Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Βλήμα, ντουβάρι, στόκος ή οι 50 αποχρώσεις της βλακείας όπως τις κατέγραψε ο Κλεάνωρ

Posted by sarant στο 13 Μαΐου, 2024


Στο ιστολόγιο βάζουμε πότε-πότε άρθρα «καταλογογράφησης» όπως τα λέω, όπου βρίσκουμε συνώνυμες (ή περίπου) εκφράσεις με τις οποίες μπορεί να περιγραφτεί μια κατάσταση. Καθώς είμαι επιρρεπής στα κλισέ, τα άρθρα αυτά τα ονομάζω «Οι 50 αποχρώσεις….»

Ήδη έχουμε δημοσιεύσει 11 τέτοια άρθρα καταλογογράφησης, για τις 50 αποχρώσεις του χρήματοςτης μέθης, της αποτυχίας, του θανάτουτης κατάπληξης, της υπερβολικής ταχύτηταςτου ξυλοδαρμού ,της οξείας σωματικής ανάγκης, της παραφροσύνης, της αντρικής αυτοϊκανοποίησης. και, πριν από ένα μήνα, του υπερβολικού φαγητού. Καθοριστική συμβολή σε αυτή την καταλογογράφηση έχει ο φίλος μας ο Κλεάνωρ, που έχει ετοιμάσει τέσσερα από αυτά τα άρθρα.

Πέντε με  το σημερινό,  που μου το έστειλε πριν από λίγες μέρες -έχει πάρει φόρα, βλέπετε, ο Κλεάνωρ- και που το βάζω σήμερα, καθώς με βολεύει διότι ταξίδευα τις προηγούμενες μέρες. Ο σημερινός κατάλογος αφορά τη βλακεία, τη βραδύνοια, ένα θέμα για το οποίο έχουμε πάμπολλες λέξεις εκφράσεις στη γλώσσα μας.

Πράγματι, είναι παρατηρημένο ότι  στις προσβλητικές εκφράσεις τα ελληνικά -αλλά και όλες οι άλλες γλώσσες, υποθέτω- δείχνουν πολύ μεγαλύτερη ευρηματικότητα και ποικιλία απ’ όσο για τις επαινετικές εκφράσεις. Όπως έλεγε και  ο Καρυωτάκης, όταν  οι άνθρωποι θέλουν να πονείς, μπορούνε με χίλιους τρόπους.

Θα μου πείτε, ίσως, ότι  έχουμε ήδη ασχοληθεί με συναφές θέμα -πράγματι, πριν  από τρεις μήνες είχαμε εξετάσει τις 50 αποχρώσεις της παραφροσύνης. Ωστόσο, σε εκείνο το άρθρο είχα σημειώσει ρητά ότι » δεν θα ασχοληθούμε με εκφράσεις που δηλώνουν νοητική υστέρηση, βλακεία». Αυτές λοιπόν τις εξετάζουμε σήμερα.

Κάποιος άλλος ίσως θα πει ότι ο κατάλογος περιέχει κυρίως λέξεις και  όχι εκφράσεις -αλλά οι λέξεις μετατρέπονται σε εκφράσεις αν συνταιριαστούν με το ρήμα «είναι».

Ο Κλεάνωρ σταμάτησε στις 57 λέξεις/εκφράσεις (προσέξτε όμως ότι σε μερικές περιπτώσεις  δίνει δύο παραλλαγές). Πρόσθεσα κάμποσες κι εγώ, κυρίως παλιότερες, για να δείξω τα χρόνια μου, κι έτσι φτάσαμε τις 77. Με τα σχόλιά σας, θαρρώ πως εύκολα θα ξεπεράσουμε τις 100.

1) Χαζός

2) Ηλίθιος

3) Μπανταβός / Μπανταλός

4) Στόκος / Μπετόστοκος

5) Βλάκας / Μπετόβλακας

6) Τσαλαφός

7) Μπρόκολο

8) Όργιο

9) Νούμερο

10) Ντ(ο)υγάνι

11) Τούβλο

12) Βλήμα

13) Ντουβάρι

14) Κουτός

15) Άμυαλος

16) Άνιωθος / Δεν νιώθει

17) Μόγλης

18) Άκυρος

19) Σκερπάνι

20) Ζαβός

21) Περιορισμένης ευθύνης

22) ΠΙΚΠΑδόρος

23) Τζ(ι)ώρας

24) Τα ζώα μου αργά

25) Αργοκίνητο καράβι

26) Αργόστροφος

27) Καίει μαζούτ

28) Καίει λάδια

29) Καίει αμμοχάλικο

30) Δεν του κόβει

31) Δεν κόβει ούτε με Βαλέ

32) Ζώον / Ζωντανό

33) Όρνιο / Όρνεο

34) Κοκορόμυαλος

35) Κουτορνίθι

36) Φύρας / Φυρόμυαλος

37) Κύρος Γρανάζης

38) Στυλιάρι

39) Ζεγγλός

40) Ακατοίκητο

41) Κενό αέρος

42) Κουφιοκέφαλος

43) Δεν στροφάρει

44) Δεν μαρσάρει

45) Γκάου / Γκάου (μ)πίου

46) Ούφο

47) Λωβός

48) Χάνος

49) Κατεβάζει ρελέ

50) Μπούφος

51) Βραδύνους

52) Δεν (ν)ογάει / λογάει

53) Πτωχός τω πνεύματι

54) Δεν το έχει

55) Κού(ϊ)ελο

56) Χαλάει πολλά σπίρτα στα τσιγάρα

57) Χάπατο

58) Βλακόμουτρο

59) Ζωντόβολο

60) Κωθώνι

61) Μπουνταλάς

62) Χαλβάς

63) Κόπανος

64) Αλαφρονούσης / Αλαφροπαλάντζας

65) Αχμάκης

66) Κολοκύθας

67) Κουτεντές

68) Βλακέντιος

69) Μπάμιας

70) Μπουζούκι / Μπουζουκοκέφαλος

71) Ξόανο

72) Κούτσουρο

73) Μπαγλαμάς

74) Ευήθης

75) Ολιγοφρενής

76) Κρετίνος

77) Χαϊβάνι

Και βέβαια, μην ξεχνάμε ότι πολλές από τις παραπάνω λέξεις και εκφράσεις συχνά επιτείνονται -δεν αρκεί να πούμε ότι είναι βλάκας, λέμε επίσης ότι είναι  «ένας βλάκας και μισός» (τίτλος παλιάς κωμωδίας) ή με περικεφαλαία και άλλους τέτοιους ωραίους πλατειασμούς,  που μου θυμίζουν ένα ωραίο του Λένου Χρηστίδη από την  «Ωραία φάση»: Τι είπα πως είμαι χτες; Μαλάκας με περικεφαλαία; Ε, λοιπόν, με πατέντα. Με λοφίο. Με παράσημο. Με έγκριση του υπουργείου. Με άδεια του υγειονομικού.

Που μου θυμίζει ότι από τον  κατάλογο των 77 λείπει η  εθνική μας λέξη. Οπότε,  78!

154 Σχόλια to “Βλήμα, ντουβάρι, στόκος ή οι 50 αποχρώσεις της βλακείας όπως τις κατέγραψε ο Κλεάνωρ”

  1. Κουνελόγατος said

    Βάλε και τον γρόθο και τον μινάρα γι αρχή.

