Προχρονολογημένα μεζεδάκια

Κανονικά, το πολυσυλλεκτικό μας άρθρο δημοσιεύεται το Σάββατο. Σήμερα κάνουμε μια παρασπονδία στο έθιμο, αφού το Σάββατο πέφτει την πρώτη του μηνός, που έχουμε το μηνολόγιο. Άλλες φορές μεταθέτουμε τα μεζεδάκια για την Κυριακή, τούτη τη φορά είπα να τα επισπεύσω για την Παρασκευή, εξού και προχρονολογημένα, με κάπως διασταλτική χρήση του όρου.

Θα μπορούσα βέβαια να τα τιτλοφορήσω και «διακεκαυμένα» τα σημερινά μας μεζεδάκια, μια και από χτες ξεκίνησε -και αναμένεται να κορυφωθεί το σαββατοκύριακο- καύσωνας, αλλά θυμήθηκα ότι τον τίτλο αυτό τον έχω χρησιμοποιήσει ξανά, και συγκεκριμένα το 2014, και μάλιστα ακριβώς τις ίδιες μέρες, στις 28 Ιουνίου -ομολογώ πως δεν θυμόμουν ότι και τότε είχαμε καύσωνα, η μετεωρολογική μας μνήμη είναι κοντή.

* Και ξεκινάμε τα μεζεδάκια μας, με μήνυμα που στέλνει φίλος που ταξίδεψε με την Ετζίαν. Όπως γράφει, ξεφυλλίζοντας το τεύχος Μαΐου Ιουνίου του περιοδικού Blue της Aegean, (εδώ, στη σελίδα 260) βρήκε τον τίτλο «Η κρυφή γοητεία του Αννόβερο». Σε άλλη σελίδα, ωστόσο, το Εδιμβούργο κλίνεται κανονικά.

Πράγματι, δεν είναι η πρώτη φορά που έχουμε δει το Αννόβερο να πέφτει θύμα ακλισιάς, κάτι που είναι εντελώς αδικαιολόγητο αφού το συγκεκριμένο τοπωνύμιο, στη μορφή αυτή, μόνο ελληνικό είναι -στα αγγλικά είναι Hanover, στα γερμανικά Hannover (και προφέρεται κάπως σαν Χανόφα), στα γαλλικά Hanovre. Το Εδιμβούργο, όπως και όλα τα τοπωνύμια με την ίδια κατάληξη, δεν μένει ποτέ άκλιτο, επειδή η ελληνικότητα του τοπωνυμίου γίνεται σαφής αμέσως. Αλλά το ίδιο ισχύει και για το Αννόβερο (ή Ανόβερο). Ίσως αν το γράφαμε Ανώβερο… 🙂

* Μιλώντας για την ακλισιά, φίλη μού έλεγε ότι άκουσε τις προάλλες σε συνεδρίαση επιτροπής της Βουλής κάποιον βουλευτή να λέει «του Δέλτα Σίγματος» αντί για το αναμενόμενο «του Δέλτα Σίγμα», απόδειξη, λέει η φίλη μου, και συμφωνώ, ότι το λαϊκό γλωσσικό αίσθημα δεν ανέχεται την ακλισιά. Και οι αρχαίοι έκλιναν σποραδικά και σπανίως το σίγμα, αν θυμάμαι καλά.

* Και για να μείνουμε στο ίδιο θέμα, σε άρθρο του in.gr για κινηματογραφικό αφιέρωμα διαβάζουμε τον τίτλο: «Ξαφνικά φέτος το καλοκαίρι» σε Ριβιέρα και Λαΐς. Όμως οι τίτλοι κλίνονται. Αν ο δεύτερος κινηματογράφος λεγόταν, π.χ., Δαναός, κανείς δεν θα έλεγε «σε Ριβιέρα και Δαναός», έτσι δεν είναι; Οπότε και «σε Ριβιέρα και Λαΐδα».

* Η δήμαρχος του Παρισιού, ισπανικής καταγωγής, λέγεται Anne Hidalgo, το οποίο προφέρεται Ινταλγκό, και όχι Χιντάλγκο όπως την είπε το δελτίο ειδήσεων του Αντένα την Κυριακή που μας πέρασε.

