Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Posts Tagged ‘Παναγιώτης Δρεπανιώτης’

Τα πρώτα μεζεδάκια της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου

Posted by sarant στο 20 Ιουλίου, 2019

Ορκίστηκαν προχτές οι βουλεύτριες και οι βουλευτές της νέας Βουλής, εκλέχτηκε Πρόεδρος και Προεδρείο, οπότε τα σημερινά μεζεδάκια είναι τα πρώτα της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου. (Έγινε και σεισμός, αλλά προτίμησα να τον αφησω για το τέλος του άρθρου).

Έγινε και ο αγιασμός, γέμισε η αίθουσα της Bουλής με επισκόπους και ιερωμένους όλων των δογμάτων, σε μια λαμπρή τελετή που θα την ζήλευαν στην Τεχεράνη. Ιδιαίτερη εντύπωση έκανε στα κοινωνικά μέσα ο ιερέας με τη μυτερή κουκούλα, που είναι, αν ισχύουν οι πληροφορίες που έλαβα, ο εκπρόσωπος του ενός από τα δύο αρμενικά δόγματα που πήραν μέρος στην τελετή. Είχα δει και μιαν άλλη φωτογραφία με δυο-τρεις ιερωμένους, μεταξύ των οποίων και ο κουκουλοφόρος, να παίζουν με τα κινητά τους, αλλά δεν τη βρίσκω τώρα.

Τέλος πάντων, πέρα από τη φωτογραφία αυτή, η πιατέλα μας δεν περιέχει πολλά άλλα μεζεδάκια σχετικά με την έναρξη της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου -δεν θέλω να σταθώ στις πολυσυζητημένες φωτογραφίες με τις διαχύσεις της Λιάνας Κανέλλη και της Ντόρας Μπακογιάννη, που ασφαλώς ξεπερνούν την εγκαρδιότητα που θα χαρακτήριζε τις σχέσεις δυο παλαιών κοινοβουλευτικών από αντίπαλα κόμματα. Και η μία και η άλλη ακολουθούν και προσωπικές ατζέντες, άλλωστε, πέρα από εκείνες των κομμάτων τους. Και την κυρία Κανέλλη αρμόδιοι να την κρίνουν είναι, πρωταρχικά, οι οπαδοί του ΚΚΕ, πολλοί από τους οποίους εξέφρασαν και φωναχτά την αποδοκιμασία τους.

* Σχετικό με την ορκωμοσία των βουλευτών ήταν και ένα ατυχές τουίτ της κ. Νίκης Τζαβέλλα, που μου θύμισε τον Μανολίτο -το έχω ξαναγράψει εδώ.

Σε μια ιστορία της Μαφάλντας, η δασκάλα λέει στα παιδιά: «Και παρά την εδραιωμένη αντίληψη, ο Χριστόφορος Κολόμβος επέμενε ότι η γη είναι σφαιρική…»
Και από το βάθος της αίθουσας, ο Μανολίτο, ο γιος του μπακάλη, χλευάζει: Α τον ηλίθιο!

Η κ. Νίκη Τζαβέλλα, όπως βλέπετε, έπαθε Μανολίτο. Έγραψε τουί για να μαλώσει τα κανάλια που γράφουν «Ορκωμοσία» αντί για «ορκομωσία» που εκείνη θεωρεί σωστό.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Βουλή, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεταμπλόγκειν, Μεζεδάκια, Μιμίδια, Νόμος του Μέφρι, Ορθογραφικά | Με ετικέτα: , , , , , , | 171 Σχόλια »

Εσείς τον παρακάμψατε τον αλγόριθμο;

Posted by sarant στο 6 Αυγούστου, 2018

Το σημερινό άρθρο μάλλον έρχεται κατόπιν εορτής. Έπρεπε να γραφτεί την Παρασκευή. όταν όλο το ελληνόφωνο Φέισμπουκ συζητούσε για τον αλγόριθμο και την παράκαμψή του. Όμως το ιστολόγιο, όσο κι αν παρακολουθεί την κοινωνικοδικτυακή επικαιρότητα, έχει και παραδόσεις, οι οποίες επιβάλλουν το Σάββατο και την Κυριακή να βάζουμε άρθρα ειδικού περιεχομένου, κι έτσι αναγκαστικά το άρθρο για τον αλγόριθμο μετατέθηκε για σήμερα οπότε υπάρχει κίνδυνος να θεωρηθεί ανεπίκαιρο, αφού, κατά την παροιμία «κάθε θάμα τρεις ημέρες, το μεγάλο τέσσερις» (πιάνονται άραγε και οι μη εργάσιμες;)

Από την άλλη, αν δεν διατρίβετε στο Φέισμπουκ μπορεί να μην έχετε καν πάρει είδηση αυτή την αλγοριθμική ιστορία/υστερία, αν και κάποιος φίλος έγραψε ότι μόλις πήγε το Σάββατο στο χωριό η μητέρα του τον ρώτησε τι συμβαίνει με τον αλγόριθμο.

