή ένας λαθρόβιος ιστότοπος) του εθνικιστικού περιθωρίου, αλλά η πάλαι ποτέ εμβληματική εφημερίδα της «δημοκρατικής παράταξης/κεντροαριστεράς».

Διότι, παλιότερα, τα έντυπα του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη είχαν βέβαια τη συγκεκριμένη πολιτικη γραμμή τους και τη συμμετοχή τους σε διάφορα πολιτικάντικα παιχνίδια, αλλά τουλάχιστον χαρακτηρίζονταν από υψηλή ποιότητα, επαγγελματική αρτιότητα και στοιχειώδη τήρηση της δεοντολογίας -και πρόσφεραν στον ελληνικό πολιτισμό όπως ας πούμε με τη χρυσή θητεία του Γ.Π.Σαββίδη στον Ταχυδρόμο ή εξασφαλίζοντας από παλιά και έως τα τελευταία χρόνια εκλεκτές συνεργασιες επιφυλλιδογράφων.

(Είχα κι εγώ την ευκαιρία να συνεργαστώ για μερικούς μήνες με τα Νέα το 1991, και μετά πάλι το 2013 για ένα ειδικό τεύχος Μποστ και για την επανέκδοση ενός βιβλίου μου, και ακόμα και τότε, την εποχή που πλέον η γραμμή της εφημερίδας είχε αρχίσει να γίνεται έξαλλη, και είχαν φανεί κρούσματα κατάφωρης παραβίασης της δεοντολογίας, όπως με τη δημοσιογραφική κάλυψη της… ματαιωθείσας συνάντησης Καραμανλή-Ερντογάν, ακόμα και τότε υπήρχαν στον ΔΟΛ πολλοί άνθρωποι που έκαναν έντιμα και πολύ καλά τη δουλειά τους. Και τώρα υπάρχουν, αν και πολύ λιγότεροι, και αναρωτιέμαι πώς αντέχουν). Η κατακόρυφη πτώση της ποιότητας δεν είναι βέβαια άσχετη με την αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της εφημερίδας.

Βέβαια, δεν είναι μόνο τα Νέα που αναδημοσίευσαν τη φέικ φωτογραφία. Όπως γράφει ο Θοδωρής Δανιηλίδης στο προαναφερθέν ανασκευαστικό άρθρο του: Μέχρι τώρα είχαμε συνηθίσει να βλέπουμε ανάλογες περιπτώσεις διάδοσης κατασκευασμένων εικόνων από σχετικά μικρές ιστοσελίδες και blog. Διαπιστώνουμε ότι το πρόβλημα επεκτείνεται και σε μεγάλες ενημερωτικές ιστοσελίδες. To γεγονός αυτό πρέπει να μας προβληματίσει σοβαρά, κυρίως όμως τα θεσμικά όργανα.

Αλλά έχει απασχολήσει και το αναγνωστικό κοινό, που, ίσως άδικα αφού είναι γενικευση, θεωρεί, κατά κοινή ομολογία, άκρως αναξιόπιστα τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης. Και ίσως αναντίστρεπτα.