  2. kmalafant said

    Καλημέρα,

    Στουρνάρι, Στούμπος, Καθυστερημένος, Πανύβλακας, Πανηλίθιος

  3. kmalafant said

    …και βλήτο

  4. miltos86 said

    Επισης:

    Σκούφος

    Βολιώτικο κυρίως

  5. leonicos said

    Καααααλά! Αφού ξέχασες το βλήτο στο άρθρο, ξαναγράψε το!

  6. atheofobos said

    Έχοντας διαπιστώσει από καιρό την φιλέρευνη διάθεση αλλά και το εύρος των γνώσεων πολλών εδώ , σκέφτηκα να  ζητήσω την βοήθεια σας και τις γνώσεις σας στο αν οι φυλακές Τριγγέτα είναι ίδιες με τις φυλακές Γκαρμπαλά .

    Η απορία μου προέκυψε διαβάζοντας δύο διαφορετικές απόψεις για το που κρατήθηκε  ο Χαρίλαος Τρικούπης μετά το άρθρο του Τις Πταίει;

    Γράφει ο Σαράντος Καργάκος:

     Ὁδηγήθηκε, μετά τήν ἀπολογία του, στίς φυλακές Τριγγέτα, ἀλλά τό Συμβούλιο Πλημμελιοδικῶν ἀποφάνθηκε στίς 20 Ἰουλίου 1874 ὅτι ἡ κατηγορία δέν εὐσταθεῖ καί συνεπῶς εἶναι ἄκυρη.

    https://cognoscoteam.gr/archives/32311

    Αντίθετα γράφει ο Πέτρος Λάζος:

    Το άρθρο, παρά τις αντιρρήσεις Τρικούπη, δημοσιεύτηκε αρχικά ανώνυμο. Όταν όμως ο εκδότης της εφημερίδας Πέτρος Κανελλίδης συνελήφθη και του ασκήθηκε ποινική δίωξη για επίθεση στον βασιλέα, ο Τρικούπης παρουσιάστηκε αυτοβούλως στον εισαγγελέα, ανακρίθηκε για αρκετές ώρες και προφυλακίστηκε για 24 ώρες στις φυλακές Γκαρμπολά (στην οδό Σαρρή της περιοχής του Ψυρρή, στο σπίτι του εκδότη Κ. Γκαρμπολά).

    https://www.capital.gr/o-petros-lazos-grafei/3703239/tis-den-ptaiei/

  7. miltos86 said

    Νταμάρι

    (και σε σύνθετα όπως χαζοντάμαρο, σουρδοντάμαρο (κοζανιτικο)

  8. ndmushroom said

    Σκερπάνι ή σκεπάρνι (και γκαζμάς -σικ, ρε-, που επίσης χρησιμοποιείται πολύ με την έννοια του βλάκα);

  9. ndmushroom said

    Επίσης μπουμπούνας, τενεκές (ξεγάνωτος), και παρατάω τη συζήτηση για λίγες ώρες γιατί με βλέπω να γράφω με τις ώρες και έχω και ένα μισθό να κερδίσω. 🙂

  10. Panagiota K said

    Καλημερα!

    να συμβάλλω στην ποικιλία των εκφράσεων του σημερινού αφιερωματος με κάτι που χρησιμοποιούσε μια παρέα φίλων μου που γνωρίστηκαν στη διάρκεια της θητείας τους και ήταν στο πυροβολικό. Σχολίαζαν τα του στρατού, με ιστορίες που είχαν μέσα και βλάκες και χαζούς και ίσως ήταν στο δικό τους κώδικα αλλά μου είχε αρέσει. Έλεγαν λοιπόν για κάποιον χαζό που δεν στρόφαρε, την έκφραση: αυτός ήταν ΠΕΕ. Δηλαδή; ..τους ρωτούσα και μου έλεγαν ΠΕΕ σημαίνει ότι ο τύπος ήταν «Πέραν επιτοπιου επισκευής»..

  11. ΓιώργοςΜ said

    10 Ντο(υ)γάνι [ΓΤ mode off]

  12. ΓιώργοςΜ said

    62 Τον τζ(ι)ώρα περισσότερο για ξεροκέφαλο τον ξέρω. Τον χαλβά επίσης τον έχω στο μυαλό μου για καλομαθημένο, μαμόθρεφτο, όχι απαραίτητα βραδύνου.

  13. sarant said

    Καλημέρα, ευχαριστώ πολύ για τα πρώτα σχόλια και τις ωραίες προσθήκες.

    6 ‘Ενας εμπειρικός κανόνας θα έλεγε: ό,τι λέει ο Καργάκος είναι λάθος.

    Αλλά και σε άρθρο στην αγγλική Βικιπαίδεια, υπάρχει πηγή έντυπη που λέει ότι φυλακίστηκε στη φυλακή Γκαρπολά

  14. sarant said

    10 ΠΕΕ ή αγγλιστί Μπιελάρ.

  15. kmalafant said

    …και χαζοβιόλης, -α, -ικο

  16. Νέο Kid said

    Λοβοτομημένος και Άι κιού ραδικιού.

  17. caratorama said

    με το ρετιρέ ακατοίκητο, αβοήθητος ατάκες από τους 10 μικρούς Μήτσους

  18. caratorama said

    ανεγκέφαλος

  19. ΜΙΚ_ΙΟΣ said

    βαρυνούσης – παράου(ω)ρος – παζαβός, μάλλον ιδιωτικά…

  20. sarant said

    16 Αυτό με το Άι κιου πώς ξέφυγε;

  21. ΜΙΚ_ΙΟΣ said

    ιδιωματικά βέβαια….

  22. kmalafant said

    …στη Μεσσηνία λέμε και αποβλακωμένος, -η, -ο

  23. Ντ(ο)υγάνι – αυτό υπονοεί ότι πρόκειται για το τηγάνι; Doğan είναι το γεράκι, σα να λέμε ειρωνικά «ξεφτέρι μου εσύ».

  24. kmalafant said

    …δεν ξέρω αν κολλάνε εδώ και τα: κοκορόμυαλος, κουφιοκέφαλος, κουφιοκεφαλάκης

  25. Τρουμπούνι λένε στη Σάμο και απ’ ό,τι βλέπω και στη Χίο.

  26. sarant said

    23 Το ντουγάνι το έχω ακούσει από βορειοελλαδίτες. Μπορεί να είναι αντίφραση, εύκολα μάλιστα αφού δεν ξέρουμε τι σημαίνει κυριολεκτικά.

    Τηγάνι, από πού κι ως πού;

  27. michaeltz said

    Πριν πολλά χρόνια, επί χούντας, όταν έκανα τη θητεία μου στο Ναυτικό, στο ΚΕΦΝ (Κέντρο Εφοδιασμού Ναυτικού), πήραμε ένα σήμα με το πόρισμα (υποχρεωτικά στην καθαρεύουσα) κάποιας εξέτασης κατάστασης υλικού που έγραφε ότι «Ο άξων ευρέθη εις κομματώδη κατάστασιν». Κάποιος είπε ότι οι νευρικοί άξονες στο μυαλό αυτού που είχε συντάξει το σήμα ήταν σε κωματώδη κατάσταση! Αυτό ήταν! Από τότε το «άξων σε κωματώδη κατάσταση» (προφορική έκφραση, ο καθένας το έγραφε όπως ήθελε) σήμαινε «άτομο μειωμένης αντίληψης». Δεν ξέρω αν ακούστηκε ποτέ έξω από το στρατόπεδο, αν δλδ μπορούμε να το εντάξουμε στον κατάλογο.