* Ο Κούλης Μητσοτάκης χαιρέτισε όσους παρευρέθηκαν στο 37ο Αντάμωμα Σαρακατσαναίων -απορώ πάντως ποιος από το επιτελείο του είχε την ιδέα να διανείμει τις φωτογραφίες όπου το κοινό κάθεται σε μπάλες από… σανό!

Ανάμεσα στ’ άλλα είπε ότι «Οι παλαιότερες γενιές Σαρακατσαναίων αντιμετώπιζαν τις μεγάλες δυσκολίες του νομά κτηνοτρόφου με δύναμη και σταθερότητα».

Κατά σύμπτωση, αυτόν τον τύπο τον συζητήσαμε πρόσφατα σε σχόλια του ιστολογίου. Κανένα λεξικό δεν δέχεται τον τύπο «του νομά», παρόλο που πράγματι χρησιμοποιείται. Τα λεξικά δίνουν τον τύπο «του νομάδα», είτε χρησιμοποιούμε τον λόγιο τύπο της ονομαστικής (ο νομάς) είτε τον εκδημοτικισμένο (ο νομάδας). Για τον φυγά, αντίθετα, το ΛΚΝ δέχεται τους τύπους «του φυγά, τον φυγά».

Υπάρχει βέβαια και ο Άκης Πάνου, που έχει διδάξει για τους εφτά νομά σ’ ένα δωμά.

* Γίνονται αυτές τις μέρες διαδηλώσεις υπέρ της επίτευξης λύσης στο Κυπριακό, δυστυχώς όχι με μεγάλη συμμετοχή. Σε ένα πλακάτ βλέπουμε ένα αστείο μεταφραστικό λαθάκι, όπου το Enough-Yeter αποδίδεται «Κάνει» αντί για «Φτάνει».

Μπορεί το λάθος να έγινε από μεταφραστήρι, αλλά κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για παράκουσμα -ίσως ο γραφίστας να μην ήξερε ελληνικά, το ίδιο και ο διαδηλωτής που κράτησε το πλακάτ.

Σε ένα πλακάτ βλέπουμε το Enough-Yeter να αποδίδεται «ΚΑΝΕΙ», που αρχικά εγώ ο καλαμαράς το πέρασα για λάθος.

Δεν είναι λάθος όμως. Δεν είναι «κάνει», είναι «κανεί», το οποίο στα κυπριακά σημαίνει, ακριβώς, «φτάνει, μπάστα». Οπότε, ολόσωστοι οι διαδηλωτές.

* Ενδιαφέρον άρθρο στο tvxs για τον Ερνέστο Σάμπατο, με λαθάκι στο όνομα του Φίλιππου Δρακονταειδή, που έχει επιμεληθεί την ελληνική έκδοση του «Τούνελ» και που αναφέρεται στο άρθρο Δρακοντειάδης, αν και σωστά στη βιβλιογραφική παραπομπή.

* Ανακοίνωση της Ν.Ε.Πατρών, στη σελίδα του ομίλου στο Φέισμπουκ, πανηγυρίζει για την κατάκτηση του πανελλήνιου τίτλου από την ομάδα Νεανίδων: «Πρωταθλητές Ελλάδος οι νεάνιδές μας»

Πρωταθλητές; Όχι πρωταθλήτριες;

* Να περιαυτολογήσω λίγο. Πριν από μερικές μέρες, στο άρθρο για τη λέξη «διασάκι», είχα βάλει το ποίημα του Θείελπη Λευκία / Βρανά Μπεγιάζη, που έχει ακριβώς τον τίτλο Διασάκι, καθώς και το γιουτουμπάκι με το τραγούδι που σύνθεσε ο Γ. Καραμήτρος μελοποιώντας το ποίημα.

Μου έστειλε μέιλ ο συνθέτης Γιώργος Καραμήτρος, όπου μου λέει ότι μας διαβάζει καθημερινά και μάλιστα ότι το ποίημα του Μπεγιάζη το είχε μάθει από το ιστολόγιό μας και του άρεσε πολύ, τόσο που το μελοποίησε -είχε δημοσιευτεί παλιά σε σχόλιο της φίλης μας ironick.

Καμαρώνω.

