Αυτοπροστατευόμενα μεζεδάκια

Τα μεζεδάκια της προηγούμενης εβδομάδας ήταν περιορισμένα από τα μέτρα περιορισμού που επιβάλλονταν σε διάφορες περιοχές της χώρας, τούτα εδώ είναι αυτοπροστατευόμενα, παίρνοντας αφορμή από μια φράση του προχτεσινού διαγγέλματος του πρωθυπουργού.

Eίπε λοιπόν ο πρωθυπουργός ότι το δίλημμα είναι «αυτοπροστασία ή καραντίνα». Θα μπορούσαμε να σχολιάσουμε αρκετά το περιεχόμενο του μηνύματός του, αλλά όχι σήμερα, σήμερα κάνουμε γλωσσικά και ευτράπελα σχόλια, όχι συζήτηση επί της ουσίας.  Οπότε, από την αυτοπροστασία δανειζόμαστε τον τίτλο του σημερινού βδομαδιάτικου άρθρου μας, κι έτσι έχουμε «αυτοπροστατευόμενα μεζεδάκια».

* Κι επειδή ο πρωθυπουργός ξεκίνησε το διάγγελμα λέγοντας ότι βρισκόμαστε «σε μια κρίσιμη καμπή της μάχης με την πανδημία», ενώ κατά σύμπτωση ο ανιψιός του πρωθυπουργού, που είναι και δήμαρχος Αθηναίων, επέρριψε τις ευθύνες για την κακή κατάσταση του γκαζόν της Ομόνοιας στις κάμπιες που το έφαγαν, πολλοί φωτοσοπιστές στα σόσιαλ άρπαξαν την ευκαιρία και παρώδησαν το σουπεράκι της ΕΡΤ μετατρέποντας την καμπή σε κάμπια όπως εδώ. Κι έτσι, είμαστε σε μια κρίσιμη κάμπια (Και μια κάμπια τόση, με το συμπάθειο, θα μπορούσαμε να πούμε).

Να θυμίσουμε ότι η κάμπια στα αρχαία ή στην καθαρεύουσα λέγεται «κάμπη» και πιθανώς συνδέεται με το ρήμα «κάμπτω», απ’ όπου παράγεται και η καμπή -αλλά αυτό αξίζει ίσως να αναπτυχθεί σε ξεχωριστό άρθρο.

* Κατά τα άλλα, και επειδή αυτή η κυβέρνηση περισσότερο από τις προηγούμενες δείχνει να κινείται με βάση τις συμβουλές επικοινωνιολόγων και για τα μικρά και για τα μεγάλα, αναρωτιέμαι τι να σκέφτηκαν οι επικοινωνιολόγοι του πρωθυπουργού όταν τον συμβούλεψαν να φορέσει πένθιμη μοβ γραβάτα για το διάγγελμά του;

* Mεγάλη γκάφα των ΕΛΤΑ. Ήταν να εκδοθούν γραμματόσημα για τα 2500 χρόνια των Θερμοπυλών και της Σαλαμίνας, αλλά τελικά «για τεχνικούς λόγους» κυκλοφόρησε μόνο το σχετικό με τη Σαλαμίνα.

Οι τεχνικοί λόγοι ήταν ότι στο γραμματόσημο για τις Θερμοπύλες, που είχε το επίγραμμα του Σιμωνίδη, υπήρχαν όχι ένα αλλά δύο ορθογραφικά λάθη στο αρχαίο περσικό κείμενο, τα οποία δεν τα πρόσεξε κανείς ανευθυνοϋπεύθυνος του οργανισμού, αλλά εντοπίστηκαν (υποθέτω από πολλούς πολίτες και πάντως στο ιστολόγιο σε σχόλιο μέσα στη βδομάδα) μόλις τα ΕΛΤΑ έδωσαν στον Τύπο εικόνες των νέων γραμματοσήμων 2-3 μέρες πριν από την προγραμματισμένη κυκλοφορία.

Όπως βλέπετε, το «κείνων» έγινε «κοινων» -έτσι όπως είναι άτονο, θα το πούμε «κοινών» άραγε;- ενώ η τελευταία λέξη, το «πειθόμενοι» απέκτησε ωμέγα αντί για όμικρον έτσι που να φαντάζει πιο αρχοντική -το όμικρον είναι για την πλέμπα.