  28. Alexis said

    ζώον, ζωντανό, ζούδι(ο), ζουλάπι, ζαγάρι

    (όλα από ζ!)

  29. Alexis said

    Ζαβός στο Ξηρόμερο είναι όχι ο βλάκας αλλά το στραβόξυλο, ο ανάποδος άνθρωπος.

    Ο ζαβός ενίοτε είναι πανέξυπνος!

    (βρε τι έχω πάθει σήμερα με το ζ) 😊

  30. dunasv said

    Βούρλο

  31. έχει βρέσει μπιέλα, έχει κάψει φλάτζα, κνώδαλο, ξόανο

  32. Alexis said

    Ο πατέρας μου (εξ Ηλείας ορμώμενος) έλεγε καμιά φορά και «στούπας»

    Εικάζω ότι είναι Πυργιώτικο.

  33. Alexis said

    Ουπς… ζώον και ζωντανό υπάρχουν στη λίστα…

  34. Αλή Μουχτάρ Σεΐζης said

    Πολύ κακό, αλλά το μεταφέρω, ζητώντας, προκαταβολικά, συγγνώμη: ΑΜΕΑ, Make a wish (M.A.W)

  35. costasl said

    Ο «Κύρος Γρανάζης» σημαίνει ακριβώς το αντίθετο. Κατά τα άλλα, σημαντική η απουσία του γκαζμά (sic).

  36. La Belle Et La Blette said

    Καλημέρα, σερσέμης είπαμε;

  37. sarant said

    35 Ναι, κι εγώ το σκέφτηκα αυτό για τον Κύρο Γρανάζη. Μήπως λέγεται ως αντίφραση;

  38. Πάνος με πεζά said

    Το ήξερα και «Βλακόμετρο».

    Επίσης προσθέτω «μυαλό μεσάνυχτα» ή «μεσάνυχτα κι ένα λεπτό», που έλεγε ο πατέρας μου, «ρετιρέ ξενοίκιαστο» (το έλεγαν για ψηλούς), και «κολλημένο τιμόνι» · αυτό το τελευταίο είναι και σχετικά πρόσφατο.

  39. Πάνος με πεζά said

    Κι αυτό για το οπτικόν μέρος :

  40. Konstantinos said

    για τους λάτρεις της πολιτικής ορθότητας

    Μόγγολος

    νταουνακι

    καθυστερημενος

    καθυστερήκουας

    αμέας

    ζωο/ ζωαδι/ ζώο δίποδο

    πιθηκος/ Αυστραλό πίθηκος/γιββωνας

  41. Παναγιώτης Κ. said

    Δεν ζυγίζει καλά.
    Τρεις λαλούν και δυο χορεύουν.
    Τζαζ.
    Φλο(γ)έρα.
    Ντιπ κατά ντιπ.
    Σκόκας (για εκείνον που «δεν παίρνει τα γράμματα»).
    Χτυπάει πειράκια.

  42. f kar said

    Βόδι / μοσχάρι

    Για το μπα(ν)ταβός τι ξέρουμε άραγε?

  43. Παναγιώτης Κ. said

    38. Μου θύμισες την παρόμοια φράση, «είναι τρεις παραπέντε».

  44. Δίπλα στο «τούβλο» συμπληρώνω και το «εργοστάσιο τουβλοποιίας», ως πιο πληθωριστικό…

  45. Πάνος με πεζά said

    Επίσης μια παραλλαγή του «γκάου», ο «γκάβακας», από τη στρατιωτική μου θητεία.

  46. sarant said

    38 Παίζουνε και τα δύο, βλακόμετρο και -μουτρο. Και για τους ψηλούς λέγανε επίσης «ο πάνω όροφος ακατοίκητος»

  47. costasl said

    37 Εγώ πάντως όσες φορές έχω ακούσει να αποκαλούν κάποιον «Κύρο Γρανάζη» ήταν πάντα για καλό, ποτέ δεν το έχω ακούσει με αρνητική χροιά.

  48. Μαρία said

    23, 26 Ναι, ειρωνικά το λέμε όπως και το ξουράφ’.

  49. Alexis said

    βραδύκαυστος / βραδείας καύσης

  50. Θεόδωρος Τσιλιγιάννης said

    Οι νεότεροι και υπολογιστάκηδες χρησιμοποιούν και το error 404 για να περιγράψουν τη στιγμή που «κρασάρει» κάποιος από χαζομάρα. Στο ίδιο πεδίο υπάρχουν πάρα πολλά ακρωνύμια που αναφέρονται σε χαζούς (χρήστες μηχανών) και μερικά όπως το ID10T και PEBMAC σιγά σιγά περνάνε σε κοινή χρήση για να δηλώσουν κάποιον χαζό, έστω και σε οτι αφορά μόνο τα τεχνολογικά.

  51. Δημήτρης Καραγιώργης said

    Καλημέρα,

    δεν ξέρω αν γράφτηκαν πιο πάνω από άλλους

    1. Τιβικέλης
    2. Γκαγκαβάνης
    3. Σασκίνης
    4. Απτάλης
    5. Ντουρντουβάκι
    6. Μουράδι (Μωρός)

    Ειδικά το 5ο είναι Σλαβικό, τα πρώτα Τουρκικά φαντάζομαι. Ντουρτντουβάκια ήταν οι συμμετέχοντες εξ ανάγκης σε στρατιωτικής δομής Τάγματα Εργασίας στα τέλη του Α ΠΠ στη Βουλγαρία για κατασκευή δρόμων γεφυρών, σιδηροδρόμων κλπ. Ο θεσμός αυτός επανήλθε, με πολύ τραγικό τρόπο, στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη πάλι από τη Βουλγαρική Διοίκηση στον Β ΠΠ. Μ αυτόν τον χαρακτηρισμό κορόιδευαν αυτούς τους Έλληνες που έκατσαν σαν βλάκες και τους έπιασε η Βουλγαρική διοίκηση για αγγαρεία.

  52. Alexis said

    Το «όργιο» και το «νούμερο» δεν νομίζω να λέγονται για χαζούς.

    ντουντούμης, ντουβλέκι (ιδιωματικά)

    τάμπουλα ράζα

  53. Alexis said

    #48: Ειρωνικά λέγεται και το αστροπελέκι.

  54. ΓΤ said

    5 Λεώνικος

    βλήτο —> βλίτο

  55. Spiridione said

    Και σπίρτο αναμμένο αντιφραστικά, ενώ σκέτο σπίρτο και με τις δύο έννοιες.

  56. ΓΤ said

    #0

    στυλιάρι —> στειλιάρι

  57. Μαρία said

    51 τρούντοφ βοϊνίκ трудов войник στα βουλγάρικα = στρατιώτης εργασίας το ντουρντουβάκ’.

  58. zgrisp said

    @53 Πω πω τι μου θύμησες! Κάποιος σε μια παρέα, προ αμνημονεύτων χρόνων, που ήταν λιγουλάκι χαμηλού IQ, κάθε που πέταγε κάποια «εξυπνάδα» του έλεγα «Γεια σου ρε Αστραπόγιαννε» κι εκείνος ….καμάρωνε!

    @28 Με τα από ζ να βάλουμε και το ζντουπ?

    Άντε και εις άλλα πολλά!

  59. sarant said

    50 Ωραίο!