* Μάλλον τελείωσε και ο βραχνάς με τα αμάζευτα σκουπίδια. Μας αφησε κι ένα ενδιαφέρον μαργαριτάρι, που το ψάρεψε πρώτος ο φίλος Νίκος Λίγγρης, εντοπίζοντάς το σε άρθρο του in.gr, βλέπω όμως ότι έχει αναπαραχθεί ευρύτατα.

Διαβάζουμε λοιπόν ότι: Ο εισαγγελέας διέταξε τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης με σκοπό να διερευνηθεί το ενδεχόμενο διάπραξης αυτεπαγγέλτως διογκώμενων αδικημάτων που συνδέονται με τη ρύπανση του περιβάλλοντος και την πιθανότητα κινδύνου για τη δημόσια υγεία.

Ο συντάκτης εννοούσε «αυτεπαγγέλτως διωκόμενα αδικήματα». Ίσως να μπερδεύτηκε επειδή οι σωροί των σκουπιδιών διογκώνονταν ακατάπαυστα, αν και όχι αυτεπάγγελτα.

* Πάλι για τα σκουπίδια, τουίτ του αρχιφιλελεύθερου Ανδρέα Ανδριανόπουλου, στο οποίο μιλάει για «συγκομιδή» των σκουπιδιών.

Η συγκομιδή είναι για τους καρπούς, για τα σκουπίδια έχουμε αποκομιδή. Συνηθισμένο το λαθάκι, θα μου πείτε, να γράφεται η συγκομιδή, ή κάποια άλλη -κομιδή, αντί της αποκομιδής, αλλά και πάλι από τον γκουρού του ελληνικού φιλελευθερισμού θα περιμέναμε περισσότερα.

Ή ίσως δεν θα περιμέναμε -αν έχετε την αντοχή να παρακολουθήσετε όσα τιτιβίζει κατά ριπάς ο κ. Ανδριανόπουλος, θα τον δείτε να αναμεταδίδει ανεξέλεγκτα όλες τις ισλαμοφοβικές και κλιματοσκεπτικιστικές ανοησίες που κυκλοφορούν στο απέραντο Διαδίκτυο.

* Το να υπάρχουν χοντρά γλωσσικά λάθη σε ανακοινώσεις του δημοσίου είναι ήδη ενοχλητικό, αλλά γίνεται απαράδεκτο όταν πρόκειται για ανακοινώσεις του Υπουργείου Παιδείας, που μάλιστα απευθύνονται σε μαθητές.

Φίλος του ιστολογίου, που πρέπει να έχει κάποια σχέση με την εκπαίδευση, μου στέλνει την εικόνα που βλέπετε αριστερά, που είναι «οθονιά» παρμένη από τον ιστότοπο του Υπουργείου Παιδείας, και ειδικότερα από τη σελίδα στην οποία γίνεται η συμπλήρωση και ηλεκτρονική υποβολή του Μηχανογραφικού Δελτίου των υποψηφίων για τις ανώτατες σχολές.

Όπως μπορείτε να δείτε, στη δεύτερη παράγραφο υπάρχει ένα χοντρό λάθος:

Στον παρόν ιστότοπο, μπορείτε να βρείτε…

Στον παρόντα ιστότοπο βεβαίως. Μπορεί να είναι μεταξωτή η αποφυγή της αντωνυμίας «τούτος» ή «αυτός», αλλά θέλει και επιδέξια χέρια.

Το χειρότερο είναι πως αυτή η κολόνια βαστάει χρόνια, όπως μου λέει ο φίλος, που μάλιστα με παραπέμπει σε ιστότοπο άλλου εκπαιδευτικού από όπου συνάγεται ότι το λάθος με τον «παρόν ιστότοπο» γίνεται από το 2014 και άλλοτε διορθώνεται όταν το υποδείξει κάποιος ενώ άλλοτε όχι!

Είναι όμως ντροπή…

* Κι ένα μικρό κουίζ. Ποιος ξέρει (χωρίς να διαβάσει πιο κάτω) τι ακριβώς είναι η καμήλα που νοικιάζεται για τρίψιμο;

Το ερώτημα τέθηκε σε γλωσσική ομάδα του Φέισμπουκ και κοκκινίζοντας παραδέχομαι πως δεν ήξερα την απάντηση.