Ντροπή τους, μια δουλειά είχε να κάνει κάποιος και όπως φαίνεται δεν την έκανε. Αλλά να περάσει από τόσα μάτια (ή δεν πέρασε από τόσα μάτια;) και να μην το δουν; Τέτοιο κάζο δεν θυμάμαι τα τελευταία κάμποσα χρόνια στα ΕΛΤΑ, και πέρα από το πλήγμα στο γόητρο του οργανισμού φαντάζομαι ότι θα υπάρχει και όχι αμελητέα οικονομική ζημία αφού το γραμματόσημο είχε τυπωθεί.

* Είπαν κάποιοι εξυπνάκηδες ότι κακώς πρόλαβαν το λάθος οι άνθρωποι του οργανισμού, ότι έπρεπε και καλά να το βγάλουν έτσι ανορθόγραφο, αφού τα ανορθόγραφα γραμματόσημα πιάνουν πολύ μεγάλες τιμές. Αλλά βέβαια ο λόγος που τα κάνει ανάρπαστα και ακριβά είναι η σπανιότητά τους -τον παλιό καιρό, που το τύπωμα γινόταν σε πολλές παρτίδες και τύχαινε κάποια παρτιδα να έχει λάθος ή να είναι κακέκτυπη. Εδώ θα τυπωνόταν όλη η σειρά ανορθόγραφη, άρα σπανιότητα δεν υπήρχε.

* Ίσως με αφορμή το ίδιο θέμα, ο καθηγητής Γ. Μπαμπινιώτης ανάρτησε στη σελίδα του στο Φέισμπουκ το εξής ενδιαφέρον σημείωμα:

Παρουσιάζει το επίγραμμα όπως θα γραφόταν με το προευκλείδειο αλφάβητο (πριν από το 403 π.Χ.) και όπως θα γραφόταν με το σημερινό αλφάβητο, στα κεφαλαία και με πεζά.

Με ρωτάει ένας φίλος: γιατί στην πρώτη μορφή του επιγράμματος μερικά μεταγενέστερα «ει» γράφονται με Ε ενώ μερικά άλλα γράφονται με ΕΙ;

Πρέπει να το έχουμε πει στο ιστολόγιο, αλλά ας προσπαθήσω να το εξηγήσω ξανά. Αρχικά, με το δίψηφο ΕΙ γράφονταν μόνο οι περιπτώσεις του «ει» που είχαμε δίφθογγο (που προφερόταν σαν το αγγλικό eight) πχ τείχος, πείθω. Εκεί όπου το μεταγενέστερο «ει» είναι αποτέλεσμα συναίρεσης ή αναπληρωματικής έκτασης (δηλ. όπου υπήρχε σύμφωνο που χάθηκε, π.χ. έσναι -> είναι) στο προευκλείδειο αλφάβητο έγραφαν Ε. Έτσι, το απαρέμφατο «ειπείν» γραφόταν ΕΙΠΕΝ (και μη με ρωτήσετε πώς το ξεχώριζαν από το «είπεν», γι’ αυτό ήταν όλοι πανέξυπνοι και έχτιζαν Παρθενώνες). Αργότερα, η προφορά των δύο αυτών συνέπεσε κι έτσι γράφονταν και τα δυο με ΕΙ.

* Και από τις Θερμοπύλες στο Παρίσι. Γράφαμε προχτες για το Σαρλί Εμπντό και χτες είχαμε επίθεση με μαχαίρι έξω από το κτίριο όπου βρίσκονταν παλιά τα γραφεία του περιοδικού. Ένας δεκαοχτάχρονος με χασαπομάχαιρο τραυμάτισε σοβαρά δυο δημοσιογράφους, εντελώς άσχετους με το περιοδικό φυσικά, που είχαν βγει από το γραφείο τους για να κάνουν τσιγάρο.