    57 Πρέπει να το έχουμε ξανασυζητήσει, αλλά ξεχναω

  60. ΓΤ said

    @32 Αλέξης

    Στούπας: επώνυμο στην Εύβοια

  61. selitsanos said

    Χαηλός και αποχαηλωμένος.

  62. Μαρία said

    Βλέπω οτι δεν αναφέρθηκαν τα συμπαθή τετράποδα βόδ’ και μουσχάρ’ . Για παιδιά του δημοτικού χρησιμοποιούνταν τα υποκοριστικά 🙂

  63. nikiplos said

    Καλησπέρα. Να συμπληρώσω το «Ξεροκέφαλος». Συχνά είναι ευγενική προσφώνηση του μαλάκα.

    Μαλιάκας (υπήρχε επώνυμο νομίζω)

    Μαλέας (μια πιο εξευγενισμένη εκδοχή του εθνικού προσωνυμίου)

    Προσθέτω και τα παρακάτω:

    Άγαλμα (ωραίος αλλά μαλάκας – παραδόξως το είχα ακούσει στο στρατό, από ζηλιάρηδες φαντάρους για ευειδή συνάδελφο που «και σε ερημονήσι έβγαζε γκόμενα»).

    παγωτό

    μπαζόπουλος

    κουνουπιδοκέφαλος

  64. voulagx said

    Ειρωνικά: «Μωρέ τι σπίρτο του άλατος είσαι συ;»

  65. miltos86 said

    Ι5, γιωτάς, γιωτόμπαλο

    εμφανώς προερχόμενα από στρατιωτική αργκό

  66. xar said

    @35, 37, 47

    Συμφωνώ ότι ο Κύρος Γρανάζης σημαίνει ιδιοφυία, πανέξυπνος, και αυτή είναι η συνηθέστερη χρήση του, μόνο ειρωνικά θα μπορούσε να το χρησιμοποιήσουμε για να πούμε χαζός. Αν το δεχτούμε στη λίστα, πρέπει να δεχτούμε ένα σωρό παρόμοια: Αινστάιν, σαΐνι, σπίρτο, μεγαλοφυία, εγκέφαλε κοκ.

  67. Πάνος με πεζά said

    «Αβοήθητος», είναι κάτι που συνηθίζουν στο χώρο δουλειάς μου… Επίσης και το ΑΜΕΑ, αλλά αυτό το μάζεψαν τελευταία, γιατί υπάρχουν και υπάλληλοι με παιδιά ΑΜΕΑ…

  68. sarant said

    66 και πριν

    Ούτε στο slang.gr αναφέρεται τίποτα για το «Κύρος Γρανάζης = ηλίθιος»

  69. xar said

    Από τα επίθετα / φράσεις που παρατίθενται, τα παρακάτω δεν τα ξέρω να σημαίνουν χαζός, ανόητος, κάποιος με περιορισμένη νοημοσύνη. Τα ξέρω ως εξής:
    Όργιο = ασύδοτος, τρελαμένος, που δεν υπακούει σε κανόνες, ανεξέλεγκτος, μιζαδόρος (για δημόσιους υπάλληλους)
    Νούμερο = περίγελως, αναξιοπρεπής
    Άνιωθος = αναίσθητος, εγωιστής
    Άκυρος = αυτός που έχει λανθασμένες απόψεις, που φέρνει άσχετα επιχειρήματα
    Κολοκύθας = ασήμαντος, αυτός που λέει ανούσια πράγματα, άνθρωπος χωρίς περιεχόμενο

    Επίσης το ούφο μπορεί να σημαίνει χαζός, αλλά μόνο δευτερευόντως. Τη βασική του έννοια την αντιλαμβάνομαι ως κάποιος που είναι εκτός τόπου και χρόνου, στον κόσμο του, άσχετος.
    Αν δεχτούμε το ούφο, δεν θα έπρεπε να δεχτούμε και άλλα, όπως το χαζοχαρούμενος, τζαζεμένος κτλ.;

    Το παραπάνω για το ούφο σε αντιδιαστολή με κάποια που μπορεί να έχουν και άλλες έννοιες, αλλά έχουν και την έννοια του χαζού ισοδύναμα, όπως ο κοκορόμυαλος ( = ελαφρόμυαλος, επιπόλαιος, ανόητος) και ο χάνος ( = σε αμηχανία, χωρίς να καταλαβαίνει, χαζός).

    Τέλος, ορισμένα όπως το ζώον και ο μαλάκας είναι αόριστες βρισιές που μπορεί να σημαίνουν οτιδήποτε μειωτικό. Μπορούν να μπουν στη σημερινή λίστα, αλλά αν τα δεχόμαστε εδώ, θα πρέπει να τα δεχόμαστε και σε πολλές άλλες λίστες, όπως οι 50 αποχρώσεις του κωλόπαιδου/παλιάνθρωπου, του ανάξιου, του αήθη/ανάρμοστου, του αποχαυνωμένου, του κορόιδου κ.ο.κ.

  70. xar said

    Το ξόανο το βλέπω σε λεξικά με την έννοια ανόητος, κουτός, αλλά εγώ το ξέρω με την έννοια κακάσχημος.

    Το καίει λάδια νομίζω ότι συνηθέστερα λέγεται χάνει λάδια.

  71. Πάνος με πεζά said

    Δε βρίσκω το «γκαζοζέν», μια έκφραση σύγκρισης του αργόστροφου μυαλού με το επίσης αργοκίνητο παλιό όχημα.

  72. sarant said

    69 τέλος Έχει μια βάση αυτή η ένσταση

  73. sarant said

    Φίλος από το ΦΒ προσθέτει τον εξειδικευμένο (γκουχ) όρο «μπουμερόστοκος»

  74. Λάζαρος Ρεπούνδιος said

    Πριν 14 χρόνια είχε αναφερθεί από αείμνηστο φίλο υτο

    χαζοκουτομουνογαμώσταυρος

  75. Faltsos said

    10, 14

    ΠΕΕ = Πέραν επιτοπιου επισκευής

    BLR = Beyond Local Repair

    Οι δικές μου αναμνήσεις δεν το συνδέουν με τη χαζομάρα, αλλά με την υπερκόπωση:
    Βγήκα μπιελαρ = ξεπατώθηκα (από δουλειές, τρέξιμο κλπ)

  76. ΣτοΔγιαλοΧτηνος said

    Τι βλακείες θεέ μου.

    Το χαζοβιόλης ειπώθηκε?

  77. Stavroula said

    Χλιάρας, στα Τρίκαλα.

    https://en.slang.gr/definition/18036-xliaras

     «βλάκας» ή «βλαξ», < *μλᾱ- μαλ-θ-ακός και μ(α)λάκ-ς = μλαξ = βλαξ.
     Ιστορικά πιθανώς η λέξη προέρχεται από την αρχαία πόλη της Βλακείας στην Αιολίδα.

  78. ΓΤ said

    Μεγάλη επιτυχία της Αστυνομίας

    https://www.sdna.gr/politiko-deltio/politiki/1197517_bolos-prosihthi-13hronos-gia-tin-omofobiki-epithesi-ston-kasselaki

  79. Πάνος με πεζά said

    Και τα παράγωγα του μαλάκας, «μαλακαντρέας», μαλακιβιόλης». «μαλακοπίτουρας» κλπ.