Από τη συζήτηση προέκυψε ότι καμήλα είναι ένας τύπος τριβείου τοίχου. Η ονομασία ίσως να δόθηκε επειδή ο χειριστής του εργαλείου, που φοράει και κάτι στην πλάτη που μοιάζει με καμπούρα, μοιάζει κάπως με καμήλα.

* Προς ελληνικά κανάλια, ενταύθα.

Το τουρκικό c δεν προφέρεται τσ, αλλά τζ. Τσ προφέρεται το ίδιο γράμμα όταν έχει τσιγκελάκι από κάτω, ç. Έτσι, αυτή η οργάνωση που ακούστηκε τελευταία σε σχέση με τον Ερντογάν, η Osmanlı Ocakları, δεν προφέρεται Οτσακλαρύ αλλά Οτζακλαρύ. Εστίες των Οθωμανών, θα πει. Οτζάκ άλλωστε είναι το τζάκι.

* Μαθαίνω ότι ο Βασίλης Κικίλιας πρόσφερε απλόχερα λίγην ακόμα από την αριστεία του. Μιλώντας για το υποτιθέμενο άβατο των Εξαρχείων, είπε πως «ό,τι μπαίνει στα Εξάρχεια πυρπολίζεται«.

* Διαβάζω για τις προβολές «Σινεμά με θέα» που γίνονται στο κτίριο του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης. Οι προβολές, λοιπόν, θα γίνονται «στο πιο προνομιακό σημείο της πόλης, στην οροφή του κτηρίου Μ2 του ΟΜΜΘ.»

Στην οροφή; Όπως καταλαβαίνω εγώ (αλλά και το ΛΚΝ) τη λέξη, η οροφή είναι, προκειμένου για κτίρια, «η άνω οριζόντια επιφάνεια που καλύπτει εσωτερικά ένα δωμάτιο ή γενικά τους χώρους ενός κτιρίου· το ταβάνι».

Προφανώς μόνο… μύγες μπορούν να συγκεντρωθούν στην οροφή ενός κτιρίου. Κατά πάσα πιθανότητα εννοείται η ταράτσα του κτιρίου -αλλά η λέξη θεωρήθηκε μάλλον χυδαία κι έτσι αντικαταστάθηκε από την οροφή!

* Και κλείνω με μια νέα παραλλαγή του Λερναίου κειμένου, που τόσες φορές έχει απασχολήσει το ιστολόγιό μας.

Η εικόνα αριστερά δημοσιεύτηκε στη σελίδα της «Ελληνικής Αγωγής» στο Φέισμπουκ και εμφανίζει τον Μπιλ Γκέιτς να υποστηρίζει ότι τα αγγλικά είναι «προβληματική γλώσσα» και ότι προκαλούν «πρόβλημα στους υπολογιστές» διότι τα γράμματα προφέρονται με διαφορετικούς τρόπους, γι’ αυτό και οι υπολογιστές πρέπει να προγραμματίζονται σε γλώσσες «λογικές» και καμιά δεν είναι πιο λογική και πιο πλούσια από τα αρχαία ελληνικά!!

Προφανώς, ο Μπιλ Γκέιτς ουδέποτε έχει πει τέτοια ουρανομήκη κοτσάνα, διότι ξέρει καλά ότι οι υπολογιστές δεν προγραμματίζονται σε φυσικές γλώσσες. Ξέρει ακόμα ότι η δύσκολη ορθογραφία της αγγλικής γλώσσας καθόλου δεν εμποδίζει τους σημερινούς υπολογιστές να κάνουν αναγνώριση φωνής από τα αγγλικά με πολύ μεγάλη επιτυχία όπως και μετατροπή κειμένου σε φωνή και γενικά να χειρίζονται με κάθε τρόπο αγγλικά κείμενα.

Όμως, η Ελληνική Αγωγή δεν είναι ένα τυχαίο ίδρυμα. Πρόκειται για ιδιωτική σχολή που ιδρύθηκε από τον Άδωνη Γεωργιάδη, ο οποίος είναι μέχρι και σήμερα καθηγητής της. Αυτό σημαίνει ότι ο Άδωνης δεν είναι ανεύθυνος σε σχέση με τη διάδοση ψευδών ειδήσεων εκ μέρους της σχολής. Αποδοκιμάζει άραγε η ΝΔ τα φέικ νιους που διαδίδει το ίδρυμα του αντιπροέδρου της;