Σε περίπτωση όμως που όντως δεν έχετε πάρει τίποτα χαμπάρι, εδώ και μερικές μέρες χιλιάδες χρήστες του ελληνόφωνου Φέισμπουκ αναπαράγουν στον «τοίχο» τους (στον προσωπικό τους χώρο) ένα τυποποιημένο κείμενο το οποίο λέει τα εξής:

Κι εγώ αποφάσισα να παρακάμψω την αλλαγή του αλγόριθμου του Facebook, σημειώνοντας ότι δεν βλέπω τόσους πολλούς φίλους.
Δείτε πώς να αποφύγετε να ακούτε τους ίδιους 25 φίλους του fb και κανέναν άλλο. Οι ενημερώσεις σας δείχνουν πρόσφατες μόνο δημοσιεύσεις από τους ίδιους λίγους ανθρώπους, περίπου 25, αρκετές φορές το ίδιο, επειδή το facebook έχει νέο αλγόριθμο. Το σύστημά τους επιλέγει άτομα που διαβάζουν τη δημοσίευσή σας. Ωστόσο, θα ήθελα να επιλέξω για τον εαυτό μου, γι ‘ αυτό σας ζητώ μια χάρη. Αν διαβάσετε αυτό το μήνυμα αφήστε μου ένα γρήγορο σχόλιο, ένα «γεια», ένα αυτοκόλλητο, ό,τι θέλετε, έτσι θα εμφανίζεται στις ενημερώσεις μου.

Διαφορετικά το facebook επιλέγει τι να μου δείξει, και δεν χρειάζομαι το facebook για να διαλέξω τους φίλους μου. Τα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης αφορούν την επικοινωνία.

Αντιγράψτε και επικολλήστε αυτό το κείμενο στον τοίχο σας ώστε να μπορείτε να απολαύσετε περισσότερη αλληλεπίδραση με όλες τις επαφές σας και να παρακάμψετε το σύστημα.

Σας ευχαριστώ για την πληροφορία όσων έχουν ήδη αντιγράψει και επικολλήσει τα παραπάνω.

Όπως γράφει ο ιστότοπος για τους χόακες, το τυποποιημένο κείμενο περί αλλαγής αλγορίθμου είχε αρχίσει να κυκλοφορεί στα τέλη του 2017 στα αγγλικά -στα καθ’ ημάς έχει έρθει εδώ και καιρό, αλλά μόνο πολύ πρόσφατα απέκτησε την κρίσιμη μάζα για να πάρει διαστάσεις επιδημίας.

Όπως και τα αλυσιδωτά ηλεμηνύματα, το δημοσίευμα για την παράκαμψη του αλγορίθμου βρήκε αμέτρητους πρόθυμους αναμεταδότες που έσπευσαν να το αναδημοσιεύσουν, είτε επειδή τους αρέσει να αναπαράγουν άκριτα οτιδήποτε εντυπωσιακό έρθει στην αντίληψή τους είτε για άλλους λόγους. Είναι βέβαια θλιβερό αλλά και ενδεικτικό ότι ακόμα και δημοσιογράφοι που θεωρούνται κορυφαίοι έσπευσαν να αναδημοσιεύσουν το κείμενο. Από την άλλη, το είδα και σε τοίχους σοβαρών ανθρώπων.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Ετυμολογικά, Ιστορίες λέξεων, Μαθηματικά, Μεταμπλόγκειν, Μιμίδια, Χόακες | Με ετικέτα: , , , , | 170 Σχόλια »

Σκαλίζοντας αναμνήσεις, του Αντώνη Γιανακού.

Posted by sarant στο 5 Οκτωβρίου, 2014

skalizΤην Παρασκευή 10 Οκτωβρίου, στις 8:30 μμ, στο βιβλιοπωλείο poems ‘n crimes των Εκδόσεων Γαβριηλίδη, Αγίας Ειρήνης 17, Μοναστηράκι, θα γίνει η παρουσίαση της συλλογής διηγημάτων «Σκαλίζοντας αναμνήσεις» του Αντώνη Γιανακού. Θα προλογίσει ο παλιός μου φίλος Παναγιώτης Δρεπανιώτης, μεταφραστής, και αποσπάσματα θα διαβάσει ο Ελισσαίος Βλάχος, ηθοποιός.