  80. Πάνος με πεζά said

    Επίσης και μία παλιά περίφραση, «είσαι και λεβέντης, είσαι και μαλάκας» ‘η «είσαι και λεβέντης, είσαι και χαζός»

  81. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    Λιγονούσης
    μικρονοϊκός

    σαπέρας/αχάμπαρος (άσχετος αλλά και λίγο βλαξ)

    στούρνος (στουρνάρι σχ.2)

    μούσκαρος (σ΄εμάς το μουσκάρι/μσκάρ΄) σχ,42
    βούι το βόδι σχ.42

  82. sarant said

    Φιλος από το ΦΒ αναφέρει και μερικά αγγλικά

    …. μου αρεσουν ιδιαιτερα τα The lights are on but there’s no one at home και ολες οι παραλλαγες των Some X short of a Y – He’s some tools short of a toolbox ας πουμε, ή He’s three cents short of a dime.

  83. aerosol said

    #69
    Συμφωνώ, αυτά δεν δηλώνουν βλακεία. Αλλά σημειώνω εξαίρεση στο άνιωθος, το οποίο δεν είναι πάντα «κυριολεκτικό», μπορεί αν σημαίνει τον χαζό. Το «δεν νιώθει» ενίοτε χρησιμοποιείται ως «δεν καταλαβαίνει». Και όλα τα σχετικά του μαλάκα μάλλον δεν ανήκουν στην σημερινή λίστα.

  84. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    Λαχανούλης, βλακούλης,

    πήρε φως,

    το ΄χει καμένο

  85. Prince said

    Και το πιο πρόσφατο Πόμολο: Τί λες βρε πόμολο;
    (Το άκουσα σε Θεσσαλονικιό ραδιόφωνο.)

  86. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    Κουκούτσι νιονιό/μυαλό

    Αστροπελέκι

  87. aerosol said

    #84
    Καλό το «πήρε φως», δεν το ήξερα! 😀

  88. Λάζαρος Μ. said

    Επίσης ο δύσνους και ο αβδηρίτης.

  89. Χαρούλα said

    Πολύ σωστά αναφέρονται ως αποχρώσεις. Γιατί νομίζω πραγματικά, έχουν κάποιες διαφορετικές «εξειδίκευσεις». Ενδεικτικά στις λέξεις του άρθρου και μόνον, οι δικές μου εκδοχές

    Ντ(ο)υγάνι: δυσκολεύεται στο σχολείο/δεν τα παίρνει τα γράμματα
    Άνιωθος / Δεν νιώθει: συναισθηματικά δεν μπορεί να αντιληφθεί
    Μόγλης: χύμα, σαν κοπρόσκυλο
    Άκυρος: εκτός τόπου κ χρόνου
    Ζαβός: ανάποδος, κατανοεί στραβά
    Κοκορόμυαλος: βλάκας αλλά και υπερόπτης
    Κύρος Γρανάζης: εφευρετικός
    Χάνος: εύπιστος
    Δεν (ν)ογάει / λογάει: δεν μπορεί να αντιληφθεί
    Μπουνταλάς-Αχμάκης: αφελής
    Χαλβάς: δυσκολεύεται κυρίως να πράξει
    Ξόανο: εμφάνιση που δείχνει την ανίκανότητα

  90. geobartz said

    # Κακαβάν’ς, λέμε Μακεδονιστί, που στην ακρίβεια σημαίνει αφελής [άλλωστε, τα περισσότερα από τα «κοσμητικά» της σημερινής ανάρτησης είναι αμφίσημα]. Στο σχόλιο 51(2) αναφέρεται ως Γκαγκαβάνης.

    # Γνωστοί και οι όροι ντουρντουβάκ(ι) που αναφέρεται στο 51(6) και στουρνάρ(ι) στο 2, και τενεκές (που μπορεί να είναι και ξεγάνωτος) στο 9.

    # Περισσότερο, με την έννοια χαζός, άμυαλος κλπ, έχουμε στα Μακεδονικά τους όρους χάφτας, τόι, τσιακ’ρης ή σιακ’ρς [με τον τόνο στο «κ»]

    # Τέλος, χρησιμοποιούνται εν Μακεδονία και οι παρακάτω όροι της σημερινής ανάρτησης:

    10) Ντ(ο)υγάνι [ντουάν(ι)]

    20) Ζαβός [και ζαβουνανάτσιους, που σημαίνει όμως φασαρτζής]

    23) Τζ(ι)ώρας [έστι και επώνυμο]

    30) Δεν του κόβει

    33) Όρνιο / Όρνεο

    34) Κοκορόμυαλος

    35) Κουτορνίθι

    50) Μπούφος

    60) Κωθώνι [κουθόν(ι)]

    61) Μπουνταλάς

    62) Χαλβάς

    65) Αχμάκης [ακμάκ’ς]

    71) Ξόανο

    77) Χαϊβάνι

  91. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    -Τον ούργιο δεν είπαμε. Ούργια αυγά, τα κλούβια (και τα αγονιμοποίητα)
    «Το μυαλό του είναι ούργιο»
    -ε και κλούβιος! 🙂

    87, παρεΐστικο 🙂

    -Όταν έβρεχε μυαλό, κρατούσε ομπρέλα.

    -Νεροκολόκυθο (δείχνουμε το κεφάλι)

  92. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    88, και ο ιδιώτης 🙂

  93. Αντώνης said

    @80 ‘Ενας συμφοιτητής μου αναφωνούσε: Δεν φτάνει που είναι ωραίος, είσαι και χαζός.

  94. Χαρούλα said

    Χαζό παιδί, χαρά γεμάτο.
    Τα μυαλά σου και μια λίρα και του μπογιατζή ο κόπανος.
    Τα μυαλά σου και μια λύρα να χορεύει η καλομοίρα.
    Δεν σκαμπάζει γρυ.
    Πτωχός τω πνεύματι.
    Χρωστάει της Μιχαλούς.
    Χαίρε βάθος αμέτρητον
    Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απολέσαι.

  95. Stavroula said

    Σκράπας, γκαφάλ’, άμυαλος, δεν του κόβει η γκλάβα.

  96. Αλφα_Χι said

    Ντιπ χαμένος (βλαμμένος), γκαζοντενεκές, εντελώς γκα-γκα.

  97. Faltsos said

    80: «μία παλιά περίφραση, «είσαι και λεβέντης, είσαι και μαλάκας»«

    Δεν είναι απαραίτητη η περίφραση. Μια χαρά ουσιαστικό υπάρχει: λεβεντομαλάκας.

    «Πρώτο πόστο, το 1971, φύλακας στα κρατητήρια της Μπουμπουλίνας, να παραστέκεται στα βασανιστήρια. Τότε αποκαλούσε «λεβεντομαλάκες» τα «κομμούνια» που δεν έσπαγαν. Στα πενήντα του, σε αρμονία με το προοδευτικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, προσάπτει το «λεβεντομαλάκας» στους έλληνες εθελοντές της σερβικής Βοσνίας.«

    https://www.tovima.gr/2008/11/25/books-ideas/skytalodromia-mesa-ston-xrono/

  98. Κυριάκος said

    Ταγκαλάκι.

    Μια λέξη με πολλές σημασίες -εκτός αυτής του ηλιθίου- που πλέον έχει εξαφανιστεί.