Και γράφει το ρεπορτάζ του πάντοτε γενναιόδωρου in.gr:

Η εταιρεία διαθέτει γραφεία στην οδό Rue Nicolas Appert, έναν παραλιακό δρόμο στη λεωφόρο Richard Lenoir, όπου βρίσκονται τα πρώην γραφεία του Charlie Hebdo.

Πώς έγινε παραλιακή η οδός Νικολά Απέρ; Ούτε παραλιακή είναι, αν δείτε τον χάρτη, ούτε παραποτάμια -ένα μικρό δρομάκι ειναι άλλωστε.

Προφανώς, το πρωτότυπο θα έλεγε κάτι σαν à côté du Boulevard Richard-Lenoir, και θα μπέρδεψαν το côté με το côte (ακτή)! Το ίδιο λάθος και στο σάιτ του «σοβαρού» Βήματος.

(H παύλα χρειάζεται. Δεν λεγόταν Richard Lenoir ο… στρατηγός, είναι διπλο επώνυμο).

* Καναμε τις προάλλες λογοπαίγνια του τύπου παρατυριτήριο, φροντιστύριο και με άλλες λέξεις αυτής της οικογένειας. Να και μια διαφήμιση που εκμεταλλεύεται την ιδια λογοπαικτική φλέβα.

Εγώ πάντως, αν την έφτιαχνα, δεν θα έγραφα Τυρολόγιο αλλά Παρατυριτύριο.

* Το (πάντα γενναιόδωρο, όπως είπαμε πιο πάνω) in.gr μας βάζει σε δίλημμα αν πρέπει να προσθέσουμε στοιχεία στη γεωγραφία της Νομανσλάνδης ή να ενημερώσουμε τον χάρτη της Απωνίας.

Πράγματι, σε πρόσφατο άρθρο αρχαιολογικού ενδιαφέροντος διαβάζουμε για τη «νεκρόπολη της Σαχάρας». Όμως δεν πρόκειται για την έρημο, αφού στο άρθρο σημειώνεται πως βρίσκεται νοτιοανατολικά του Καΐρου.

Εξάλλου, το βλέπουμε και σε κάποιο σημείο του άρθρου, ότι στα αγγλικά γράφεται Saqqara, οπότε Σακάρα θα την πούμε.

Οπότε; Στη Νομανσλάνδη θα προσθέσουμε τη νεκρόπολη της Σαχάρας ή στην Απωνία, τη χώρα των Αγνώριστων; Κανονικά, αφού πρόκειται για υπαρκτό τοπωνύμιο που απλώς αλλάζει (και συμπίπτει με κάποιο υπαρκτό), η Σαχάρα θα εμπλουτίσει τον χάρτη της Απωνίας.

* Τίτλος άρθρου: Μηνύσεις για βιασμό σε βάρος γυναικολόγου. Κρίνετε ότι υπάρχει αμφισημία; Ποιος βίασε; Ποιος βιάστηκε; (Να θυμίσουμε ότι γυναικολόγος είναι τύπος επίκοινος, μπορεί να είναι και γυναίκα).

Αν πάντως διαβάσετε το άρθρο, ένας άντρας γυναικολόγος κατηγορείται για βιασμό.

* Ακούστηκε πολλές φορές τις τελευταίες μέρες στις ειδήσεις ότι «Κάτω Πατήσια, Κυψέλη, Σεπόλια, Κάτω Κυψέλη, είναι μεταξύ των περιοχών με υψηλό επιδημιολογικό φορτίο».

Και καλά τα Κάτω Πατήσια. Η Κάτω Κυψέλη ξέρει κανείς πού είναι; Εγώ να πω την αμαρτία μου μόνο Κυψέλη και Άνω Κυψέλη ήξερα.

* Η φωτογραφία νομίζω πως είναι από σουπερμαρκετ της Θεσσαλονίκης.

Όπως βλέπετε, το «άλειμμα» κοστίζει 1.39 ευρώ ενώ το «άλλειμα» μόνο 0,79 ευρώ.

Συμπέρασμα; Η σωστή ορθογραφία στοιχίζει.