Για κάτι τέτοια στεναχωριέμαι που λείπω από την Αθήνα. Την εκδήλωση θα τη χάσω και μαζί την ευκαιρία να γνωρίσω τον συγγραφέα, που είναι και σκακιστής (αν κι εγώ το έχω εγκαταλείψει πια το σκάκι) αλλά κυρίως που ο πατέρας του, ο λογοτέχνης Αλέκος Γιανακός, στέλεχος της Αντίστασης και του ΚΚΕ στη Μυτιλήνη, γνωριζόταν με τον παππού μου και τον πατέρα μου.

Για αναπλήρωση, ζήτησα από τον συγγραφέα και μού έστειλε το ομότιτλο διήγημα για να το αναδημοσιεύσω εδώ σήμερα Κυριακή, που έχουμε την ταχτική φιλολογική μας δημοσίευση.

Το διήγημα εκτυλίσσεται στην εξορία του Άι Στράτη και έχει σκακιστικό, ας πούμε, θέμα. Μη νομίσετε πάντως ότι όλα τα διηγήματα περιστρέφονται γύρω από το σκάκι -τα περισσότερα κινούνται μακριά από τα 64 τετράγωνα.

Παραθέτω το διήγημα λοιπόν:

Σκαλίζοντας αναμνήσεις

Βγήκε από τη σκηνή. Ξεπλυμένες πέτρες, βαλμένες με τάξη, όριζαν έναν ελάχιστο ζωτικό χώρο σε σχέση με τις γύρω σκηνές. Οι σκηνές κατηφόριζαν ακολουθώντας τη ρεματιά. Παρακάτω ενώνονταν με αυτές της διπλανής ρεματιάς και έβγαιναν μέχρι τη θάλασσα. Το στρατόπεδο ξεκίνησε στην πάνω ρεματιά και όπως περνούσαν τα χρόνια μεγάλωνε και κατέβαινε προς τη θάλασσα. Όταν έκλεισε η Μακρόνησος, το στρατόπεδο γέμισε. Απέναντι φαινόταν το χωριό. Τα σπίτια σκαρφάλωναν στην γυμνή πλαγιά, προσπαθώντας να χωρέσουν όσο το δυνατόν περισσότερα σ’ ένα μικρό χώρο. Η κορυφή ήταν για τους ανεμόμυλους κι ένα εκκλησάκι. Να συμβολίζει την προσπάθεια των ψαράδων να φτάσουν όσο το δυνατόν πιο κοντά στο Θεό.

Τράβηξε προς τη Σαχάρα. Δεν μπορούσε να πιστέψει αυτό που είχε συμβεί. Ή μάλλον πίστευε ακριβώς αυτό που συνέβη. Ανακοινώθηκε η απόφαση του γραφείου της Ομάδας Συμβίωσης. Το Γραφείο αποφάσισε την απομόνωση του από τους συντρόφους, καθώς είχε ρεβιζιονιστικές απόψεις, οι οποίες ήταν επικίνδυνες για το λαϊκό κίνημα. Σταμάτησαν να του μιλάνε όλοι. Στο ξυλουργείο, στη σκηνή, ακόμα και ο Κώστας που τόσα είχανε περάσει μαζί. Τον κοίταζε μόνο με αυτό το βλέμμα που έλεγε τι να κάνω, πρέπει να πειθαρχήσω. Μόνο οι τροτσκιστές που ήταν απομονωμένοι στην άκρη του στρατοπέδου του μιλούσαν, αλλά εκείνος δεν ήθελε πολλά μαζί τους.

Το ρέμα κατέβαζε ακόμα νερό από τις τελευταίες βροχές. Πλατσούρισε στα λασπόνερα και βγήκε να περπατήσει στην παραλία με τη μαύρη άμμο. Η θάλασσα άφριζε και ο βορειοδυτικός άνεμος περνούσε μέσα από το ρέμα κι έφτανε μέχρι την καρδιά του στρατοπέδου. Ένα συνεχόμενο βουητό ακούγονταν μέρα νύχτα καθώς ο αέρας χόρευε ανάμεσα στις πάνινες σκηνές. Βροχές δεν είχε πολλές. Έβρεχε λίγο και δυνατά, άφριζε το ρέμα κατεβάζοντας τα παραπανήσια νερά, παράσερνε ότι έβρισκε μπροστά του και μετά τίποτα. Εκείνες τις ώρες της βροχής, μάζευαν όσο νερό μπορούσαν για τη λάτρα. Όταν έριχνε πολύ νερό προσπαθούσαν να προφυλαχτούν, να προφυλάξουν όσα πράγματα πρόφταιναν, να γλιτώσουν από το νερό, τους κεραυνούς.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Διηγήματα, Εθνική αντίσταση, Εκδηλώσεις, Παρουσίαση βιβλίου, Σκάκι | Με ετικέτα: , , , | 70 Σχόλια »