  99. Mitsi Vrasi said

    Καλά, ο έρμος ο Μόγλης τι δουλειά έχει;

    Ραν-ταν-πλαν λέγαμε, απ’ το Λούκι Λουκ, αλλά Μόγλης;;;;

  100. Β. said

    Με την αντίθετη έννοια (του αργόστροφου) το παρατσούκλι ενός προγονικού κλάδου της οικογένειάς μου (γκουχ, γκουχ..) ήταν «Φισέκια». Ο πρώτος του κλάδου αυτού που κατάφερε και μπήκε στο Πανεπιστήμιο ονομάστηκε τιμητικά «Εγκέφαλος» (όχι ειρωνικά, θεωρήθηκε τρομερό επίτευγμα τότε).

  101. spyridos said

    84, 87
    Το πήρε φως παλιό.
    Όπως και το
    85
    Πόμολο. Το θυμάμαι από τα έιτις.

    Κι ένα σχετικά καινούργιο, Μακονομάχος.
    Η χρήση του γενικεύεται.

  102. Ντουμ (+σπίρο σπέρο)
    Δεν κάνει βιτ (αργόστροφος)

  103. Faltsos said

    53, 86 «αστροπελέκι»

  104. Λεύκιππος said

    51 Μ αυτόν τον χαρακτηρισμό κορόιδευαν αυτούς τους Έλληνες που έκατσαν σαν βλάκες και τους έπιασε η Βουλγαρική διοίκηση για αγγαρεία.

    Εντελώς λανθασμένη προσέγγιση. Κανείς δεν έκατσε σαν βλάκας να τον πιάσει η βουλγάρικη διοίκηση για αγγαρεία. Ήταν μια κατευθυνόμενη πλήρως αιματοβαμμένη κατοχή, με πολλούς νεκρούς και σφαγές στη Δράμα και το Δοξάτο. Οι άνθρωποι δραπέτευαν με κίνδυνο της ζωής τους στην διπλανή γερμανοκρατούμενη περιοχή των Σερρών, όπου, αν είναι δυνατόν, οι συνθήκες σκλαβιάς ήταν πιο ανθρώπινες.

  105. Costas Papathanasiou said

    Ας προσθέσουμε (ή επαναλάβουμε) ως υπέρ μωρίας εγκώμιο και αυτά:
    Ανόητος, αμβλύνους, αμπλαούμπλας, γκαγκά (σχ.96), γκουντής, γούτος, κοιμήσης/κοιμισμένος, λίβας, μουρόχαυλος, μωρός, τουφεκαλευράς
    Και τα χαζοπαράγωγα: χαζάδι, χαζούλιακας, κατάχαζος, μισόχαζος, χαζοπούλι, χαζοντάμαρο (σχ.7), χαζοβιόλης(σχ.15,76)

  106. Costas X said

    Από τα κορφιάτικα θυμάμαι τα «κούτιακας», «κουγιάμπαλο» και τα κλασικά «μιναρίτας» και «μιναδόρος»!

  107. 63 Ναι, Νικόλαος Μαλιάκας βουλευτής Λέσβου της ΕΚ προδικτατορικά, υποψήφιος αυτός και βουλευτής ο γιος του Γεώργιος μεταδικτατορικά με το ΠΑΣΟΚ.

  108. A. Λάζαρης said

    κουμπούρας

  109. Αλφα_Χι said

    Να βάλουμε και μερικά αυθεντικά βλήματα, ενθύμια πολέμου από Γράμμο και γύρω περιοχή.

    https://imgur.com/a/hmZ2WZx

  110. sarant said

    Ευχαριστώ για τα νεότερα, μερικές πολύ καλές προσθήκες

    91 Μπράβο, κι είχα σκοπό να το βάλω. Οι φαντάροι στον καιρό μου λέγανε «Ουργία» τη Χίο.

  111. spyridos said

    Το πόμολο που αναφέρθηκε έχει μείνει στη μνήμη μου σαν-ως σαλωνικιότικο.
    Το ανάλογο πειραιώτικο ήταν ο λεβιές.
    Αμφότερα παραπέμπουν στο χερογλύκανο.

  112. Costas Papathanasiou said

    Σχετικά παροιμιώδη :
    “Είναι απαρέμφατος” (Χ. Κορύλλος, Πάτραι – Αχαΐα – Ηλίς, κ.α. 1910)/ “Θεόλατρο” (κατά το ‘ξόανο’ : Μάνη, Δ. Πουλάκη/ “Ζαβοπουλάδα” (Άνδρος, Ι.Κ. Βογιατζίδης 1918)/ “ Ο κρότσονος τον gρότσονο τζο ‘υρεύει τα” (Δ. Λουκόπουλου και Δημ. Σ. Λουκάτου, Παροιμίες των Φαράσων, Αθήνα, 1951)/ “Μακρέα μαλλιά και νους κουτός”( για άφρονα γυνή : Πόντος, Ελ. Παπανανιάδης 1896)/ “Ο πελλός θέλει αντίπελλον”( Κύπρος, Ξενοφών Π. Φαρμακίδης )/ “Βλάκας με δίπλωμα” (Γορτυνία, Τάκης Χ. Κανδηλώρος) / “Αυτουνού του λείπει ο νοικοκύρης!” (:είναι παράφρων ή κουτός: Ι. Κακριδής, Γλωσσάριον Καλαβρύτων, Σουδενά, 1924) / Αυτός είναι ένα μάτσο αυγά (Δήμητρα Μερεμέτη, Αργολίδα, Ερμιονίδα, Κρανίδι , 1956 / Αυτός νοικιάζει τον απάνου μαχαλά!/ Αυτός είναι κούκκος/ Αυτός είναι το γαιδούρι του Αγίου Παύλου! (Χ. Κορύλλος, Πάτραι – Αχαΐα – Ηλίς, κ.α. 1910)/ “Κουκούτσι μυαλό/ γνώση δεν έχει”/ “Δεν κατεβάζει η κούτρα του!”/ “Έφαγε το κουτόχορτο”/ “Αυτός τρώει άχερα”. ( εξ ων και κουτοχορτοφάγος )

  113. ΣτοΔγιαλοΧτηνος said

    Χαφταλεύρας.

  114. Αλφα_Χι said

    Το βλήμα και η βιόλα

    https://kithara.to/stixoi/NTc1NTIwMzE0/to-blima-ki-biola-ampazis-pantelis-lyrics

  115. Καλό θα ήταν να κάναμε και μια δημοσκόπηση του τύπου «Πότε χρησιμοποιήσατε ένα τέτοιον χαρακτηρισμό για κάποιο πρόσωπο;». Με πολλαπλή επιλογή για την απάντηση,

    ○ σήμερα
    ○ προχθές
    ○ πριν δέκα ημέρες
    ○ πριν ένα μήνα
    ○ πριν ένα χρόνο
    ○ πριν αρκετά χρόνια…

    🙂

  116. sarant said

    112 Ωραία!

  117. aerosol said

    #106
    Εντυπωσιάζομαι με το κουγιάμπαλο. Το έχω ακούσει μόνο από παλιά γιαγιά από την Πάτρα, γεννημένη αρχές 20ου αιώνα. Από τότε αναρωτιέμαι από πού προήλθε -η ίδια δεν είχε καταγωγή επτανησιώτικη.

  118. aerosol said

    #99
    Μόγλης, το παιδί της ζούγκλας. Γκάου, απαίδευτος, δεν ξέρει πώς κάνουν οι άνθρωποι, δεν καταλαβαίνει καλά το τι συμβαίνει.

    #101
    Το παλιό το καταλαβαίνω από την φωτογραφική αναφορά. Αλλά δεν το έχω ακούσει ποτέ.