* Κι ένα ποδοσφαιρικό. Σε ρεπορτάζ για τη μεταγραφη παίκτη της ΑΕΚ στην ιταλική Σπέτσια αναφέρεται οτι:

Συγκεκριμένα η Σπέτσια προσφέρει τώρα κάποια χρήματα στην ΑΕΚ για τον δανεισμό του ποδοσφαιριστή για έναν χρόνο και μπαίνει υποχρεωτική οψιόν αγοράς του το επόμενο καλοκαίρι είτε παραμείνει στη SerieA, είτε υποβιβαστεί.

Μπορεί όμως μια οψιόν να είναι υποχρεωτική; Αν είναι υποχρεωτική, πώς είναι οψιόν; Μήπως έπρεπε να λέει «υποχρεωτική ρήτρα»; Τι λένε οι ειδήμονες;

* Κι ένα κυπριακό μαργαριτάρι:

Λένε πως οι Κύπριοι ξέρουν άριστα αγγλικά λόγω παρελθόντος, οπότε δεν θα περίμενε κανείς να υπάρχουν λάθη. Και καλά το «Youthy», αυτό είναι τυπογραφικό. Αλλά το forward (αντί foreword) δεν το πρόσεξαν; Ή λέγεται έτσι στην Κύπρο; 🙂

* Διαβάζουμε κάπου ότι «όσοι προτρέπουν τη χρήση μη μάσκας θα συλλαμβάνονται και θα πηγαίνουν αυτόφωρο».

Η χρήση μη μάσκας είναι πολύ αστείο λαθάκι (αντί «η μη χρήση μάσκας»). Μου θυμίζει ένα ποίημα της εποχής του Παράσχου, όπου υπάρχει ο στίχος «αλλ’ είχε μες στα στήθη της η κόρη μη καρδίαν»!

* Κι ένα γουστόζικο ορθογραφικο από το Βήμα.

Oι «καλοπιστικές» πρωτοβουλίες να είναι άραγε οι πρωτοβουλίες που γίνονται με καλή πίστη; Μπα, μάλλον καλλωπιστικές πρωτοβουλίες ήθελε να γράψει ο συντάκτης.

* Συζητήθηκε πολύ, τη βδομάδα που πέρασε, το χειροφίλημα του υφυπουργού Ν. Χαρδαλιά στον ιερέα της Οξιάς. Ο κ. Χαρδαλιάς, που λίγες μέρες νωρίτερα είχε βάλει πάγο στον συνάδελφό του Γ. Κουμουτσάκο (που είχε προσέλθει χωρίς μάσκα να κοινωνήσει όταν ξαφνκά μέσα στην εκκλησία βρέθηκε μπροστά του ιερέας), αρνήθηκε ότι φίλησε το χέρι του ιερέα.

Γράφτηκε σε πολλούς ιστοτόπους (παράδειγμα εδώ) ότι ο κ. Χαρδαλιάς έγραψε «έκλισα στο ράσο». Αλλά ο αόριστος του «κλίνω» δεν διαφοροποιείται απο τον παρατατικό, είναι «έκλινα». Ίσως όμως ο κ. υπουργός να μην το έγραψε αυτό. Στην ανάρτηση στο Φέισμπουκ βλέπουμε ότι γράφει «και αυτό εξέφρασα κλίνοντας στο ράσο του» αλλά αυτό είναι η διορθωμένη βερσιόν (στο Φέισμπουκ είναι εφικτές οι διορθώσεις, σε αντίθεση με το Τουίτερ). Στην αρχή ήταν «κλείνοντας στο ράσο του».

Θα μπορούσε απλώς να γράψει «έσκυψα» και να μην μας ταλαιπωρεί.

* Και κλείνω με ένα παράδειγμα τίτλου, που χωρίς να λέει ψέματα καταφέρνει να ρίξει λιγάκι δηλητήριο: Μετανάστες ξάφρισαν αλλοδαπούς στο ΚΥΤ της Χίου.

Αν διαβάσετε και το άρθρο, θα δείτε ότι και οι δράστες και τα θύματα ήταν μετανάστες, και οι μεν και οι δε τρόφιμοι του ΚΥΤ Χίου. Αλλά όταν είναι δράστες είναι μετανάστες, τα θύματα είναι απλώς αλλοδαποί.

 

 

Advertisement