Η μπαλάντα του Στουρχάλη και οδηγίες προς τα στρατεύματα κατοχής

Posted by sarant στο 29 Ιανουαρίου, 2014

Την πασίγνωστη σκηνή που δείχνει τον Χίτλερ να γίνεται έξω φρενών όταν μαθαίνει το ένα και το άλλο «δυσάρεστο» νέο, την έχω δει αμέτρητες φορές, κάθε φορά με διαφορετικό εννοείται σενάριο και με τους κατάλληλους υποτίτλους (είχαμε μάλιστα φτιάξει και ένα δικό μας, που έπεσε θύμα των μουτζαχεντίν του κοπιράιτ, οπότε να ένα πρόσφατο). Τελικά, τις προάλλες αξιώθηκα να δω και ολόκληρη την ταινία απ’ όπου είναι παρμένη η σκηνή (Der Untergang), μια ταινία που δείχνει τις τελευταίες μέρες του Χίτλερ στο μπούνκερ του και γενικά του Βερολίνου πριν από την πτώση, στα τέλη Απριλίου και αρχές Μαΐου 1945, από τη σκοπιά των Γερμανών. Σε μια-δυο σκηνές σκέφτηκα μήπως, με το να δείχνει η ταινία τις ανθρώπινες στιγμές τους, εξωραΐζει τους ηγέτες του ναζισμού.

Παρόμοια σκέψη έκανα και καθώς ετοίμαζα το σημερινό άρθρο, αλλά απάντησα αρνητικά και ελπίζω να συμφωνήσετε μαζί μου. Το ντοκουμέντο που θα σας παρουσιάσω είναι ένα έντυπο της Βέρμαχτ, που μοιραζόταν στην Κατοχή στους νεοφερμένους στην Ελλάδα Γερμανούς στρατιώτες.

Είναι ένα μονόφυλλο: από τη μια όψη έχει ένα ηθικοπλαστικό ποίημα, που σε εύθυμο τόνο διεκτραγωδεί τα παθήματα ενός ξεροκέφαλου φαντάρου, του Sturheil, ο οποίος κάνει διαρκώς του κεφαλιού του, δεν κρατάει προφυλάξεις, παραβιάζει τους κανονισμούς και παθαίνει διάφορα. Από την άλλη όψη έχει οδηγίες προς νεοφερμένους στην Ελλάδα, σε σοβαρό πια ύφος.

Το στιχούργημα είναι φτιαγμένο με τέχνη και δεν αφήνει πουθενά να εκδηλωθεί κάποιο στοιχείο της ναζιστικής ιδεολογίας -το ίδιο άλλωστε ισχύει και για τις οδηγίες, που είναι αυστηρά υπηρεσιακές, και σε ορισμένα σημεία εκφράζονται ευμενώς για την Ελλάδα και τους Έλληνες, αν και συνεχώς τονίζουν ότι οι συνθήκες είναι πολύ διαφορετικές από αυτές που έχει συνηθίσει ένας Γερμανός.

Απ’ όσο γκούγκλισα, τα κείμενα δεν υπάρχουν στο Διαδίκτυο ούτε στα γερμανικά (αν και σε ένα φόρουμ βρήκα τον τίτλο μόνο από το στιχούργημα), ενώ την ελληνική μετάφραση την έκανε ο φίλος Δρ. Ζίμπενμαλ (κατά κόσμο Παναγιώτης Δρεπανιώτης), που είναι δεινός γερμανομαθής και άριστος μεταφραστής -εγώ έβαλα το χέρι μου σε μερικά σημεία, ιδίως στο ποιηματάκι, οπότε αν κάτι δεν σας αρέσει μάλλον στη δική μου επέμβαση θα οφείλεται.

Το όνομα Sturheil, που αν δεν κάνω λάθος είναι λέξη της αργκό για τον πεισματάρη, έχει αποδοθεί Στουρχάλης για να θυμίζει κάτι από στουρνάρι και κάτι από χάλι. Μια και τους νικήσαμε, μπορούμε θαρρώ να δούμε και το χιούμορ τους. Κι ο ανεπίδεκτος μαθήσεως Στουρχάλης έχει κι ένα ελαφρυντικό, ότι τουλάχιστον δεν σκότωνε αποτελεσματικά.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Κατοχή, Ντοκουμέντα, Στρατός | Με ετικέτα: , , | 254 Σχόλια »