  119. Δημήτρης Καραγιώργης said

    104 Λεύκιππος <- Αναφέρομαι για την εποχή αμέσως μετά το τέλος του Α ΠΠ (1919 1923) κι όχι για τον Β ΠΠ και τη Βουλγαρική κατοχή σε Ανατολική Μακεδονία Θράκη

    https://en.wikipedia.org/wiki/Construction_Corps_(Bulgaria) (thanks to Οσια Μαρία)

    Εκείνη την εποχή (1919 – 1924) υπηρέτησαν υποχρεωτικά σε μονάδες εργασίας στη Βουλγαρία αρκετοί Έλληνες στην καταγωγή. Δεν έχω ακούσει, από τους χωριανούς μου να γίνονταν σφαγές τότε, (εκτός βέβαια από τις σφαγές τον Σεπτέμβρη του 23 με την αποτυχημένη εξέγερση των Κομμουνιστών, εναντίον του δικτάτορα στρατηγού Τσαγγώφ, σε όλο το μήκος της ακτής από Βάρνα μέχρι και κάτω από τον Πύργο και στην οποία, εξέγερση, πήρε μέρος κι ο παππούς μου – αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία).
    Εσείς αναφέρεστε στην περίοδο της κατοχής εδώ στην Ελλάδα. Δεν είχα καμιά διάθεση να μειώσω την αγριότητα της Βουλγαρικής Κατοχής εδώ. Συγνώμη αν δεν ήμουν σαφής. Επιμένω για τον χαρακτηρισμό γιατί τον άκουγα από μικρός, πριν 60 χρόνια στο καφενείο του πατέρα μου, να κάνουν πλάκες ο ένας στον άλλον για το αν κατάφερε να αποφύγει την αγγαρεία ή όχι κάποιος.
    Έτσι κι αλλιώς ήταν ανεπιθύμητοι και ετοιμάζονταν για την ανταλλαγή πληθυσμών (1924 – 1926)

  120. Theo said

    @104:

    Η γερμανοκρατία στα Σέρρας κράτησε μόνο δεκατέσσερις μέρες. Όλη την υπόλοιπη Κατοχή ήταν γερμανοκρατούμενα:

    Βλ. Η βουλγαρική κατοχή στις Σέρρες.

    Ο πατέρας ενός φίλου μου, έφηβος το ‘σκασε απ’ τα Σέρρας, πέρασε τον Στρυμώνα (που χώριζε τις δύο ζώνες) με τη βοήθεια ενός Γερμανού φαντάρου και κατέφυγε στην Έδεσσα, όπου εγκαταστάθηκε κι έκανε οικογένεια.

  121. Δημήτρης Καραγιώργης said

    Ωωπς, το «Οσία», παραπάνω, να σβήσει

  122. Triant said

    Δεν στρίβει

    Δεν τα πολυκουνάει τα αφτιά του (δείχνω τα χρόνια μου)

  123. Μαρία said

    120 Απ’ την πόλη γλίτωσε μόνο ένας Εβραίος που έτυχε να λείπει για δουλειές. Και βέβαια δεν ήταν απλώς κατοχή αλλά προσάρτηση.

    Στου καθιαυτού τα μέρη όμως είχαν Γερμανούς 🙂

  124. sarant said

    119 Δημήτρη, μεθαύριο θα βάλω ένα άρθρο που το ξεκίνησες εσύ τις προάλλες.

    122 Βρε καλώστον

  125. Theo said

    @120, διόρθωση:

    Η γερμανοκρατία στα Σέρρας κράτησε μόνο δεκατέσσερις μέρες. Όλη την υπόλοιπη Κατοχή ήταν βουλγαροκρατούμενα

    @123:

    Δεν το ήξερα. Διαβάζω:

    Η Νιγρίτα είχε αποκοπεί από το διοικητικό και οικονομικό κέντρο της περιοχής, την πόλη των Σερρών. Οι κατακτητές δημιούργησαν τότε την Νομαρχία Στρυμόνα με έδρα την πόλη της Νιγρίτας και τοποθέτησαν σε αυτήν επικεφαλής έναν εγκάθετο, προφανώς,  του καθεστώτος κατοχής, τον  απόστρατο συνταγματάρχη Γρήγορα. Τον σκότωσαν δυο αντάρτες στις 30 Ιουλίου 1944, κι οι Γερμανοί, σε αντίποινα, εκτέλεσαν 22 Νιγριτ’νούς κι έστειλαν άλλους 33 σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία, όπου πέθαναν τέσσερις απ’ αυτούς.

  126. ΓΤ said

    Μηχανές μεγάλου κυβισμού στην Μπαφωκίωνος με πινακίδες Εσκίσεχιρ. Φαίνεται έμαθαν για τα ναργιλεδάδικα.

  127. Κουτρούφι said

    Μερικά Σιφναίικα:

    «γκλας». βλάκας ανόητος. Το είχα συμπεριλάβει στη «σιφνέικη ντοπιολαλιά», 7 Αυγούστου 2017.  Τότε η ετυμολογία μού ήταν άγνωστη. Eκεί, διατυπώθηκε η υπόθεση ότι μπορεί να σχετίζεται με το τουρκικο gιlaz (γενικώς, χοοντροκοπιές). Το 2019 κυκλοφόρησε το «Χρηστικό Σιφνιακό Γλωσάριο» του αείμνηστου Ν. Προμπονά. Ο Ν.Προμπονάς το συνέδεσε με το ψάρι του γλυκού νερού, γουλιανός, που στα λατινικά είναι glanis. Δεν μου φαίνεται σωστή αυτή η σύνδεση. Κάπου είδα, την σύνδεση του γκλα με τον γκρα (τουφέκι του καιρού εκείνου το οποίο ήταν λίγο αργό). Πιο πιθανή μου φαίνεται αυτή η υπόθεση.

    «ελεμές (ο)». ίσως, πιο γνωστή πανελληνίως, είναι η μορφή «λεμές». (από τα τουρκικά: τιποτένιος άνθρωπος)

    «φλάσκος (ο)». από το φλασκί (ο κουφιοκεφαλάκης).

    «μανούσος (ο)». ο μαλάκας (παίζω τον μανούσο: μαλακίζομαι).

    «πονέντες (ο)». ο χαζούλης:

    Όλοι μας από μιάμιση και συ, μωρέ πονέντε,

    που κάνεις τον μπουλούμπαση, μια και σαρανταπέντε

    «κουκουμάβλα (η)». μεταφορικά από το κουκουβάγια.

    «δαμάλι του Κόχυλα».

    «κουτρούφι (το)»

  128. sarant said

    127 Αλλού τη λένε κουκουμάφκα

    Για τον γκλα δεν με πειθει ο Προμπονάς, αλλά και ο γκρας… δεν ξέρω.

  129. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    127, Άρχοντα Κουτρούφη, ναι!
    -Γκρας! Το έλεγε ο δάσκαλος για τους αργόστροφους!

    -Α! και καραμπίνα!

    -Μωροκούελος λένε στην Κυνουρία

    -μώρος (το λεγαν στο χωργιό, για τα χαζά κολλημένα μυαλά-που «τους έπεψε ο Θεός μωράγρα»)

  130. Μαρία said

    125 Περιττή η διόρθωση 🙂

    Μα έγραψες οτι το όριο ήταν ο Στρυμώνας. Η Βισαλτία, αν δείς το χάρτη, είναι στην άλλη ζώνη.

    Και τους δασκάλους απ’ το βουλγάρικο κομμάτι του νομού τους μετακίνησαν στη Σαλονίκη, αφού οι Βούλγαροι ίδρυσαν τα δικά τους. Έτσι η μάνα μου έβγαλε την κατοχή εδώ και δούλεψε στο Ιωαννίδειο https://parallaximag.gr/featured/anakalypste-ta-ktiria-tis-polis-40o-dimotiko-scholeio-ioannideios-scholi

  131. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    Ωπ! Καταχωρήθηκε:

    Γκρας,(και) ο αργόστροφος, ο σκράπας, λέει https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%B3%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%82

  132. Λάζαρος Μ. said

    92: Α! Σωστά!

  133. sarant said

    129-131 Μπράβο, ωραία επιβεβαίωση

  134. Theo said

    @128:

    Στην Έδεσσα, πχ. Η κατάληξη μοιάζει σλάβικη.

    @130:

    Τώρα είδα τον Στρυμώνα στον χάρτη. Νόμιζα πως το ποτάμι ήταν και το όριο του νομού Σερρών.

  135. P said

  136. Κουτρούφι said

    #131 κλπ. Α γεια σου.

    Μια άλλη, πολύ συνηθισμένη λέξη που δεν μπήκε στο #127 χθες, λόγω παραξενιάς του editor:

    «κακάλα (η)». από το καύκαλο ή από το λατινικό Caracalla (κάλυμμα κεφαλής)  (Ν. Προμπονάς).

  137. Πέπε said

    Μια παλιά λέξη, ίσως προ αιώνος, είναι κουτομόγιας.

    Πολύ πιο σύγχρονα, και απορώ που δεν αναφέρθηκαν, είναι τα ουγκ («αυτός είναι ουγκ» – αλλά και ως επιφώνημα), ούγκανος, ούγκανο. Που μας συνδέει και με το ΚΔΟΑ / ΚΔΩΑ (Κτηνώδης Δύναμη, Ογκώδης Άγνοια) που δεν είναι μόνο χαζά αλλά ένας πιο σύνθετος ανθρώπινος τύπος.

    Αναφέρθηκαν το βόδι και το μοσχάρι, σε διάφορες παραλλαγές (μ’ αρέσουν ιδιαίτερα το βούι και ο μούσκαρος), αλλά όχι το πρόβατο, που έχει κι αυτό την απόχρωσή του – αυτός που χωρίς ίχνος κρίσης ακολουθεί ό,τι του πουν ή ό,τι κάνουν οι άλλοι. Από το πρόβατο διάφορες συνεκδοχές με σανό, που είναι πολύ δημοφιλείς τα τελευταία χρόνια.

    Για δε την εθνική μας λέξη η γνώμη μου είναι ότι ναι, έχει θέση κι εδώ, αν θυμηθούμε εκφράσεις όπως «πιάστηκα μαλάκας», «σαν μαλάκας [την πάτησα / το πίστεψα])», «ο μαλάκας της υπόθεσης», όπου σημαίνει περίπου κορόιδο (θύμα μιας εύκολης παγίδας που, κατά τη γνώμη του λέγοντος, φταίει ο ίδιος που έγινε θύμα, με την αφέλεια ή την αμέλειά του).

  138. sarant said

    Καλημέρα από εδώ!

    Σχόλιο φίλης από Τουίτερ

    Να προσθέσουμε και το «τσιμεντόλιθος» και το «όρθιος ύπνος» στις 50 αποχρώσεις των βλακών;

  139. Πέπε said

    4) Στόκος / Μπετόστοκος

    5) Βλάκας / Μπετόβλακας

    Στο 4, και αρμόστοκος. Στο 5, διαφωνώ που συναριθμούνται το κλασικό, εντελώς ουδέτερου ύφους «βλάκας» με το πολύ πιο ιδιαίτερο «μπετόβλακας».

    Υπάρχουν και διάφορες ευφάνταστες εκφράσεις τ. «πιο χαζός / κουτός κι από…»: κι από τα λάχανα, κι από τα μούσμυλα, κι από τα πόδια του.

  140. sarant said

    139τέλος Μπράβο, αυτή είναι ολόκληρη (μη πεπερασμένη μάλιστα) ομάδα

  141. Alexis said

    #139, τέλος: Επίσης «έχει μυαλό πούτσας» (δηλαδή μηδέν)

  142. Πέπε said

    Από μαθητές στο σχολείο έχω ακούσει, στον ίδιο ντορό με το κλασικό «βλαμμένος είσαι;» και το νεότερο «ΑΜΕΑ είσαι;», να λένε και το κορυφαία κυνικό «καρκίνο έχεις;».

  143. Πάνος με πεζά said

    @ 138 : Το «όρθιος ύπνος» υπάρχει και με μια πιο χαριτωμένη περίφραση, «κοιμάται όρθιος και πληρώνει ξενοδοχείο !»

  144. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    Βαθυμεσάνυχτος

  145. Χρηστάρας said

    Στο όριο μεταξύ παραφοράς και βλακείας, προσθέτω τα: «παίρνει ληγμένα» και «μπουρούχας». Με την έννοια πως ένα κακό χούι μπορεί να καταλήξει σε μόνιμη βλάβη. Τα φυτοφάρμακα με τα οποία ψεκάζουν τη (μαζικής παραγωγής) φτηνή μπουρούχα καθιστούν κι άμεσα επικίνδυνο το εθιστικό (ανάλογα με τη δόση) χασίς.

  146. Costas X said

    Συνέχεια από το 106: Θυμήθηκα και το «κουτοσόρος», θηλ. «κουτοσόρω». Έχει συνήθως την έννοια του «χαζός», «αγαθός».

  147. Geologist said

    πρίν καμία δεκαετία στη Θεσσαλονίκη είχε γίνει πολύ δημοφιλής η λέξη «φελλός» για τον βλάκα – εικάζω από την αθλητική εκπομπή του Κωστή Ραπτόπουλου.

    επίσης έχω ακούσει πολλούς να λένε τη λέξη «τόξο» πάλι στην εξωτική Θεσσαλονίκη

  148. sarant said

    147 Μπα;Τόξο;!

  149. Geologist said

    Μαλιστα τόξο. Ειλικρινά δεν έχω ιδέα από που μπορεί να έχει προέλθει

  150. nikosfindelmundo said

    Το… «επίσημο» όνομα του τούβλου επίσης: άσ’ τον αυτόν, είναι δομικός λίθος

  151. Χρηστάρας said

    Επίσης, η κόρη μου με ενημερώνει πως στο λεξιλόγιο των νεαρών μηχανικών έχει περάσει και η διαβάθμιση για το «τούβλο». Το μέγεθος της βλακείας εξαρτάται από το αν είναι «οκτάοπο» ή «δωδεκάοπο» (γνωστά δομικά υλικά) ή «μυρίοπο» (φανεροί και κρυφοί ναζί).

  152. 90 Κακαβάς σε μας, με την ίδια έννοια, του μάλλον αφελή.

    Να προσθέσω και το τσόβατος (με παχύ τσ) που είναι ο βλάκας που δεν παίρνει από λόγια, ο βαροκέφαλος.

  153. sarant said

    150-1 Μυρίοπο!

  154. Αιμ said

    βοΐδάγγελος

Σχολιάστε